Via Militaris
Via Militaris (także Via Diagonalis) – starożytna droga rzymska.
Droga prowadziła z Singidunum (obecnie w serbskiej stolicy Belgradzie), przebiegała wzdłuż brzegu Dunaju do Viminacium (współcześnie rejon Požarevac), przez Naissus (współcz. Nisz), Serdicę (współcz. Sofia), Filipopolis (współcz. Płowdiw), Adrianopolis (współcz. Edirne w tureckiej części Tracji). Kończyła się w Konstantynopolu (współcz. Stambuł).
Na trasie znajdowały się m.in. Wrota Trajana – przełęcz górska stanowiąca symboliczną granicę pomiędzy rzymskimi prowincjami: Mezją Górną (potem Ilirią) a Tracją[1].
Droga była połączona z Via Egnatia za pomocą innych dróg – drogi wzdłuż rzeki Axios (Wardar), drogi Serdica–Thessalonica wzdłuż rzeki Strymon (Struma) oraz drogą Filipopolis–Filippi.
Została zbudowana w I wieku n.e., w czasach cesarza Nerona[2]. Długość trasy z Singidunum do Konstantynopola wynosiła 924 kilometry[3].
W czasie pierwszych europejskich podbojów Imperium Osmańskiego Via Militaris określana była jako orta kol (dosłownie środkowe ramię) - lewym ramieniem (tur. sol kol) była Via Egnatia[4].
W maju 2010 podczas prac budowlanych nad X Paneuropejskim Korytarzem Transportowym w Dimitrovgradzie w Serbii odkopano dobrze zachowane pozostałości drogi. Ośmiometrowej szerokości droga była zbudowana z dużych kamiennych bloków i miała dwa pasy[5].
Współcześnie pozostałości i historia Via Militaris są podstawą dla kreowania produktów (szlaków) turystycznych, zarówno o charakterze lokalnym[6], jak i ponadnarodowym[7].
Kluczowe miasta
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa starożytna | Nazwa współczesna | Państwo |
|---|---|---|
| Singidunum | Belgrad | Serbia |
| Gratiana | Dobra k. Golubaca | Serbia |
| Viminacium | Kostolac | Serbia |
| Naissus | Nisz | Serbia |
| Remesiana (Romatiana) | Bela Palanka | Serbia |
| Serdica | Sofia | Bułgaria |
| Filipopolis (Philippopolis) | Płowdiw | Bułgaria |
| Hadrianopolis (Adrianopol) | Edirne | Turcja |
| Arcadiopolis | Lüleburgaz | Turcja |
| Bizancjum | Stambuł | Turcja |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, księga XXI, 10, 3-4, przekł. Ignacy Lewandowski, tom I, Warszawa 2002, s. 353-354.
- ↑ Mitchell 1999 ↓, s. 18.
- ↑ Singleton 1985 ↓, s. 12.
- ↑ Kılıç, Ayşegül; Bir Osmanlı Akın Beyi Gazi Evrenos Bey İthaki Yay. İstanbul 2014, ISBN 978-605-375-345-2 p. 16. (tur.)
- ↑ NewsFactor – NewsFactor | CIO Today | Top Tech News | Sci-Tech Today [online], www.sci-tech-today.com [dostęp 2018-05-01] (ang.).
- ↑ zob. np. szlak w północno-zachodniej Bułgarii: Via Militaris. 2012. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
- ↑ Via Militarisт или Диагоналният Път, Свързващ Изтока и Запада – Информационно табло за Доброволчески Лагер 2014 – „Приказка за доброто – приключение без край!”. 2014. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-16)]. (bułg.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stephen Mitchell: The administration of Roman Asia from 133 BE to AD 250 in Lokale Autonomie und römische Ordnungsmacht in den kaiserzeitlichen Provinzen vom 1. Bis 3. Jahrhundert. Oldenbourg Wissenschaftsverlag, 1999, s. 18. ISBN 3-486-56385-8. (ang.).
- Frederick Bernard Singleton: A Short History of the Yugoslav Peoples. Cambridge University Press, 1985, s. 12. ISBN 0-521-27485-0. (ang.).
