Ajuga

Ajuga
Common bugle (Ajuga reptans)
Phân loại khoa học
Giới:	Plantae
nhánh:	Tracheophyta
nhánh:	Angiospermae
nhánh:	Eudicots
nhánh:	Asterids
Bộ:	Lamiales
Họ:	Lamiaceae
Tông:	Ajugeae
Chi:	Ajuga L.(1753)
Loài điển hình
Ajuga reptans L.
Các đồng nghĩa[1][2][3]
Abiga Saint-Lager Bugula P. Miller Chamaepitys Hill Moscharia Forssk. 1775 rejected name, not Ruiz & Pav. 1794 conserved name Phleboanthe Tausch Rosenbachia Regel Bulga Kuntze

Chi Cân cốt thảo, chi Cỏ gân cốt hay chi Bi ga (danh pháp khoa học: Ajuga) là một chi thực vật có hoa thân thảo sống một năm hay lâu năm thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).^[4]

Phần lớn các loài trong chi này là bản địa châu Âu, châu Á,^[5] và châu Phi, nhưng có 2 loài ở đông nam Australia.^[3] Chúng cao tới 5–50 cm, với các lá mọc đối.^[6]

Các loài

Chi Ajuga gồm khoảng 70 loài:

1. Ajuga arabica P.H.Davis - Saudi Arabia
2. Ajuga australis R.Br. - Australia
3. Ajuga bombycina Boiss. - Quần đảo Aegean, Thổ Nhĩ Kỳ
4. Ajuga boninsimae Maxim. - Ogasawara-shoto (quần đảo Bonin, Nhật Bản)
5. Ajuga brachystemon Maxim. - Uttarakhand, Nepal, bắc Ấn Độ
6. Ajuga campylantha Diels - Vân Nam
7. Ajuga campylanthoides C.Y.Wu & C.Chen - Tây Tạng, miền trung Trung Quốc
8. Ajuga chamaecistus Ging. ex Benth. - Iran, Aghanistan
9. Ajuga chamaepitys (L.) Schreb. - Trung và Nam Âu, Trung và Tây Nam Á
10. Ajuga chasmophila P.H.Davis - Syria
11. Ajuga ciliata Bunge - Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản
12. Ajuga davisiana Kit Tan & Yildiz - Thổ Nhĩ Kỳ
13. Ajuga decaryana Danguy ex R.A.Clement - Madagascar
14. Ajuga decumbens Thunb. - Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản, Đài Loan, quần đảo Lưu Cầu
15. Ajuga dictyocarpa Hayata - Trung Quốc, Việt Nam, Đài Loan, quần đảo Lưu Cầu
16. Ajuga fauriei H.Lév. & Vaniot - Triều Tiên
17. Ajuga flaccida Baker - Madagascar
18. Ajuga forrestii Diels - Trung Quốc, Tây Tạng, Nepal
19. Ajuga genevensis L. - Trung và Nam Âu, Kavkaz; tự nhiên hóa tại Bắc Mỹ
20. Ajuga grandiflora Stapf - South Australia
21. Ajuga incisia Maxim - Đảo Honshu (Nhật Bản)
22. Ajuga integrifolia Buch.-Ham. - Trung và Đông Phi, Nam Á (Saudi Arabia, Iran, Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, v.v.), New Guinea
23. Ajuga iva (L.) Schreb. - Khu vực Địa Trung Hải, từ quần đảo Canary Island và Madeira tới Thổ Nhĩ Kỳ và Palestin
24. Ajuga japonica Miq. - Nhật Bản
25. Ajuga laxmannii (Murray) Benth. - Đông Nam Âu, từ Cộng hòa Séc tới Hy Lạp; Thổ Nhĩ Kỳ, Kavkaz
26. Ajuga leucantha Lukhoba - Uganda, Zaire, Ethiopia
27. Ajuga linearifolia Pamp. - Trung Quốc
28. Ajuga lobata D.Don - Trung Quốc, Nepal, Bhutan, Assam, Myanma
29. Ajuga lupulina Maxim. - Trung Quốc, Nepal, Bhutan, Assam
30. Ajuga macrosperma Wall. ex Benth. - Cân cốt thảo quả to, bi ga hột to. Trung Quốc, Nepal, Bhutan, Assam, bắc và đông Ấn Độ, bắc Đông Dương
31. Ajuga makinoi Nakai - Đảo Honshu (Nhật Bản)
32. Ajuga mollis Gladkova - Krym
33. Ajuga multiflora Bunge - Trung Quốc, Triều Tiên, khu vực Chita của Siberi, Amur, Primorye.
34. Ajuga nipponensis Makino - Cân cốt thảo hoa tím, bi ga Nhật. Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản, Việt Nam, Đài Loan
35. Ajuga novoguineensis A.J.Paton & R.J.Johns - New Guinea
36. Ajuga nubigena Diels - Tây Tạng, Tứ Xuyên, Vân Nam
37. Ajuga oblongata M.Bieb. - Iraq, Kavkaz
38. Ajuga oocephala Baker - Madagascar
39. Ajuga ophrydis Burch. ex Benth. - Nam Phi, Swaziland, Lesotho
40. Ajuga orientalis L. - Đông Địa Trung Hải
41. Ajuga ovalifolia Bureau & Franch. - Trung Quốc
42. Ajuga palaestina - Palestine (vùng), Thổ Nhĩ Kỳ^[7]
43. Ajuga pantantha Hand.-Mazz. - Vân Nam
44. Ajuga parviflora Benth. - Afghanistan, Pakistan, bắc Ấn Độ, Nepal
45. Ajuga piskoi Degen & Bald. - Albania, Nam Tư
46. Ajuga postii Briq. - Thổ Nhĩ Kỳ
47. Ajuga pygmaea A.Gray - Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, quần đảo Lưu Cầu
48. Ajuga pyramidalis L. - Trung và Nam Âu
49. Ajuga relicta P.H.Davis - Thổ Nhĩ Kỳ
50. Ajuga reptans L. - châu Âu, Algeria, Tunisia, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Kavkaz; tự nhiên hóa tại New Zealand, Bắc Mỹ và Venezuela
51. Ajuga robusta Baker - Madagascar
52. Ajuga salicifolia (L.) Schreb. - Balkan, Krym, Nam Nga, Thổ Nhĩ Kỳ
53. Ajuga saxicola Assadi & Jamzad - Iran
54. Ajuga sciaphila W.W.Sm..- Tây nam Trung Quốc
55. Ajuga shikotanensis Miyabe & Tatew - Nhật Bản, quần đảo Kuril
56. Ajuga sinuata R.Br. - New South Wales
57. Ajuga spectabilis Nakai - Triều Tiên
58. Ajuga taiwanensis Nakai ex Murata - Đài Loan, quần đảo Lưu Cầu, Philippines
59. Ajuga tenorei C.Presl in J.S.Presl & C.B.Presl - Italia
60. Ajuga turkestanica (Regel) Briq. - Tajikistan
61. Ajuga vesiculifera Herder - Kyrgyzstan
62. Ajuga vestita Boiss. - Thổ Nhĩ Kỳ, Iran
63. Ajuga xylorrhiza Kit Tan - Thổ Nhĩ Kỳ
64. Ajuga yesoensis Maxim. ex Franch. & Sav. - Nhật Bản
65. Ajuga zakhoensis Rech.f. - Iraq

Hình ảnh

• 
• 
• 
• 
• 
  Blue bugle (Ajuga genevensis)
• 
  Common bugle from Thomé, Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz, 1885
• 
  Color specimen of Ajuga nipponica Makino, 1962
• 
  Pyramid bugle (Ajuga pyramidalis)

Chú thích

1. “Ajuga”. Index Nominum Genericorum. International Association for Plant Taxonomy. 9 tháng 2 năm 1996. Truy cập ngày 4 tháng 6 năm 2008.
2. Germplasm Resources Information Network (GRIN) (10 tháng 9 năm 2004). “Genus: Ajuga L.”. Taxonomy for Plants. USDA, ARS, National Genetic Resources Program, National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 5 năm 2009. Truy cập ngày 4 tháng 6 năm 2008.
3. ^ Kew World Checklist of Selected Plant Families^{[liên kết hỏng]}
4. The Plant List (2010). “Ajuga”. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2013.^{[liên kết hỏng]}
5. “Ajuga”. Flora of China.
6. C. F. Leyel. Compassionate Herbs. Faber and Faber Limited.
7. “Ajuga chamaepitys subsp. Palaestina (Boiss.) Bornm”.

Liên kết ngoài

• Tư liệu liên quan tới Ajuga tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Ajuga tại Wikispecies