Wybory parlamentarne w Portugalii w 2009 roku – wybory do portugalskiego parlamentu, Zgromadzenia Republiki, przeprowadzone 27 września 2009 i wygrane przez rządzącą Partię Socjalistyczną.
27 czerwca 2009 prezydent Aníbal Cavaco Silva oficjalnie zarządził organizację wyborów, wyznaczając ich datę na 27 września[1]. Do głosowania w wyborach parlamentarnych uprawnionych było 9,5 mln obywateli Portugalii. O 230 mandatów ubiegało się 15 partii politycznych. Wśród nich największe szanse na zwycięstwo miały, dominujące od lat na scenie politycznej, rządząca Partia Socjalistyczna (PS} oraz pozostająca w opozycji centroprawicowa Partia Socjaldemokratyczna (PSD). Sondaże, w ostatnich miesiącach przed wyborami, wskazywały na niewielką przewagę PS, jednak prognozowały, że żadna z sił politycznych nie będzie w stanie samodzielnie utworzyć rządu[2][3].
12 września 2009 w Portugalii rozpoczęła się kampania wyborcza, która trwała do 25 września[4]. W czasie debaty telewizyjnej 13 września 2009 przewodnicząca PSD Manuela Ferreira Leite zarzuciła rządowi premiera José Sócratesa brak kompetencji i nieradzenie sobie ze skutkami kryzysu gospodarczego. Premier Socrates bronił dokonań swojego gabinetu i przedstawił program PS w kwestach polityki gospodarczej i społecznej. Dodał, że jego rząd udzielił wsparcia 37 tysiącom firm[5][6].
W czasie kampanii wyborczej deklarował, że jego priorytetem będzie tworzenie nowych miejsc pracy oraz zapowiedział kontynuację wielkich projektów publicznych, jak budowa szybkiej kolei TGV. W okresie przed wyborami bezrobocie w Portugalii sięgnęło poziomu 9% i było najwyższe od początku lat 80. XX w. Partia Socjaldemokratyczna wzywała natomiast do zawieszenia projektów infrastrukturalnych oraz zapowiadała ograniczenie wydatków państwowych i podjęcie działań na rzecz zwiększenia inwestycji przez sektor prywatny. Zarówno PSD, jak i Blok Lewicy oraz Portugalska Partia Komunistyczna wykluczyły możliwość wspólnych rządów z socjalistami[7].
W ostatnich dniach przed wyborami sondaże wskazywały już na wyraźną przewagę socjalistów nad socjaldemokratami (38% do 29%), co jednak w dalszym ciągu nie umożliwiało im zdobycia większości parlamentarnej niezbędnej do samodzielnego rządzenia[8].
Pierwsze sondażowe wyników wyborów exit poll, dawały zwycięstwo rządzącej PS, która miała zdobyć od 36% do 40%% głosów. Opozycyjna PSD miała uzyskać od 25% do 29% głosów, Blok Lewicy od 9 do 12%, koalicja komunistów i zielonych od 8,5 do 11,5%, a Centrum Demokratyczne i Społeczne – Partia Ludowa od 7 do 10% głosów[9].
Według oficjalnych wyników wyborów podanych przez Portugalską Komisję Wyborczą w wyborach parlamentarnych zwyciężyła PS, zdobywając 97 miejsc w parlamencie, co najprawdopodobniej nie pozwoli jej jednak na kontynuację samodzielnych rządów i stworzenie większościowego gabinetu. Frekwencja wyborcza wyniosła 59,74%[10].
Partia | Głosy | Procent | Zmiana | Mandaty | Zmiana | |
---|---|---|---|---|---|---|
Partia Socjalistyczna | 2 077 238 | 36,56 | 8,4 | 97 | 24 | |
Partia Socjaldemokratyczna | 1 653 665 | 29,11 | 0,3 | 81 | 6 | |
Partia Ludowa | 592 778 | 10,43 | 3,1 | 21 | 9 | |
Blok Lewicy | 557 306 | 9,81 | 3,4 | 16 | 8 | |
Unitarna Koalicja Demokratyczna | 446 279 | 7,86 | 0,4 | 15 | 1 | |
PCTP/MRPP | 52 761 | 0,93 | 0,1 | 0 | - | |
Nadzieja dla Portugalii Ruchu | 25 949 | 0,46 | - | 0 | - | |
Partia Nowej Demokracji | 21 876 | 0,38 | 0,3 | 0 | - | |
Zasługi i Ruchu Społeczeństwa | 16 924 | 0,30 | - | 0 | - | |
Ludowa Partia Monarchistyczna | 15 262 | 0,27 | - | 0 | - | |
Partia Ziemi / Partia Humanistyczna | 12 405 | 0,22 | - | 0 | - | |
Partia Narodowego Odrodzenia | 11 503 | 0,20 | 0,0 | 0 | - | |
Portugalia Pro Life | 8 461 | 0,15 | - | 0 | - | |
Partia Pracy | 4 974 | 0,09 | - | 0 | - | |
Robotnicza Partia Socjalistycznej Jedności | 4 632 | 0,08 | 0,1 | 0 | - | |
Partia Ziemi | 3 265 | 0,06 | - | 0 | - | |
Razem | 5 681 258 | 100% | - | 230 | - | |
Frekwencja | 59,68% | |||||
Źródło: Comissão Nacional de Eleições - [1](ang.) |