Tablica pamiątkowa na kamienicy gdzie się urodził. Kraków ul. J. Sarego 12 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód |
reżyser filmów animowanych |
Lata aktywności |
1947-2015 |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Yoram Gross, pierwotnie Jerzy Gross (hebr. יורם גרוס; ur. 18 października 1926 w Krakowie, zm. 21 września 2015[1] w Sydney[2][3]) – australijski twórca filmów animowanych żydowskiego pochodzenia, urodzony w Polsce.
Urodził się w Krakowie w rodzinie żydowskiej. Był najmłodszym dzieckiem Jakuba Grossa i Sary z domu Szarf. Jego bratem był Natan Gross. Rodzice wybrali mu imię Jerzy, po emigracji do Izraela zmieniono je na Yoram[4]. Okres II wojny światowej spędził w krakowskim getcie, w Warszawie[5], oraz w Otwocku[6].
W 1950, po tym jak służby bezpieczeństwa PRL przeprowadziły rewizję w jego mieszkaniu, postanowił wyemigrować z Polski do Izraela. Tam też zrealizował swoje pierwsze filmy. Z tego okresu jego twórczości pochodzi m.in. film animowany Józef Marzyciel z 1962 reprezentujący Izrael na Festiwalu Filmowym w Cannes. W 1968 po wojnie sześciodniowej wyjechał wraz z rodziną do Australii i zamieszkał w Sydney[5].
W Australii kontynuował realizację filmów animowanych we własnym studiu „Yoram Gross Film Studios”. Do jego najbardziej znanych produkcji należą: filmy pełnometrażowe o przygodach Dot oraz seriale animowane Bystry Bill i Tabaluga. Jedną z najnowszych prac Yorama Grossa są miniatury filmowe o Profesorze Filutku według Zbigniewa Lengrena.
W 1995 za nadzwyczajny wkład w rozwój australijskiego przemysłu filmowego został odznaczony najwyższym australijskim odznaczeniem, Orderem Australii. W 2011 odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[5].
W 1987 roku po raz pierwszy podczas Festiwalu Filmowego w Sydney przyznano nagrodę Yorama Grossa dla najlepszego krótkometrażowego filmu animowanego. Wynosiła ona 4000 dolarów i była sponsorowana przez Yorama i Sandrę Grossów[10].