Đại hội Đảng Cộng sản Liên Xô

Đại hội Đại biểu Toàn quốc Đảng Cộng sản Liên Xô Съезд Коммунистической партии Советского Союза
Biểu trưng của Đại hội
Dạng
Mô hình	Hội nghị đảng
Thời gian nhiệm kỳ	Không cố định, nhiệm kì cuối cùng kéo dài 5 năm
Lãnh đạo
Quyền hạn	Điều lệ của Đảng Cộng sản Liên Xô
Thẩm quyền	Đảng Cộng sản Liên Xô
Trụ sở
Cung điện Hội nghị Kremlin Moskva, Liên Xô

Đại hội Đảng Cộng sản Liên Xô (tiếng Nga: Съезд КПСС) tên đầy đủ Đại hội Đại biểu Toàn quốc Đảng Cộng sản Liên Xô là cơ quan quyền lực tối cao lãnh đạo Đảng. Theo Điều lệ Đảng là cơ quan quyết định tối cao của toàn Đảng Cộng sản.

Tổng quan

Có 28 kỳ Đại hội Đảng Cộng sản Liên Xô được diễn ra, Đại hội lần đầu tiên với tiền thân là Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga được tổ chức tại Minsk năm 1898.

5 kỳ Đại hội được tổ chức ngoài nước Nga, Đại hội lần thứ 2 -Bruxelles và Luân Đôn, lần thứ 3 -Luân Đôn, lần thứ 4 -Stockholm, lần thứ 5 -Luân Đôn. Từ Đại hội 6 trở về sau được tổ chức trên lãnh thổ nước Nga. Thứ 6 và thứ 7 tổ chức tại Petrograd. Từ Đại hội 8 về sau tổ chức tại Moskva, tại Điện Kremlin.

Sau Cách mạng tháng 10 Nga, trong giai đoạn 1917-1925 Đại hội được tổ chức thường xuyên với định kỳ 1 năm, với các tên gọi khác nhau Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga, Đảng Cộng sản Nga, Đảng Cộng sản toàn Liên bang, về sau do biến động chiến tranh Đại hội diễn ra không thường xuyên. Đại hội XVIII tới Đại hội XIX cách nhau 13 năm (1939-1952).

Giai đoạn từ 1961-1986 tổ chức định kỳ 5 năm.

Giai đoạn Stalin nên nằm quyền Đại hội Đảng không được tổ chức thường xuyên, theo cựu thư ký của Stalin Bazhanov cho rằng "Stalin sợ triệu tập Đại hội", về lý thuyết có thể loại bỏ chức vụ của ông, như trước đó Stalin loại bỏ các đối thủ trong vị trí quyền lực của mình, kể từ Đại hội lần thứ XVII theo đề xuất của mình xóa bỏ chức vụ Tổng Bí thư, và ông được bổ nhiệm vào Ban Bí thư cùng Zhdanov và Kirov.

Đại hội XXVIII là Đại hội cuối cùng của Đảng cầm quyền, về sau Liên minh các Đảng Cộng sản - Đảng Cộng sản Liên Xô vẫn tổ chức Đại hội Đảng, tuy không được công nhận. Đại hội XXIX được tổ chức năm 1993.

Triệu tập Đại hội

Đại hội lần thứ XVII tổ chức dưới sự quản lý của Hội đồng Trung ương Công đoàn Liên Xô, ngày 19 tháng 3 năm 1982

Là cơ quan chi phối tối cao các tổ chức Đảng, có 3 cấp:

• Hội nghị chung (cho các tổ chức Đảng chính)
• Hội nghị (cho các tổ chức Đảng thuộc huyện, thành phố, khu vực, tỉnh và lãnh thổ)
• Đại hội (cho các Đảng Cộng sản tại các nước Cộng hòa và Đảng Cộng sản Liên Xô)

Đại hội Đảng bầu Bộ Chính trị hoặc Trung ương Đảng, cơ quan chấp hành và chỉ đạo tất cả các công việc hiện tại của tổ chức Đảng.

Đại hội được triệu tập bởi Ban Chấp hành Trung ương thường lệ tối thiểu 5 năm 1 lần. Việc triệu tập một Đại hội và chương trình nghị sự sẽ được công bố không quá 6 tuần trước khi khai mạc.

Đại hội bất thường (khẩn cấp) sẽ được triệu tập Trung ương Đảng chủ động hoặc theo yêu cầu hơn 1/3 số thành viên đại diện cho Đại hội Đảng đầu nhiệm kỳ. Đại hội bất thường (khẩn cấp) được triệu tập trong vòng 2 tháng và có thẩm quyền bổ sung không quá 1/2 số thành viên đại diện cho toàn Đảng.

Tỷ lệ đại diện cho Đảng được Trung ương Đảng quyết định.

Trong trường hợp Trung ương Đảng không thể triệu tập Đại hội trong trường hợp bất thường (khẩn cấp), Ủy ban Tổ chức Trung ương được quyền triệu tập Đại hội bất thường.

Quyền hạn

Đại hội Đảng có quyền:

• Nghe và thông qua các báo cáo của Trung ương Đảng, Ủy ban Kiểm toán Trung ương và các tổ chức trung ương khác.
• Sửa đổi và thông qua Cương lĩnh và Điều lệ Đảng.
• Quyết định quy tắc của Đảng trong các vấn đề trong đối nội, đối ngoại, xem xét và quyết định các vấn đề quan trọng nhất của Đảng và sống còn của Nhà nước, và xây dựng chủ nghĩa cộng sản.
• Bầu Trung ương Đảng và Ủy ban Kiểm toán Trung ương.

Số lượng Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy ban Kiểm toán Trung ương do Đại hội quyết định. Ghế trống phát sinh của Trung ương Đảng được thêm bằng Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng.

Các kỳ Đại hội

#	Đại hội			Địa điểm	Lãnh đạo Đảng
	Khai mạc	Bế mạc	Thời gian
I	1/3/1898	3/3/1898	2 ngày	Minsk, Đế quốc Nga	—
II	17/7/1903	10/8/1903	24 ngày	Bruxelles, Bỉ và Luân Đôn, Anh	Vladimir Lenin
III	12/4/1905	27/4/1905	15 ngày	Luân Đôn, Anh
IV	10/4/1906	25/4/1906	15 ngày	Stockholm, Thụy Điển
V	30/4/1907	19/5/1907	19 ngày	Luân Đôn, Anh
VI	26/7/1917	3/8/1917	8 ngày	Petrograd, Đế quốc Nga
VII	6/3/1918	8/3/1918	2 ngày	Moskva, CHXHCN Xô viết Nga
VIII	18/3/1919	23/3/1919	5 ngày
IX	29/3/1920	5/4/1920	7 ngày
X	8/3/1921	16/3/1921	8 ngày
XI	27/3/1922	2/4/1922	6 ngày
XII	17/4/1923	25/4/1923	8 ngày	Moskva, Liên Xô
XIII	23/5/1924	31/5/1924	8 ngày		Joseph Stalin
XIV	18/12/1925	31/12/1925	13 ngày
XV	2/12/1927	19/12/1927	17 ngày
XVI	26/6/1930	13/7/1930
XVII	26/1/1934	10/2/1934	15 days
XVIII	10/3/1939	21/3/1939	11 ngày
XIX	5/10/1952	14/10/1952	9 ngày
XX	14/2/1956	25/2/1956	11 ngày		Nikita Khrushchev
XXI	27/1/1959	5/2/1959	9 ngày
XXII	17/10/1961	31/10/1961	14 ngày
XXIII	29/3/1966	8/4/1966	10 ngày		Leonid Brezhnev
XXIV	30/3/1971	9/4/1971
XXV	24/2/1976	5/3/1976	9 ngày
XXVI	23/2/1981	3/3/1981	8 ngày
XXVII	25/2/1986	6/3/1986	9 ngày		Mikhail Gorbachev
XXVIII	2/7/ 1990	13/7/1990	11 ngày

Tham khảo