Travis (tinh tinh)

Travis

Loài Tinh tinh thông thường
Giới tính Đực
Sinh Ngày 21 tháng 10 năm 1995
Festus, Missouri, Hoa Kỳ
Chết 16 tháng 2, 2009 (13 tuổi)
Stamford, Connecticut, Hoa Kỳ
Nguyên nhân chết Gunshot wounds
Nổi tiếng vì Tấn công Charla Nash
Chủ nhân Jerome Herold (mất 2004)
Sandra Herold (mất 2010)[1]
Cha mẹ Suzy (mẹ) (mất 2001)
Coco (bố)
Cân nặng 200 pound (91 kg)[2]

Travis (sinh ngày 21 tháng 10 năm 1995 – mất ngày 16 tháng 2 năm 2009)[3] là một con tinh tinh đực thông thường, là một diễn viên động vật, đã xuất hiện trong một số chương trình truyền hình và quảng cáo, bao gồm cả các quản cáo cho Coca-Cola,[4] cũng như trên các chương trình truyền hình bao gồm The Maury Povich Show và The Man Show,[5][6] mặc dù mọi người đã tranh cãi rằng Travis chính là con tinh tinh đã xuất hiện trong những lần xuất hiện này.[7] Ngày 16 tháng 2 năm 2009, Travis đã tấn công và hành hung bạn của chủ sở hữu của mình ở Stamford, Connecticut,[8] làm mù mắt, cắt rời nhiều bộ phận cơ thể và rạch mặt cô, trước khi bị một cảnh sát bắn chết.[9]

Hòa nhập xã hội

[sửa | sửa mã nguồn]

Travis được sinh ra bởi Suzy và Coco, các cá thể tinh tinh được nhập từ châu Phi tới Mỹ khoảng những năm 1970. Được sinh ra gần Festus, Missouri vào ngày 21 tháng 10 năm 1995, tại khu nhà của Mike và Connie Braun Casey, hiện được đặt tên là Khu bảo tồn Tinh tinh Missouri. Trong một vụ việc khác, Suzy bị bắn chết sau khi trốn thoát vào năm 2001.[10] Sandra và Jerome Herold đã mua Travis với giá 50.000 đô la từ một nhà chăn nuôi sau khi con tinh tinh bị bắt khi mới ba ngày tuổi.[3][11] Họ đặt tên cho con tinh tinh theo tên ca sĩ yêu thích của Sandra, Travis Tritt.[12] Gia đình Herold đã nuôi dạy Travis tại nhà của họ ở Đường Rock Rimmon ở khu North Stamford của Stamford, Connecticut.[13] Travis là người bạn đồng hành của gia đình Herold và thường cùng họ đi làm cũng như đi mua sắm trong thị trấn.[13] Gia đình Herolds sở hữu một công ty xe đầu kéo, và Travis sẽ tạo dáng chụp ảnh tại cửa hàng và lái xe đầu kéo, dây an toàn của chú tinh tinh thắt chặt khi mặc áo bóng chày. Travis trở nên nổi tiếng trong thị trấn và được biết là đã chào đón các sĩ quan cảnh sát mà họ sẽ gặp khi đang kéo xe.[13]

Lớn lên giữa con người, Travis đã hòa nhập với con người kể từ khi sinh ra. Một người hàng xóm cho biết anh ta thường chơi đùa và vật lộn với Travis. Người hàng xóm nói thêm rằng con tinh tinh luôn biết khi nào nên dừng lại và chú ý đến chủ của mình. "Nó nghe lời tốt hơn các cháu của tôi." người hàng xóm nhận xét sau khi Travis đánh Nash. "Tôi chỉ không biết tại sao nó lại làm vậy."[14]

Travis có thể mở cửa bằng chìa khóa, tự mặc quần áo, tưới cây, cho ngựa của chủ ăn, ăn cùng bàn với những người trong gia đình và uống rượu bằng ly có cuống; con tinh tinh thích kem đến nỗi biết được lịch trình của những chiếc xe bán kem đi qua. Travis có thể đăng nhập vào máy tính để xem ảnh, xem tivi bằng điều khiển từ xa và đánh răng của hãng Water Pik.[4][5][15] Travis hích xem bóng chày trên truyền hình[16] và cũng đã nhiều lần lái ô tô.[11]

Jerome qua đời vì bệnh ung thư vào năm 2004, và đứa con duy nhất của Heralds qua đời trong một vụ tai nạn xe vào năm 2000; kết quả là Sandra Herold coi Travis gần như là con đẻ và chiều chuộng.[11][13] Sandra đã ngủ và tắm cùng Travis, nói sau khi anh ấy qua đời "Bây giờ tôi nhìn giống như một kẻ trống rỗng. Anh ấy ngủ với tôi hàng đêm. Cho đến khi bạn ăn với tinh tinh và tắm với tinh tinh, bạn không biết tinh tinh là gì."[17][18]

Sự cố

[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 2003

[sửa | sửa mã nguồn]

Tháng 10 năm 2003, Travis chạy ra khỏi xe của Herolds và gây tắc nghẽn giao thông ở một ngã tư đông đúc; con tinh tinh đã đi lang thang trong vài giờ.[19] Vụ việc bắt đầu sau khi một người đi bộ ném một chai nước rỗng vào chiếc ô tô đi qua cửa sổ mở một phần và trúng Travis khi họ đang dừng ở đèn giao thông[12] làm con tinh tinh giật mình, Travis tháo dây an toàn, mở cửa xe và đuổi theo người đàn ông nhưng không bắt được. Khi cảnh sát đến, họ dụ con tinh tinh vào xe nhiều lần, chỉ để Travis thả mình ra khỏi một cánh cửa khác và thỉnh thoảng đuổi theo các sĩ quan xung quanh xe.[13] Vụ việc năm 2003 đã dẫn đến việc thông qua luật Connecticut cấm mọi người nuôi các loài linh trưởng nặng hơn 50 pound (23 kg) làm thú cưng và yêu cầu chủ sở hữu vật nuôi kỳ lạ phải xin giấy phép. Luật mới có hiệu lực vào năm 2009 và kể từ khi Travis qua đời cùng năm, không ai trong bang nộp đơn xin nhận nuôi một con tinh tinh. Cục Bảo vệ Môi trường Connecticut (DEP) đã không thi hành luật đối với Herolds vì họ đã nuôi Travis nặng 200 pound (91 kg) quá lâu và DEP tin rằng Travis không gây ra rủi ro cho an toàn công cộng.[3][20]

Năm 2009

[sửa | sửa mã nguồn]

Khoảng 3:40 chiều ngày 16 tháng 2 năm 2009, Travis đã tấn công Charla Nash, 55 tuổi, người bạn lúc bấy giờ của Sandra Herold, gây ra những vết thương nghiêm trọng trên mặt và chân tay của bà.[21] Travis đã rời khỏi nhà với chìa khóa xe của Sandra Herold, và Nash đến để giúp đưa con tinh tinh trở lại nhà; khi nhìn thấy Nash cầm Tickle Me Elmo, một trong những món đồ chơi yêu thích của con tinh tinh, Travis đã nổi cơn giận dữ và tấn công cô.[13] Travis đã quen với Nash, người cũng từng làm việc tại công ty kéo xe của Herolds, mặc dù Nash có một kiểu tóc khác vào thời điểm xảy ra vụ tấn công, điều này cũng có thể khiến con tinh tinh bối rối và hoảng sợ.[22] Con tinh tinh đã uống thuốc điều trị bệnh Lyme.[11] Herold đã cố gắng ngăn Travis bằng cách dùng xẻng đập vào đầu anh ta và đâm vào lưng anh ta bằng dao chặt thịt.

Herold sau đó nói, "Đối với tôi, để làm một việc như vậy, đâm dao vào nó, giống như tự đâm dao vào chính mình." Con tinh tinh quay lại, nó nói như muốn nói: “'Mẹ, mẹ đã làm gì vậy?'"[11] Con vật trở nên giận dữ hơn. Herold, lúc này tin rằng Nash đã chết, liền chạy đến xe của cô, nhốt mình bên trong và gọi 9-1-1. Tiếng hét của Travis có thể được nghe thấy ở phần đầu của đoạn băng khi Herold cầu xin cảnh sát, người ban đầu tin rằng cuộc gọi là một trò lừa cho đến khi cô nói, "Nó đang ăn thịt cô ấy!"[23][24][25] Dịch vụ y tế khẩn cấp đã chờ cảnh sát trước khi tiếp cận ngôi nhà. Khi họ đến nơi, Travis đi về phía xe cảnh sát, cố gắng mở một cửa hành khách bị khóa và đập vỡ một chiếc gương chiếu hậu. Sau đó, con tinh tinh đi vòng qua cửa phía tài xế và mở ra, lúc đó Cảnh sát viên Frank Chiafari đã bắn con tinh tinh bốn phát bằng khẩu súng lục của mình.[26] Travis chạy vô nhà, nơi con tinh tinh được tìm thấy đã chết bên cạnh chiếc lồng của mình.[13]

Hậu quả

[sửa | sửa mã nguồn]

Đội cấp cứu mô tả thương tích của Nash là "khủng khiếp".[19] Trong vòng 72 giờ sau đó, Nash đã trải qua hơn bảy giờ phẫu thuật trên mặt và tay bởi bốn nhóm bác sĩ phẫu thuật. Bệnh viện đã tư vấn cho các nhân viên của mình, những người ban đầu điều trị cho cô vì vết thương của Nash quá đặc biệt.[27] Các nhân viên y tế ghi chú rằng Nash bị mất tay, mũi, mắt, môi và cấu trúc xương giữa mặt và bị tổn thương mô não nghiêm trọng.[28] Các bác sĩ đã loại bỏ lông và răng tinh tinh dính vào xương của cô và gắn lại hàm của cô, nhưng vào ngày 7 tháng 4 năm 2009, Nash được thông báo rằng sẽ bị mù vĩnh viễn. Vết thương của cô khiến cô có thể trở thành ứng cử viên cho một cuộc phẫu thuật cấy ghép mặt thử nghiệm.[27] Sau khi điều trị ban đầu tại Bệnh viện Stamford, Nash đã được chuyển đến Bệnh viện Cleveland.[29] Gia đình cô đã bắt đầu một quỹ ủy thác để quyên góp tiền thanh toán các hóa đơn y tế "không thể đếm được" vì số tiền quá lớn của cô và hỗ trợ con gái cô.[30] Nash lần đầu tiên để lộ khuôn mặt bị tổn thương của mình trước công chúng trên The Oprah Winfrey Show vào ngày 11 tháng 11 năm 2009. Vào thời điểm đó, cô không bị đau đớn về thể xác vì bị tấn công và các thành viên trong gia đình cho biết cô hy vọng sẽ sớm suất viện ở Bệnh viện Cleveland.[31] Hình ảnh đã xuất hiện trên Internet cho thấy khuôn mặt của Nash trước và sau vụ tấn công.[32]

Theo quy trình tiêu chuẩn, đầu của Travis đã được đưa đến phòng thí nghiệm của tiểu bang để xét nghiệm bệnh dại, và thi thể được đưa đến Đại học Connecticut để khám nghiệm tử thi.[4] Kết quả cho thấy, đầu của con tinh tinh âm tính với bệnh dại,[33] nhưng vẫn còn Xanax (Alprazolam) trong máu.[34] Kết quả khám nghiệm tử thi vào tháng 5 năm 2009 xác nhận con tinh tinh thừa cân và đã bị đâm.[35] Phần còn lại được hỏa táng tại All Pets Crematory ở Stamford vào ngày 25 tháng 2 năm 2009.[36] Các báo cáo về chất độc đã xác nhận tuyên bố của Sandra rằng cô đã cho Travis uống trà tẩm Xanax vào ngày xảy ra vụ tấn công, điều này có thể khiến anh ta trở nên hung hăng hơn.[37][38] Xanax là một loại thuốc chống lo âu mạnh, có tác dụng ngắn, có thể gây mất ức chế và mất phương hướng và đôi khi là các phản ứng nghịch lý như ảo giác, gây hấn, giận dữ và hưng cảm ở người.[39]

Ngay sau vụ tấn công, một người phụ nữ sống cùng khu vực với Herold đã đưa ra thông tin rằng vào năm 1996, con tinh tinh đã cắn vào tay cô và cố kéo cô vào một chiếc xe khi cô chào nó.[40] Cô tuyên bố đã khiếu nại với Herolds và cảnh sát, họ nói rằng họ không có hồ sơ về bất kỳ khiếu nại nào như vậy.[41] Sau đó, các thành viên PETA bị cáo buộc đã quấy rối Herold, mặc dù tổ chức tuyên bố rằng họ không có bất kỳ sự tham gia chính thức nào.[42][43]

Vào ngày 24 tháng 5 năm 2010, 15 tháng sau vụ tấn công, Sandra Herold đột ngột qua đời vì vỡ phình động mạch chủ ở tuổi 72. Luật sư của bà, Robert Golger, đưa ra tuyên bố sau: "Bà Herold đã phải chịu một loạt mất mát đau lòng trong trong vài năm qua, bắt đầu với cái chết của đứa con gái đầu lòng và duy nhất của cô, người đã thiệt mạng trong một tai nạn xe hơi, sau đó là chồng cô, rồi chú tinh tinh Travis yêu quý của cô, cũng như cái chết bi thảm của người bạn kiêm nhân viên Charla Nash. trái tim của cô, đã từng tan vỡ rất nhiều lần trước đó, không thể chịu đựng thêm được nữa."[44]

Ngày 28 tháng 5 năm 2011,[45] Nash đã trải qua ca phẫu thuật cấy ghép do một nhóm do Bohdan Pomahač đứng đầu tại Bệnh viện Brigham and Women's thực hiện, nhận được khuôn mặt và bàn tay được hiến tặng. Ca cấy ghép tay ban đầu thành công nhưng do Nash bị viêm phổi ngay sau đó nên các bác sĩ buộc phải cắt bỏ bàn tay mới được cấy ghép của cô sau 5 ngày do bị nhiễm trùng và tuần hoàn kém.[46]

Các vụ kiện

[sửa | sửa mã nguồn]

Vào tháng 3 năm 2009, luật sư gia đình của Charla Nash đã đệ đơn kiện Sandra Herold trị giá 50 triệu USD.[47] Vào ngày 6 tháng 5, một thẩm phán ở Stamford đã đóng băng tài sản của Herold trị giá 10 triệu USD.[48] Các bị cáo có khả năng khác bao gồm DEP, thành phố Stamford và bác sĩ thú y đã kê đơn Xanax cho Travis.[49] Bên bào chữa khẳng định con tinh tinh không có hành vi bạo lực trước vụ tấn công, và hai cáo buộc trong vụ tấn công những năm 1990 là sai sự thật vì lúc đó con tinh tinh chưa mọc răng.[50] Vào tháng 11 năm 2012, Nash đã đạt được một thỏa thuận với tài sản của Herold và nhận được khoảng 4 triệu đô la.[51]

Nash đã cố gắng kiện bang Connecticut vào năm 2013 nhưng yêu cầu của cô đã bị từ chối. Cô đã khẳng định rằng các quan chức biết con vật nguy hiểm nhưng không làm gì với nó.[52] Đơn khởi kiện của Nash đã bị từ chối với lý do tại thời điểm xảy ra vụ tấn công, không có quy chế nào cấm sở hữu tư nhân đối với một con tinh tinh. Vào tháng 7 năm 2013, các luật sư của Nash bắt đầu nỗ lực kháng cáo quyết định của tòa án.[53]

Trên các phương tiện truyền thông

[sửa | sửa mã nguồn]

Các bản tin về vụ việc đã lan truyền đến tận Trung Quốc.[54] Cuộc tấn công tương tự khác của tinh tinh bốn năm trước đó ở California,[55] các nguồn như tạp chí Time và các nhà linh trưởng học Jane Goodall và Frans de Waal đã gây ra cuộc thảo luận về logic của việc nuôi những loài động vật kỳ lạ như thú cưng.[56][57][58]

Nữ diễn viên truyền hình thực tế Kim Kardashian bị chỉ trích vì đăng ảnh gia đình cô với một con tinh tinh ba tuổi lên blog của cô chỉ vài ngày sau vụ tấn công.[59][60][61] Con tinh tinh đã được thuê cho chương trình truyền hình của cô ấy, Keeping Up with the Kardashians.[61] Kardashian đã xin lỗi và lưu ý rằng "Tôi hiểu rằng thời điểm của mình không phù hợp và tôi đã thiếu nhạy cảm. Điều gì đã xảy ra với người phụ nữ bị tinh tinh tấn công thật tàn khốc. Tôi không có ý xúc phạm hay xúc phạm bất kỳ ai khi đăng những bức ảnh này."[62]

Cuộc chạy trốn của Travis và cuộc tấn công sau đó của Charla Nash đã được sử dụng như một phần của tập "Chimps" của loạt phim tài liệu Animal Planet 2010-2011: Fatal Attractions. Âm thanh từ cuộc gọi 9-1-1 ban đầu, lưu lượng radio từ vụ cảnh sát bắn Travis và hậu quả của cuộc săn lùng đã được sử dụng trong tập phim. Vào tháng 6 năm 2009, ban nhạc deathcore của Mỹ Suicide Silence phát hành album thứ hai No Time to Bleed, gồm ca khúc "...And Then She Bled", một bài hát mô phỏng lại cuộc điện thoại khẩn cấp 9-1-1 do Sandra Herold thực hiện vào ngày 16 tháng 2 năm 2009.[63]

Một cuộc tấn công tương tự như vụ việc được mô tả trong bộ phim năm 2022 Nope,[64] trong đó một con tinh tinh diễn viên động vật giật mình trên phim trường và tấn công bạn diễn là con người của nó. Nhiều năm sau, một cô gái trẻ bị con tinh tinh hành hạ trong phim đã đeo một tấm lưới che mặt tương tự như tấm lưới mà Nash đã đeo.

Ảnh hưởng đến pháp luật

[sửa | sửa mã nguồn]

Bộ trưởng Tư pháp Connecticut Richard Blumenthal lưu ý rằng một khiếm khuyết trong luật Connecticut hiện hành năm 2004 cấm nuôi tinh tinh có kích thước như Travis, bản thân nó là kết quả của sự cố năm 2003, đã cho phép cuộc tấn công xảy ra. Một phát ngôn viên của Connecticut DEP đã làm rõ rằng Travis được miễn trừ vì con tinh tinh dường như không gây rủi ro cho sức khỏe cộng đồng và được sở hữu trước khi yêu cầu đăng ký bắt đầu. Blumenthal sau đó đã gửi thư tới các nhà lãnh đạo cơ quan lập pháp và Ủy viên DEP, yêu cầu họ ủng hộ một đạo luật được đề xuất cấm tất cả các loài động vật ngoại lai nguy hiểm tiềm ẩn ví dụ như như tinh tinh, cá sấu và rắn độc, không được nuôi nhốt trong môi trường dân cư ở Connecticut. DEP đang tìm kiếm một luật tương tự cấm các loài linh trưởng có kích thước lớn và sau vụ việc, đã thông báo rằng họ đã tìm kiếm sự giúp đỡ của công chúng, cảnh sát và nhân viên kiểm soát động vật để báo cáo những con vật nuôi đó cho cơ quan.[65] Ban biên tập báo The Advocate ở Stamford cũng ủng hộ việc cấm sở hữu tất cả các loài chim và bò sát kì lạ.[66]

Đại diện Hoa Kỳ Earl Blumenauer của Oregon, đã giới thiệu Đạo luật An toàn Linh trưởng Nuôi nhốt được ban hành vào ngày 6 tháng 1 năm 2009, đạo luật này sẽ bổ sung khỉ, vượn lớn và vượn cáo vào danh sách "các loài động vật hoang dã bị cấm" không được mua hoặc bán qua các tiểu bang và nước ngoài.[20][67] Vụ tấn công đã khiến Hiệp hội Nhân đạo Hoa Kỳ tham gia với Hiệp hội Bảo tồn Động vật hoang dã để hỗ trợ Đạo luật.[20] Cuộc tấn công của Travis dẫn đến việc người đồng tài trợ, Dân biểu Mark Kirk, giới thiệu lại dự luật vào ngày 23 tháng 2 năm 2009..[67][68] Hạ nghị sĩ Rob Bishop đã lập luận chống lại dự luật trong cuộc tranh luận tại sàn, lưu ý rằng nó sẽ tiêu tốn 4 triệu đô la hàng năm và không làm gì trực tiếp để ngăn chặn các cuộc tấn công của tinh tinh đối với con người. Ông cũng tuyên bố những vụ tấn công như vậy là tương đối hiếm.[69] Hai mươi tiểu bang và Quận Columbia đã có luật cấm các loài linh trưởng làm vật nuôi.[70] Vào ngày 23 tháng 2 năm 2009, Hạ viện đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật với tỷ lệ 323 trên 95,[69] và ban biên tập của một số tờ báo lớn bao gồm The New York Times và Newsday đã ủng hộ việc thông qua nó.[71][72] Dự luật chưa bao giờ được Thượng viện Hoa Kỳ thông qua.

Frank Chiafari - viên cảnh sát đã bắn chết Travis - ban đầu không nhận được liệu pháp điều trị trầm cảm và lo lắng sau vụ việc. Điều này dẫn đến luật được đề xuất vào năm 2010 sẽ bao gồm bồi thường cho một sĩ quan cảnh sát vì suy giảm tinh thần hoặc cảm xúc sau khi sử dụng vũ lực chính đáng để giết một con vật.[73]

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

Ghi chú

[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Christoffersen, John (25 tháng 5 năm 2010). “Owner of chimpanzee in Conn. mauling dies at 72”. The Guardian. London. Associated Press. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 2 năm 2023. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2010.
  2. ^ “Chimpanzee Attack Revives Calls for Federal Primate Law”. Fox News. 18 tháng 2 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2012.
  3. ^ a b c Lockhard, Brian (17 tháng 2 năm 2009). “State turned blind eye to Stamford chimpanzee”. The Advocate. Stamford. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 18 tháng 2 năm 2009.
  4. ^ a b c Gallman, Stephanie (17 tháng 2 năm 2009). “Chimp attack 911 call: 'He's ripping her apart'”. CNN. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 18 tháng 2 năm 2009.
  5. ^ a b Roger Catlin, About that Chimp, Hartford Courant, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  6. ^ James Bone, Celebrity chimp who savaged handler in drug-fuelled frenzy shot dead Lưu trữ tháng 6 29, 2011 tại Wayback Machine, The Times, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  7. ^ Lee, Dan P. (21 tháng 1 năm 2011). “Travis the Menace”. New York Magazine (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 11 năm 2019. Truy cập ngày 18 tháng 4 năm 2022.
  8. ^ Nashtrust.com Lưu trữ tháng 7 9, 2009 tại Wayback Machine
  9. ^ “Chimp mauling victim Charla Nash's $150 million lawsuit against Connecticut denied”. New York Daily News. Associated Press. 14 tháng 6 năm 2013. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2014.
  10. ^ Rich Schapiro, Mom of crazed chimpanzee, Travis, also shot dead during rage in 2001 Lưu trữ tháng 2 24, 2009 tại Wayback Machine, New York Daily News, February 21, 2009. Accessed February 24, 2009.
  11. ^ a b c d e Mike Celizic, Owner describes chimp’s terrifying rampage, TODAYShow.com, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009; also see associated video available on the Today Show website.
  12. ^ a b Lee, Dan (21 tháng 1 năm 2011). “Travis the Menace”. New York Magazine. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 11 năm 2019. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2018.
  13. ^ a b c d e f g Jeff Morganteen, Victim's face mauled in Stamford chimpanzee attack, Stamford Advocate, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  14. ^ “Residents Shocked By Brutal Chimp Attack - Connecticut News Story - W…”. wfsb.com. 5 tháng 12 năm 2010. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2018.
  15. ^ “Chimp, owner had unusual bond”. USA Today. 19 tháng 2 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 6 năm 2010. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2010.
  16. ^ Ed Pilkington, Chimpanzee shot after attack outside New York Lưu trữ tháng 9 17, 2016 tại Wayback Machine, The Guardian, February 17, 2009. Accessed February 18, 2009.
  17. ^ Chiaramonte, Perry (19 tháng 2 năm 2009). “It's animal attraction”. New York Post. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2021.
  18. ^ “Owner Shared Bed and Took Baths With Chimpanzee From Connecticut Attack”. Fox News. 20 tháng 2 năm 2009. Bản gốc lưu trữ 15 Tháng Ba năm 2013. Truy cập 11 Tháng Ba năm 2009.
  19. ^ a b Andy Newman and Anahad O'Connor, Woman Mauled by Chimp Is Still in Critical Condition Lưu trữ tháng 3 31, 2017 tại Wayback Machine, The New York Times, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  20. ^ a b c Travis Led to New Law in '04, NBCConnecticut.com, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  21. ^ Newman, Andy (17 tháng 2 năm 2009). “Pet chimpanzee attacks woman in Connecticut (Published 2009)”. The New York Times (bằng tiếng Anh). ISSN 0362-4331. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 2 năm 2019. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2021.
  22. ^ Devon Lash, Family: Victim makes 'good, but small, progress", Stamford Advocate, February 18, 2009. Accessed February 20, 2009.
  23. ^ Residents Shocked By Brutal Chimp Attack, Eyewitness News 3, updated: March 4, 2009. Accessed September 19, 2010.
  24. ^ Chimp Attack 911 Call Lưu trữ tháng 9 11, 2016 tại Wayback Machine, CBS's official channel on YouTube, February 17, 2009. Accessed February 18, 2009.
  25. ^ “Chilling 911 Call Chronicles Chimp Attack”. Eyewitness News 3. 18 tháng 2 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 8 năm 2010.
  26. ^ “Officer Who Shot Rampaging Chimp Describes What He Witnessed”. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 6 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2022.
  27. ^ a b Anahad O'Connor, Woman Mauled by Chimp Has Surgery, and Her Vital Signs Improve Lưu trữ tháng 12 11, 2016 tại Wayback Machine, The New York Times, February 18, 2009. Accessed February 19, 2009.
  28. ^ Edgar Sandoval and Rich Schapiro, Charla Nash lost eyes, nose, and jaw in chimpanzee attack Lưu trữ tháng 2 21, 2009 tại Wayback Machine, New York Daily News, February 19, 2009. Accessed February 19, 2009.
  29. ^ Lawrence K. Altman and Anahad O'Connor, Cleveland Clinic Gets Victim of Chimp Attack Lưu trữ tháng 12 11, 2016 tại Wayback Machine, The New York Times, February 19, 2009. Accessed February 20, 2009.
  30. ^ Lash, Devon. Family sets up fund for chimp attack victim. March 5, 2009. Stamford Advocate. Accessed March 13, 2009.
  31. ^ "Chimp Attack Victim Reveals Face During Oprah Interview"[liên kết hỏng], by "combined staff and wire reports [...] Associated Press and Hartford Courant", Hartford Courant website, November 11, 2009, retrieved same day
  32. ^ “Chimp mauling victim Charla Nash's $150 million lawsuit against Connecticut denied”. New York Daily News. Associated Press. 14 tháng 6 năm 2013. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2014.
  33. ^ John Christofferen, Woman says Connecticut chimpanzee bit her in '96, Associated Press, February 19, 2009. Accessed February 19, 2009.
  34. ^ “Conn. chimp that mauled woman had Xanax in system”. San Diego Union-Tribune (bằng tiếng Anh). 13 tháng 5 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2022.
  35. ^ “Chimp that mauled woman had Xanax in system”. Gainesville Sun (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2022.
  36. ^ “Stamford chimpanzee cremated”. Stamford Advocate. 25 tháng 2 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2009.
  37. ^ “Tests Show Chimp Had Anti-Anxiety Drug Xanax in System During Vicious Attack”. Fox News. 13 tháng 5 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.
  38. ^ Harmon, Katherine (19 tháng 2 năm 2009). “Why would a chimpanzee attack a human?”. Scientific American. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 3 năm 2011. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.
  39. ^ “The Journal of Mind and Behavior, Winter, 1998” (PDF). benzosupport.org. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 29 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2018.
  40. ^ Ahuja, Gitika; Canning, Andrea; Ibanga, Imaeyen (19 tháng 2 năm 2009). “Chimp Has Attacked Before, Woman Claims”. ABC News. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 5 năm 2022. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.
  41. ^ “Owner, Travis the chimp had unusual bond”. NBC News. 19 tháng 2 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2014.
  42. ^ Roy Edroso, Crazed Chimp 911 Tape Revealed; PETA Peeps Harass Owner, Village Voice, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  43. ^ Tony Aiello, Chimp Owner Hammered With Threatening Calls, WCBStv.com, February 17, 2009. Accessed February 18, 2009.
  44. ^ Christoffersen, John (25 tháng 5 năm 2010). “Sandy Herold Dead: Owner of Chimp Who Attacked Charla Nash Dies”. The Huffington Post. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 5 năm 2010. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.
  45. ^ “Charla's Story”. 6 tháng 11 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 3 tháng 4 năm 2011.
  46. ^ Khan, Amina (10 tháng 6 năm 2011). “Charla Nash, chimpanzee attack victim, receives full face transplant in Boston”. Los Angeles Times. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2011.
  47. ^ Potts, Monica. 3-16-09. Lawyer for chimp attack victim says lawsuit imminent. Stamford, CT: The Stamford Advocate. Retrieved, 3-16-09
  48. ^ “$50M Chimp Attack Lawsuit Heads to Court”. NBC Connecticut. Associated Press. 7 tháng 5 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2009.
  49. ^ Staff reporters. 03-17-2009. Family of Stamford chimp attack victim seeks $50M. Stamford, CT: The Stamford Advocate, Southern CT. Newspapers, Inc, Hearst CT Post, LLC. Retrieved, 3-17-09, 1:46PM [liên kết hỏng]
  50. ^ Christoffersen, John (2009) Associated Press Lawyer for Stamford chimp owner: animal wasn't violent. Lưu trữ tháng 11 1, 2020 tại Wayback Machine Stamford, CT: The Advocate Lưu trữ tháng 5 18, 2021 tại Wayback Machine Posted: 04/10/2009 Retrieved: 6/02/20
  51. ^ “Charla Nash, chimp attack victim, settles lawsuit for less than sought”. Los Angeles Times. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2019.
  52. ^ Collins, Dave (14 tháng 6 năm 2013). “Charla Nash, Chimp Attack Victim, Denied $150 Million Lawsuit”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2014.
  53. ^ “Chimp Victim Tries Again to Sue Conn. for $150M”. ABC News. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 7 năm 2013. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2014.
  54. ^ TV advert chimp attacks woman, police Lưu trữ tháng 2 19, 2009 tại Wayback Machine, China Daily, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  55. ^ Dillon, Nancy (22 tháng 2 năm 2009), “Man who lost face in '05 mauling knows hell of new chimpanzee victim”, The New York Daily News, Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 9 năm 2009, truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2009
  56. ^ Bryan Walsh, Why the Stamford Chimp Attacked, Time, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  57. ^ Jane Goodall, Loving chimps to death Lưu trữ tháng 4 24, 2009 tại Wayback Machine, Los Angeles Times, February 25, 2009. Accessed February 26, 2009
  58. ^ Frans de Waal, Another Chimp Bites the Dust Lưu trữ tháng 9 11, 2016 tại Wayback Machine, Huffington Post, February 17, 2009. Accessed February 18, 2009.
  59. ^ Kim Kardashian, Keeping Up with the Kardashians: MONKEY! Lưu trữ 2009-02-23 tại Wayback Machine, Kim Kardashian Official Website, February 20, 2009, Accessed February 26, 2009
  60. ^ Breanne L. Heldman, Kim Kardashian Apologizes for Untimely Chimp Pix, E! Online, February 25, 2009, Accessed February 26, 2009
  61. ^ a b Kardashian Apologizes for 'Insensitive' Chimp Pictures, San Francisco Chronicle, February 25, 2009, Accessed February 26, 2009
  62. ^ Kim Kardashian, The low-down on Suzy Lưu trữ 2009-02-27 tại Wayback Machine, Kim Kardashian Official Website, February 23, 2009, Accessed February 26, 2009
  63. ^ Sandoval, Edgar (18 tháng 2 năm 2009). “911 tape captures chimpanzee owner's horror as 200-pound ape mauls friend”. NY Daily News. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 28 tháng 6 năm 2010.
  64. ^ Is Nope's Gordy Attack a True Story?Lưu trữ tháng 8 9, 2022 tại Wayback Machine
  65. ^ John Christofferen, Slain chimp's owner now says it wasn't on Xanax Lưu trữ tháng 2 22, 2009 tại Wayback Machine, Associated Press, February 18, 2009. Accessed February 18, 2009.
  66. ^ Ban the possession of wild animals, The Advocate (Stamford), February 18, 2009. Accessed February 20, 2009.
  67. ^ a b Peter Urban, U.S. House to vote on primate ban, The Advocate (Stamford), February 23, 2009. Accessed February 24, 2009.
  68. ^ Ben Smith, The Primate Act of '09 Lưu trữ tháng 2 26, 2009 tại Wayback Machine, Politico.com, February 23, 2009. Accessed February 24, 2009.
  69. ^ a b Peter Urban, House approves primate pet ban, Connecticut Post, February 24, 2009,l. Accessed February 24, 2009.
  70. ^ House tightens restrictions on chimps as pets, USA Today, February 24, 2009. Accessed February 24, 2009.
  71. ^ Primates Aren’t Pets Lưu trữ tháng 1 26, 2018 tại Wayback Machine, The New York Times, February 26, 2009. Accessed February 26, 2009.
  72. ^ Pass the primate act, Newsday, February 26, 2009. Accessed February 26, 2009. Lưu trữ 2023-10-11 tại Wayback Machine
  73. ^ Wilson, Michael (February 24, 2010). "After Shooting Chimp, a Police Officer’s Descent" Lưu trữ tháng 3 12, 2017 tại Wayback Machine, New York Times.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]