Fatmir Gjata
| Fatmir Gjata | |
|---|---|
| Biografske informacije | |
| Rođenje | 22. 9. 1922. Korča, Kneževina Albanija |
| Smrt | 1989 (u dobi od 67 ili 66 godina) Tirana, Narodna Republika Albanija |
| Državljanstvo | Albansko |
| Obrazovanje | |
| Školovanje | Književni institut Maksim Gorki |
| Zanimanje |
|
| Opus | |
| Socijalistički realizam | |
Fatmir Gjata (22. septembar 1922 – 1989) bio je albanski pisac iz razdoblja socijalističkog realizma.
Fatmir Gjata rođen je u Korči 1922. godine.[1] Njegov otac, Isuf Gjata, bio je učitelj, borio se u odredima Narodnooslobodilačkog pokreta za vrijeme Drugog svjetskog rata i poginuo 1944. godine. Fatmir Gjata studirao je u francuskom liceju u Korči, a kasnije je pohađao Institut za književnost Maksim Gorki u Moskvi. U godinama borbe bio je zadužen za lokalne ilegalne novine. Kao komunist i pjesnik napisao je nekoliko svezaka poezije za vrijeme rata i kasnije, neke od kojih će postati čuvene partizanske pjesme. Isticale su se po marševskim entuzijazmom i po svečanom odabiru riječju.[1]
Međutim, u albanskoj književnosti Gjata je dobio svoje mjesto u razdoblju 1950-1989 zahvaljujući svojim romanima,[2] kazališnim predstavama, knjigama kratkih priča i scenarijima, od kojih će se neki pretvoriti u filmove poput Tana (1958), prvog albanskog filma.[3]
Fatmir Gjata poznat je i po tome što je vodio neke od najvažnijih instituta za umjetnost i kulturu u komunističkoj Albaniji. Bio je predsjednik Odbora za umjetnost i kulturu, član Albanskog udruženja književnika i umjetnika, 25 godina glavni urednik književnog časopisa Nëntori, novinar i član kolegijalnog vijeća za druge tiskovne organe kao što su Zëri i Popullit, Drita, Ylli, Hosteni itd.
Njegova su djela prevedena i na druge jezike, a mnoga su dobila nacionalne nagrade u Albaniji, kao što su "Prva nagrada Republike", "Orden zastave prve klase" itd.
Umro je u Tirani 1989. godine.
- Këneta (sh. Močvara), 1959 (roman), gdje opisuje narodnu akciju isušivanja močvarnoga kraja i živo analizira psihologiju kolektiva[4]
- Këshilltarët (sh. Savjetnici), 1979 (roman)
- Në pragun e jetës (sh. Na pragu života), 1960 (pripovijetke)
- Fillim pranvere (sh. Proljetna večer), 1977 (roman)
- Brezat (sh. Generacije), 1968 (roman)
- Tana, 1958 (roman)
- Përmbysja (sh. Prevrat), 1954 (roman), u kome slika seljakovu ideološku transformaciju u okolnostima partizanske borbe[4]
- Në tokën kineze-kujtime dhe tregime (sh. U kineskoj zemlji – memoari i priče), 1958 (koautor sa Sterjom Spasseom)
- Me një torbë me fishekë: ditar (sh. S vrećom metaka: dnevnik), 1982 (memoari)
- Rrugës mes njerëzve të thjeshtë (sh. Na ulicama među jednostavnim ljudima), 1969 (zbirka pripovjedaka)
- Heronjt e Vigut (sh. Heroji Viga), 1959 (pripovijetka)
- Armiqtë (sh. Neprijatelji), 1966 (roman)
- ↑ 1,0 1,1 Gjurmime albanologjike, Seria e shkencave filologjike, 15-16, Prishtina: Instituti Albanologjik i Prishtines, 1986, pp. 116–117, OCLC 475280214
- ↑ Paul Schellinger (1998), Encyclopedia of the Novel, Routledge, p. 1254, ISBN 1579580157
- ↑ Fisnik Pulaj (1977) (Albanian), Filmi shqiptar, 8 Nëntori, p. 10, OCLC 5615835
- ↑ 4,0 4,1 Këlmendi 1977, str. 545
- Këlmendi, Ahmet (1977). Povijest svjetske književnosti, knj. 2. "Albanska književnost". Zagreb: Mladost.
