కె.ఎస్.హెగ్డే

Kowdoor Sadananda Hegde
Judge, Supreme Court of India
In office
17 July 1967 – 30 April 1973
7th Speaker of the Lok Sabha
In office
21 July 1977 – 21 January 1980
DeputyGodey Murahari
అంతకు ముందు వారుNeelam Sanjiva Reddy
తరువాత వారుBalram Jakhar
Member of the India Parliament
for Bangalore South
In office
1977–1980
తరువాత వారుT. R. Shamanna
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం(1909-06-11)1909 జూన్ 11
Kawdoor Village, South Canara, Madras Presidency, British India (Presently Karnataka ,India)
మరణం1990 మే 25(1990-05-25) (వయసు: 81)
Mangalore, India
రాజకీయ పార్టీJanata Party
జీవిత భాగస్వామిMeenakshi Hegde
సంతానం6, including N. Santosh Hegde
కళాశాలPresidency College, Chennai, Madras Law College

కౌడూర్ సదానంద హెగ్డే, (1909 జూన్ 11 - 1990మే 24) ఒక భారతీయ న్యాయనిపుణుడు, రాజకీయవేత్త, అతను భారతదేశ సుప్రీంకోర్టులో న్యాయమూర్తిగా, తరువాత లోక్‌సభ స్పీకర్‌గా పనిచేసాడు. హెగ్డే నిట్టే విద్యా సంస్థను స్థాపించాడు. అతను భారత సుప్రీంకోర్టులో న్యాయమూర్తిగా పనిచేసిన సంతోష్ హెగ్డే తండ్రి. 

రాజకీయ జీవితం

[మార్చు]

హెగ్డే 1947 నుండి 1951 వరకు పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్‌గా పనిచేసాడు.1952లో అతను రాజ్యసభకు ఎన్నికయ్యాడు,ఆ పదవిలో 1957 వరకు కొనసాగాడు. 1967లో హెగ్డే భారత సుప్రీంకోర్టులో న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యాడు. 1973 ఏప్రిల్ 30న, అతను తనతోపాటు పనిచేసిన దిగువ సహోద్యోగులలో ఒకరు భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియమితులైనప్పుడు, సూత్రప్రాయంగా తన రాజీనామాను సమర్పించాడు.

ఆ తరువాత, హెగ్డే మరోసారి సామాజిక, రాజకీయ ఉద్యమాలలో చురుకుగా పాల్గొనడం ప్రారంభించాడు. 1977లో బెంగుళూరు దక్షిణ నియోజకవర్గం నుంచి జనతా పార్టీ టికెట్‌పై లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యాడు. చాలా కాలం తర్వాత, హెగ్డే నీలం సంజీవ రెడ్డి రాజీనామా తర్వాత స్పీకర్ అయ్యాడు. అతను 1977 నుండి 1980 వరకు ఈ పదవిలో ఉన్నాడు. రాష్ట్రపతి పదవికి లాల్ కృష్ణ అద్వానీ హెగ్డే పేరును సూచించగా, సంజీవ రెడ్డికి ఆమోదం లభించింది. దానితో సంజీవ రెడ్డి స్థానంలో హెగ్డే లోక్‌సభ స్పీకర్‌గా నియమితులయ్యాడు. [1] 1979లో లోక్‌సభ రద్దు అయిన తర్వాత హెగ్డే ఎన్నికల రాజకీయాల నుంచి తప్పుకున్నాడు. 1980లో భారతీయ జనతా పార్టీని స్థాపించినప్పుడు అందులో చేరి కొంతకాలం ఉపాధ్యక్షుడిగా పనిచేసాడు. [2] నిట్టే గ్రామానికి ఉన్నత పాఠశాలను అందించడానికి 1979లో నిట్టే ఎడ్యుకేషన్ ట్రస్ట్‌ను స్థాపించాడు. హెగ్డే 1990 మే 24న మంగళూరులోని తన నివాసంలో మరణించాడు.అతని భార్య మీనాక్షి. వారికి ఆరుగురు పిల్లలు.అందులో ముగ్గురు కుమారులు, ముగ్గురు కుమార్తెలు. [3]

వారసత్వం

[మార్చు]

భారత సర్వోన్నత న్యాయస్థానం న్యాయమూర్తిగా, అతని ఎక్కువుగా అభిమానించే ప్రసిద్ధ వి.కేశవానంద భారతి .వి. కేరళ రాష్ట్రం కూడా పదమూడు న్యాయమూర్తుల బెంచ్‌లో ఒక భాగంగా ఉన్నాడు.అయితే ఆ సమయంలో హెగ్డే సీనియర్ న్యాయమూర్తి అయినప్పటికి, మెజారిటీ తీర్పును వెలువరించిన వెంటనే, రాజీనామా చేసాడు.ఆ స్థానంలో జస్టిస్ ఎ.ఎన్.రే భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యాడు. హెగ్డే సంస్మరణలో, జస్టిస్ ఎం.ఎం ఇస్మాయిల్ ఇలా "సుప్రీం కోర్ట్ న్యాయమూర్తిగా అతని పదవీకాలం ప్రాథమిక న్యాయ సూత్రాలు, ఆచరణాత్మక సాధారణ-జ్ఞానంతో వర్ణించబడిన అతని నేర్చుకున్న తీర్పులకు ప్రసిద్ధి చెందింది. అతని న్యాయ వృత్తి ముగింపు, అతను తన పదవికి అంటిపెట్టుకున్న ఆత్మగౌరవం, గౌరవానికి సమానంగా గుర్తించదగింది, ఎందుకంటే అతను తన కార్యాలయానికి ఎటువంటి సంకోచం లేకుండా రాజీనామా చేసాడు [sic] అతను ఆల్ ఇండియా రేడియోలో వార్తలను విన్నాడు.అతని ఇద్దరు సీనియర్ సహచరులు సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి నియామకంలో భర్తీ చేయబడ్డారు." [4] అని రాసాడు.

హెగ్డే మెడికల్ అకాడమీ, డేరాలకట్టెలోని ఒక వైద్య కళాశాల, నిట్టే ఎడ్యుకేషన్ ట్రస్ట్ యూనిట్‌కి హెగ్డే పేరు పెట్టారు.జస్టిస్ కె.ఎస్.హెగ్డే ఛారిటబుల్ ఫౌండేషన్, మంగళూరులో విద్య, సమాజ అభివృద్ధికి అంకితమైన ట్రస్ట్, హెగ్డే జ్ఞాపకార్థం స్థాపించబడింది. [5]జస్టిస్ కె.ఎస్.హెగ్డే ఫౌండేషన్ ప్రతి సంవత్సరం అవార్డులను ప్రదానం చేస్తుంది.మునుపటి విజేతలలో భారత మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్ సింగ్ ఒకడు. [6]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ https://www.indiatoday.in/latest-headlines/story/karnataka-govt-will-take-full-care-of-hegdes-concerns-advani-78429-2010-07-10
  2. ↑ Swain, Pratap Chandra (2001). Bharatiya Janata Party: Profile and Performance. ISBN 9788176482578.
  3. ↑ "Obituary". The Indian Express. 26 May 1990. Retrieved 6 February 2018.
  4. ↑ "Tribute to K.S. Hegde". The Indian Express. 27 May 1990. p. 8. Retrieved 6 February 2018.
  5. ↑ "Birth Centenary Celebrations of Late K S Hegde at Nitte". Daijiworld Media. 2008-06-14. Archived from the original on 2011-09-28. Retrieved 2008-11-02.
  6. ↑ Sachs, Jeffrey D. (2001). Macroeconomics and Health. World Health Organization. p. 148. ISBN 9789241545501.

వెలుపలి లంకెలు

[మార్చు]