Xinjiangovenator

Xinjiangovenator
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
Nadrodzina

?tyranozauroidy

Rodzaj

Xinjiangovenator
Rauhut & Xu, 2005

Gatunki
  • X. parvus Rauhut & Xu, 2005

Xinjiangovenatorrodzaj teropoda z grupy celurozaurów, należącego przypuszczalnie do nadrodziny tyranozauroidów (Tyrannosauroidea).

Żył w epoce wczesnej kredy (ok. 135–99 mln lat temu) na terenach wschodniej Azji. Długość ciała ok. 3 m, wysokość ok. 1,2 m. Jego szczątki znaleziono w Chinach.

Nazwa Xinjiangovenator znaczy „łowca z Xinjiang”, a epitet gatunkowy odnosi się do niewielkich rozmiarów zwierzęcia – parvus oznacza po łacinie „mały”.

Został opisany na podstawie kończyn tylnych (kość piszczelowa, kość strzałkowa, kość skokowa i kość piętowa), które początkowo były uważane za należące do fedrolozaura[1]. Był to teropod podobny do bagaraatana i na tej podstawie spekuluje się o jego przynależności do tyranozauroidów[2]. Szczątki Bagaraatan (tylko zęby) znaleziono na tym samym obszarze, ale nieco dalej. Nie można jednak wykluczyć, że są to szczątki zwierząt z tego samego gatunku. Xinjiangovenator prawdopodobnie był niewielkim lub średniej wielkości drapieżnikiem, polującym na takie dinozaury jak Psittacosaurus xinjiangensis, młode zauropody (znany z zębów azjatozaur) i Wuerhosaurus homheni, przez niektórych klasyfikowany jako gatunek z rodzaju Stegosaurus[3].

Klasyfikacja

[edytuj | edytuj kod]

Bliższa pozycja systematyczna pozostaje nieznana, wiadomo jedynie, że Xinjiangovenator należał do celurozaurów. Pojawiły się sugestie, że jest bliskim krewnym późnokredowego mongolskiego Bagaraatan. Niektórzy naukowcy lokują oba rodzaje wśród tyranozaurydów, w podrodzinie Albertosaurinae. Rauhut i Xu przeprowadzili analizę kladystyczną, w której Bagaraatan i Xinjiangovenator należą do maniraptorów bliskim ptakom, bardziej zaawansowanych od terizinozaurydów i owiraptorozaurów, lecz mniej od deinonychozaurów. Jednak analiza ta może nie oddawać rzeczywistości – materiał porównawczy jest zbyt skąpy i nie da się jednoznacznie określić pozycji systematycznej obu rodzajów, dopóki nie znajdzie się więcej kości tych dinozaurów. Także pokrewieństwo Bagaraatan i Xinjiangovenator jest dyskusyjne - oba rodzaje łączą tylko dwie cechy budowy. Kości piszczelowe obu dinozaurów wyraźnie różnią się – Bagaraatan ma bardziej ptasią budowę.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Z.-M. Dong. (1973). [Dinosaurs from Wuerho]. Memoirs of the Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology, Academic Sinica 11:45-52.
  2. Oliver W.M. Rauhut, Xu Xing. The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 25 (1), s. 107–118, 2005. DOI: 10.1671/0272-4634(2005)025%5B0107%3ATSTDTA%5D2.0.CO%3B2. (ang.). 
  3. Susannah C. R. Maidment, David B. Norman, Paul M. Barrett, Paul Upchurch. Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia). „Journal of Systematic Palaeontology”. 6, s. 367–407, 2008. DOI: 10.1017/S1477201908002459. (ang.). 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]