Əhmədiyyə Cəbrayılov

Ahmedije Džebrajilov
Ahmedije Džebrajilov u Crvenoj armiji
Ahmedije Džebrajilov u Crvenoj armiji
Ahmedije Džebrajilov u Crvenoj armiji
Biografski podatci
Datum rođenja 1918.
Mjesto rođenja Azerbejdžan Ohud, DR Azerbejdžan
Datum smrti 11. 10. 1994.
Mjesto smrti Azerbejdžan Šeki, Azerbejdžan
Nacionalnost sovjetska
azerbejdžanska
Vojna karijera
Čin poručnik
Ratovi Drugi svjetski rat
Vojska Crvena armija

Ahmedije Džebrajilov (azer. Əhmədiyyə Cəbrayılov; Ohud, 1918. – Šeki, 11. 10. 1994) je bio sovjetski i azerbejdžanski vojnik u Crvenoj armiji, kojem službena sovjetska i azerbajdžanska dokumentacija pripisuju goleme zasluge u Francuskom pokretu otpora. U suvremenom Azerbejdžanu slavi se kao nacionalni heroj i u gradu Šekiju posvećena mu je spomen-kuća s muzejom.

Službena biografija

[uredi | uredi kod]

Prema sovjetskoj i azerbejdžanskoj dokumentaciji, Džebrajilov je prvo služio u Crvenoj armiji, potom se priključio Francuskom pokretu otpora i ratovao protiv nacista u Drugom svjetskom ratu gdje se istaknuo po hrabrosti.[1] Ranjen je tokom operacije spašavanja 500 djece deportirane u radne logore, nakon čega je obukao njemačku vojnu uniformu i bio odveden u njemačku bolnicu na liječenje.[1] Poslije ozdravljenja bio je imenovan zamjenikom njemačkog komandanta u gradu Albiju, a tu poziciju iskoristio je za oslobađanje stotina zarobljenika iz njemačkih logora.[1] Nakon razotkrivanja i bijega Nijemci su ponudili 10.000 reichsmaraka za njegovu glavu, no uspješno se skrivao i nastavio ratovati sve do svršetka rata.[1] Poslijeratna francuska vlada nagradila ga je državljanstvom i poslom u državnoj službi, te s ukupno osam odlikovanja[1] među kojima su i Médaille militaire, Croix de Guerre i Croix du combattant. Džebrajilov je ipak 1948. napustio Francusku i vratio se u rodno azerbejdžansko selo gdje je živio do kraja života.[1] Među Džebrajilovim bliskim prijateljima navodno je bio i Charles de Gaulle koji je 1966. prilikom posjeta SSSR-u zatražio od vlasti sastanak sa starim ratnim drugom.[1]

Razotkrivanje obmane

[uredi | uredi kod]
Priopćenje arhiva ministarstva obrane Republike Francuske kojim je negirano sudjelovanje Džebrajilova u francuskim snagama

Sredinom 2010-ih godina članak o "proslavljenom azerbejdžanskom heroju" s opisom njegovih podviga i odlikovanja postavljen je na francusku, rusku i njemačku Wikipediju, gdje je ubrzo izražena sumnja u točnost podataka s obzirom da o dotičnoj ličnosti nisu postojali nikakvi vjerodostojni izvori, osim tvrdnji iz stare sovjetske i službene azerbejdžanske dokumentacije. Korisnici su potom kontaktirali državni arhiv francuskog ministarstva obrane iz kojeg je priopćeno da nemaju evidenciju o ikakvom Ahmediji Džebrajilovu. Službena biografija proglašena je obmanom i članci su u konačnici pobrisani s francuske i ruske Wikipedije.[2][3][4][5][6]

Reference

[uredi | uredi kod]