Witold Bańka

Witold Bańka

Data i miejsce urodzenia	3 października 1984 Tychy
Minister sportu i turystyki
Okres	od 16 listopada 2015 do 15 listopada 2019
Przynależność polityczna	Prawo i Sprawiedliwość
Poprzednik	Adam Korol
Następca	Mateusz Morawiecki[a]
Prezydent Światowej Agencji Antydopingowej
Okres	od 1 stycznia 2020
Poprzednik	Craig Reedie
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Witold Bańka

Data i miejsce urodzenia	3 października 1984 Tychy
Kariera seniorska
Lata Klub 2001–2007 Budomark Mysłowice 2008–2010 GKS Tychy 2012 SPLA Tychy
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska Mistrzostwa świata brąz Osaka 2007 sztafeta 4 × 400 m

Witold Bańka^ⓘ (ur. 3 października 1984 w Tychach) – polski lekkoatleta, sprinter, w latach 2015–2019 minister sportu i turystyki w rządach Beaty Szydło oraz Mateusza Morawieckiego; członek Komitetu Wykonawczego Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) i prezydent tej organizacji z kadencją od 2020.

Życiorys

Absolwent politologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach^[1].

Trenował lekkoatletykę, jego trenerami byli m.in. Jan Dera^[2] oraz Józef Lisowski. W 2009 był delegatem na zjazd sprawozdawczo-wyborczy Polskiego Związku Lekkiej Atletyki^[3], reprezentując Śląski Związek Lekkiej Atletyki^[1].

W 2012 oficjalnie zakończył karierę sportową^[4]. Rozpoczął następnie działalność w branży public relations, realizując szkolenia z zakresu relacji z mediami i wizerunku. Został współwłaścicielem portalu MagazynGospodarczy.pl^[5].

16 listopada 2015 powołany na ministra sportu i turystyki w rządzie Beaty Szydło^[6]. W kwietniu 2016 został członkiem Prawa i Sprawiedliwości^[7]. W maju 2017 nominowano go na członka Komitetu Wykonawczego Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) jako przedstawiciela 47 krajów członkowskich Rady Europy; jego kandydatura na tę funkcję została jednogłośnie poparta przez wszystkie państwa reprezentowane w Europejskim Komitecie Ad Hoc ds. WADA (CAHAMA)^[8].

11 grudnia 2017 objął dotychczasowe stanowisko ministerialne w nowo utworzonym rządzie Mateusza Morawieckiego^[9]. Pełniąc funkcję ministra, był inicjatorem utworzenia Polskiej Agencji Antydopingowej (POLADA)^[10][11], uruchomienia rządowego programu „Klub”^[12][13] i programu team100^[14] oraz reaktywacji programu „Szkolny Klub Sportowy” (SKS)^[15][16].

W 2018 został kandydatem na prezydenta Światowej Agencji Antydopingowej (WADA)^[17]. 14 maja 2019 wybrano go na tę funkcję (z kadencją od 1 stycznia 2020)^[18]. 7 listopada 2019 jego wybór został oficjalnie zatwierdzony^[19]; 15 listopada tego samego roku zakończył pełnienie funkcji ministra. W związku z objęciem funkcji prezydenta WADA zrezygnował z przynależności do partii Prawo i Sprawiedliwość^[20][21].

Został także ambasadorem województwa śląskiego i Stadionu Śląskiego. Jego działalność w tym zakresie w 2020 stała się m.in. przedmiotem kontroli poselskiej^[22]. Witold Bańka wyjaśnił wówczas, że dodatkowa odpłatna działalność tego rodzaju nie narusza zasad ustalonych przez WADA^[23].

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2024)^[24][25]
• Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego (2019)^[26]
• Nagroda Prezydenta Miasta Tychy w dziedzinie kultury i sportu (2008)^[27]
• Nagroda Fair Play Polskiego Komitetu Olimpijskiego za propagowanie „czystej gry” w sporcie (2019)^[28]
• Statuetka „Tyski Lider Przedsiębiorczości” w kategorii „wybitna postać regionu” (2019)^[29]
• Nagroda specjalna w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” (2020)^[30]
• Nagroda z okazji 75-lecia „Dziennika Zachodniego” (2021)^[31]
• Tytuł European Young Leader 2022, nadany przez brukselski think tank Friends of Europe^[32][33][34]

Osiągnięcia sportowe

• Mistrzostwa świata w Osace (2007): brązowy medal – sztafeta 4 × 400 m^[35] (biegł w eliminacjach^[36])
• Młodzieżowe mistrzostwa Europy w Erfurcie (2005): złoty medal – sztafeta 4 × 400 m (3:04,41)^[37]
• Letnia Uniwersjada w Bangkoku (2007): złoty medal – sztafeta 4 × 400 m (3:02,05)^[38]
• Letnia Uniwersjada w Belgradzie (2009): srebrny medal – sztafeta 4 × 400 m (3:05,69)^[39]

Dwukrotny srebrny medalista młodzieżowych mistrzostw Polski (2005^[40] i 2006^[41]).

Wyniki w biegu na 400 metrów

Rok	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2012
Czas (s)	50,50	48,97	47,88	47,78	46,84	46,27	46,11	47,30	46,72	46,85	48,11

Uwagi

1. Mateusz Morawiecki objął urząd ministra sportu.

Przypisy

1. Katowice: Witold Bańka reprezentuje Uniwersytet Śląski na XXV Uniwersjadzie w Belgradzie. dziennikzachodni.pl, 2 lipca 2009. [dostęp 2010-02-06].
2. Trener Jan Dera nie żyje. sport.pl, 18 września 2008. [dostęp 2010-02-06].
3. Trzech kandydatów na prezesa PZLA. sportowefakty.pl, 8 grudnia 2008. [dostęp 2010-02-06].
4. Leszek Sobieraj: Piknik Biegowy: Witold Bańka zakończył karierę. tychy.pl, 2 czerwca 2012. [dostęp 2012-11-12].
5. Witold Bańka. proto.pl. [dostęp 2015-11-10].
6. Prezydent powołał rząd. prezydent.pl, 16 listopada 2015. [dostęp 2015-11-16].
7. Witold Bańka: Prezes Kaczyński czuje sport. rp.pl, 16 marca 2017. [dostęp 2017-06-17].
8. Minister Bańka w komitecie antydopingowej organizacji WADA. przegladsportowy.pl, 20 marca 2017. [dostęp 2018-07-23].
9. Powołanie rządu Morawieckiego. tvn24.pl, 11 grudnia 2017. [dostęp 2017-12-11].
10. Minister Bańka o uruchomieniu POLADA: To wielki dzień dla polskiego sportu. dziennik.pl, 3 lipca 2017. [dostęp 2018-07-25].
11. Rusza POLADA!. Ministerstwo Sportu i Turystyki. [dostęp 2018-07-25].
12. Rusza III edycja Rządowego Programu KLUB!. Ministerstwo Sportu i Turystyki. [dostęp 2018-07-25].
13. Ministerstwo pomoże małym klubom. „Wsparcie trafi tam, gdzie wynajduje się i szlifuje talenty sportowe”. przegladsportowy.pl, 2 kwietnia 2016. [dostęp 2018-07-25].
14. Rusza team100! MSiT oraz PFN inwestują w młodych sportowców. Ministerstwo Sportu i Turystyki. [dostęp 2018-07-25].
15. Szkolny Klub Sportowy – największy w historii program zajęć sportowych. Ministerstwo Sportu i Turystyki. [dostęp 2018-07-25].
16. Minister Bańka zapowiedział program SKS w każdej gminie. interia.pl, 27 października 2017. [dostęp 2018-07-25].
17. Minister Witold Bańka kandydatem na szefa Światowej Agencji Antydopingowej. msit.gov.pl, 27 czerwca 2018. [dostęp 2018-11-22].
18. Szymon Łożyński: Witold Bańka wybrany na nowego szefa Światowej Agencji Antydopingowej WADA!. wp.pl, 14 maja 2019. [dostęp 2019-05-15].
19. To już oficjalne. Witold Bańka szefem Światowej Agencji Antydopingowej. dorzeczy.pl, 7 listopada 2019. [dostęp 2019-11-15].
20. Mariusz Tomalik: Spór wokół prezesa Światowej Agencji Antydopingowej. W. Bańka: nie naruszyłem zasad. tvp.pl, 24 listopada 2020. [dostęp 2021-03-24].
21. Witold Bańka odpiera zarzuty. „Nie naruszyłem zasad”. polsatnews.pl, 24 listopada 2020. [dostęp 2021-03-24].
22. Grzegorz Łakomski, Szymon Jadczak: Szef agencji ścigającej za doping dorabia jako ambasador stadionu i regionu. „Około 20 tysięcy miesięcznie”. tvn24.pl, 24 listopada 2020. [dostęp 2021-02-28].
23. Witold Bańka oskarżany o „dorabianie na boku”. Były minister odpiera zarzuty. wprost.pl, 24 listopada 2020. [dostęp 2021-02-28].
24. M.P. z 2024 r. poz. 698
25. Odznaczenia dla działaczy sportowych. prezydent.pl, 18 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-18].
26. Zasłużeni dla województwa. slaskie.pl, 18 listopada 2019. [dostęp 2019-11-18].
27. Nagrody Prezydenta Miasta Tychy wręczone. umtychy.pl, 12 maja 2008. [dostęp 2010-02-06].
28. Wręczono Nagrody FAIR PLAY PKOl. msit.gov.pl, 11 maja 2019. [dostęp 2021-09-04].
29. Śmietanka towarzyska w Promnicach. noweinfo.pl, 17 czerwca 2019. [dostęp 2021-09-03].
30. Plebiscyt „PS”: Nagroda Specjalna dla Witolda Bańki. przegladsportowy.pl, 4 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-04].
31. Jacek Sroka: Witold Bańka: Na igrzyskach olimpijskich w Tokio chcemy sprawdzić nową metodę testowania sportowców. sportowy24.pl, 19 lutego 2021. [dostęp 2021-09-04].
32. Meet the new EYL40 Class of 2022!. friendsofeurope.org, 10 lutego 2022. [dostęp 2022-04-13]. (ang.).
33. Witold Bańka uhonorowany tytułem European Young Leader 2022. dziennik.pl, 19 lutego 2022. [dostęp 2022-04-13].
34. WADA President Witold Bańka honored as European Young Leader of 2022. wada-ama.org, 19 lutego 2022. [dostęp 2022-04-13]. (ang.).
35. Polscy medaliści MŚ. pzla.pl, 13 sierpnia 2009. [dostęp 2015-11-13].
36. Międzyczasy sztafet 4x400m w Osace. pzla.pl, 10 września 2007. [dostęp 2015-11-13].
37. 5th European Athletics U23 Championships Erfurt GER 14 – 17 July 2005. tilastopaja.org. [dostęp 2015-11-13]. (ang.).
38. 24. Letnia Uniwersjada w Bangkoku – złota sztafeta, brąz Jasińskiej. pzla.pl, 14 sierpnia 2007. [dostęp 2015-11-13].
39. Uniwersjada: cztery medale na zakończenie. pzla.pl, 12 lipca 2009. [dostęp 2015-11-13].
40. Kraków 28–29 sierpnia 2005; Młodzieżowe Mistrzostwa Polski; komunikat końcowy. domtel-sport.pl. s. 13–14. [dostęp 2015-11-13].
41. Młodzieżowe Mistrzostwa Polski; Toruń, 26–27 sierpnia 2006; komunikat końcowy. domtel-sport.pl. s. 15–16. [dostęp 2015-11-13].

Bibliografia

• Witold Bańka. World Athletics. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
• Witold Bańka. domtel-sport.pl. [dostęp 2017-06-16].
• Witold Bańka. tilastopaja.org. [dostęp 2011-11-10]. (ang.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 17145304719378610661
• GND: 1248746414
• PLWABN: 9810666619005606

Identyfikatory zewnętrzne:

• Olympedia: 1202781
• World Athletics: 14216338