Tybory-Kamianka
| wieś | |
 Pałac Roszkowskich w Tyborach-Kamiance | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-200[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0410637[5] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wysokie Mazowieckie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
 52°57′43″N 22°24′14″E/52,961944 22,403889[1]
| |
Tybory-Kamianka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Wysokie Mazowieckie[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Michała Archanioła w Jabłonce Kościelnej[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś założona prawdopodobnie na początku XV w.
Znani właściciele miejscowości:
- 2. połowa w. XVI – Walenty Mościcki, wojski bielski oraz cząstkowi właściciele Jałbrzykowscy
- przed 1667 – Zygmunt Laskowski, wojewodzic płocki
- 1676 – Michał Głaznecki, skarbnik podlaski
- 1687 – Skiwscy. Jako ostatni z tej rodziny w roku 1850 wzmiankowany Rajmund Skiwski
- 1856-1857 – wieś wykupił dzierżawca, Gracjan Roszkowski
- po 1865 – Edward Kazimierz Ulatowski
- 1916 – Bronisław Mioduszewski
- do 1939 – Julia Żochowska, 1. voto Skarżyńska, 2. voto Sadowska[8].
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego pod koniec XIX w. informuje: Tybory, okolica szlachecka, obejmuje wsie należące przeważnie do parafii Jabłonka i Kulesze i gmin Chojany, Dzięciel i Szepietowo. Tybory-Kamianka, wieś i folwark należały do gminy Chojany i parafii Jabłonka. We wsi 27 osad i 195 morgów ziemi. Do folwarku o powierzchni 685 morgów (rok 1872) należały w części wsie: Jabłonka-Świerczewo – 17 osad i 54 morgi oraz Jabłonka – 27 osad i 15 morgów[9]. W roku 1921:
- we wsi Tybory Kamionka znajdowało się 14 budynków mieszkalnych i 12 innych zamieszkałych. Naliczono 159 osób (74 mężczyzn i 85 kobiet). Narodowość polską zgłosiło 159 mieszkańców
- w folwarku Tybory Kamionka było 2 budynki z przeznaczeniem mieszkalnym i 49 mieszkańców (25 mężczyzn i 24 kobiety). Narodowość polską zgłosiło 49 osób[10].
Obiekty zabytkowe
[edytuj | edytuj kod]- Pałac Roszkowskich – dwór zbudowany po 1857 r. Spalony w czasie II wojny światowej. Po remoncie w latach 1965–1969 siedziba archiwum Polskiej Akademii Nauk. Jest to dwór murowany, późnoklasycystyczny, parterowy z piętrowym obustronnym ryzalitem środkowym i poddaszem. W ryzalicie znajduje się portyk o czterech toskańskich kolumnach podtrzymujących balkon. Układ wnętrz jest trzytraktowy
- na północ od dworu pozostałości parku krajobrazowego[8]
- zespół stawów w zespole dworsko-parkowo-folwarcznym z XIX w.
- kapliczka murowana, przydrożna – połowa XIX w.
- krzyż przydrożny, kuty z 1909 r.[11]
Urodzeni w Tyborach-Kamiance
[edytuj | edytuj kod]- Zygmunt Gloger – polski historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142000
- ↑ Wieś Tybory-Kamianka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1305 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji.
- ↑ a b Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, s. 77–78.
- ↑ Tybory (1) b) T. Kamianka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 689.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Wysokie Mazowieckie.
- ↑ Załącznik do Uchwały Nr 133/XXIII/09 Rady Gminy Wysokie Mazowieckie z dnia 23 czerwca 2009 roku.
