Oʻzbek taomlari roʻyxati

Maqolada oʻzbek oshxonasida istemoq qilinadigan mahsulotlar, tayyorlandigan ovqatlar va ichimliklar keltirilgan. Oshxonaga gʻallachilik kabi mahalliy qishloq xoʻjaligi taʼsir koʻrsatadi. Non va hamirturish oshxonaning muhim qismini tashkil etadi va oʻzbek oshxonasi „hamirturishga boy“ sifatida tavsiflangan. Qoʻy goʻshti mamlakatda qoʻylar koʻp boʻlganligi uchun mashhur goʻsht navi boʻlib, u oʻzbek taomlari tayyorlashda qoʻllanadi. Amaldagi ingredientlar mavsumga qarab farq qiladi. Masalan, qishda quritilgan jama, meva va sabzavotlar, noodle va konservalar, yozda sabzavotlar, mevalar (ayniqsa, qovun) va yongʻoqlar koʻproq ajralib turadi. Non (nan, obi non) oʻzbek oshxonasida muhim oʻrin tutadi va islomgacha boʻlgan anʼanalar taʼsirida. Oʻzbek madaniyatida keksalarga hurmat belgisi sifatida birinchi navbatda yoshi katta insonlarga ovqat beriladi.

Oʻzbek taomlari va taomlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Mastava (kirillcha: oʻzbekcha) — oshning bir turi, anʼanaviy oʻ zbekcha taom. Baʼzan u suyuq palov deb ham ataladi[1].
  • Nisholda, shuningdek nishallo, nishaldo yoki nisholda deb yozilgan (forscha: dots; Buxoro lahjasi: dots; tojikcha: dots; Oʻzbekcha: nisholda) — oq murabboga oʻxshash Shirin taom, faqat qalinroq[2].
  • Dimlama-goʻsht, kartoshka, piyoz, sabzavot va baʼzan mevalarning turli xil kombinatsiyalari bilan tayyorlangan oʻzbek pishirigʻi. Goʻsht (qoʻy yoki mol goʻshti) va sabzavotlar katta boʻlaklarga boʻlinib, oʻz sharbatlarida sekin qaynatish uchun mahkam yopilgan idishga qatlamlarga joylashtiriladi.
  • Goʻshtlarga qoʻy goʻshti, mol goʻshti, parranda goʻshti, echki goʻshti, tuya goʻshti va ot goʻshti kiradi (masalan ot goʻshti kolbasa)
  • Qovun (qovunkabi tarvuz, ning taniqli qismidir oʻzbek oshxonasi. Qovun „qovun“ degan maʼnoni anglatadi va „juda shirin va suvli“ deb taʼriflangan choʻzilgan shaklga ega boʻlgan qovunga murojaat qilishi mumkin." qovunlar koʻpincha shirinlik sifatida xizmat qiladi.
  • Norin-yangi qoʻlda oʻralgan makaron va ot goʻshti bilan tayyorlangan makaron idishi.
  • Noodle asosidagi idishlar
  • Qovurilgan yongʻoq va bodom
  • Obi Non-ham chaqirdi patyr va nan, a non bu a shtapel oziq-ovqat yilda oʻzbek oshxonasi. U katta disklarda hosil boʻladi va pishiriladi. Anʼanaga koʻra, non har doim tekis tomonga (teskari emas) joylashtiriladi va hech qachon pichoq bilan kesilmaydi. Non oʻzbek oshxonasining muhim qismidir va unga islomgacha boʻlgan anʼanalar taʼsir qiladi. Odatda tayyorlanadi tandir pechlari. Non uslublari mintaqaga qarab farq qilishi mumkin.
  • Oshi toki-toʻldirilgan uzum barglari
  • Guruchli idishlar
  • Shakarap-pomidor, piyoz, tuz va qalampir bilan tayyorlangan salat baʼzi versiyalarda kuz paytida oshqovoq plomba ishlatiladi.
  • Sumalak — butunlay unib chiqqan bugʻdoydan tayyorlangan shirin xamir (yosh bugʻdoy oʻti)
  • Suzma-suzilgan, tvorog hosil qiluvchi ivilgan sut
  • Tirit-quruq nonni isrof qilmaslik uchun tayyorlangan, u sakatatlar bulonidan tayyorlanadi va quruq nonni kesib, maydalangan qalampir va piyoz qoʻshiladi.
  • Yogurt shoʻrva-turli xil oʻtlar, guruch va baʼzan nohut bilan pishirilgan yogurt shoʻrva.

Ichimliklar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spirtli ichimliklar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pishiriqlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Holva (lavz) — Oʻzbekiston va Tojikistonda shakar siropi, tuxum oqi va kunjutdan yumshoq kunjut holvasi tayyorlanadi. Qattiq kunjut holvasi tortilgan shakardan tayyorlanadi, oq rang berish uchun qayta-qayta choʻziladi va tayyorlangan kunjut iliq shakarga qoʻshiladi va tovoqlarda hosil qilinadi.

Yana qarang

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Мастава: жидкий плов или густой суп“ (ru). 2015-yil 14-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 28-yanvar.
  2. ↑ O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi . N harfi. Tashkent: «Ўзбекистон миллий энциклопедияси» Давлат илмий нашриёти, 2000. Qaraldi: 2023-yil 27-noyabr. 

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]