Bánh tổ ong

Bánh waffle
	Bánh waffle với topping dâu tây
Tên khác	Bánh waffle xếp chồng với dâu thái lát bên trên
Xuất xứ	Pháp, Bỉ
Thành phần chính	Bột bánh hoặc bột nhào
Biến thể	Bánh waffle Liège waffle, bánh waffle Brussels, Flemish Waffle, bánh waffle Bergische, Stroopwafel và nhiều loại khác
	Nấu ăn: Bánh waffle; Media: Bánh waffle;

Bánh tổ/ tàn ong, bánh waffle (tiếng Anh: waffle), hay bánh kẹp là một món ăn với nguyên liệu bột nhão hoặc bột nhào sử dụng khuôn điện nướng chín giữa hai mặt để tạo ra một kích thước, hình dạng và bề mặt đặc trưng. Có nhiều biến thể tuỷ theo loại khuôn bánh waffle và công thức được sử dụng. Bánh waffle là món ăn phổ biến trên khắp thế giới với nhiều hình dáng và biến tấu khác nhau tùy vào văn hóa in trên khuôn bánh waffle, đặc biệt là ở Bỉ, nơi có hàng tá loại mang phong cách của từng vùng.^[1] Bánh waffle có thể được làm tươi hoặc đơn giản là được làm nóng sau khi được nướng chín và bảo quản lạnh.

Thuật ngữ

Từ "waffle" xuất hiện lần đầu tiên trong tiếng Anh vào năm 1725,^[2] bắt nguồn từ wafel trong tiếng Hà Lan, vốn có nguồn gốc sâu xa từ wafele thời Trung Đại của nước này.^[3]

Trong khi từ wafele của Hà Lan xuất hiện trong thời Trung Đại cuối thế kỷ 13, từ walfre của Pháp đã tồn tại từ năm 1185. Cả hai thuật ngữ đều được coi là có cùng gốc từ wafla (nghĩa là "tổ ong" hay "cái bánh") trong tiếng Frank (Chi ngôn ngữ German phía Tây của người Frank).^[4]^[5]

Lịch sử

Nguồn gốc thời trung cổ

Vào thời cổ đại, người Hy Lạp nấu những chiếc bánh dẹt, gọi là obelios, giữa những tấm kim loại nóng. Khi chúng lan rộng khắp châu Âu thời trung cổ, hỗn hợp bánh, hỗn hợp bột mì, nước hoặc sữa, và thường là trứng, được gọi là bánh xốp và cũng được nấu trên lửa giữa các đĩa sắt có tay cầm dài.^[6] Bánh quế có trước, vào đầu thời Trung cổ, khoảng thế kỷ thứ 9–10, với sự xuất hiện đồng thời của fer à hosties / hostieijzers (bàn là bánh quế rước lễ) và moule à oublies (bàn là bánh quế).^[7]^[8] Trong khi các bàn là bánh thánh rước lễ thường mô tả hình ảnh Chúa Giê-su và sự đóng đinh của ngài, thì bánh moule à oublies có nhiều cảnh trong Kinh thánh tầm thường hơn hoặc các thiết kế đơn giản, mang tính biểu tượng.^[7] Bản thân hình dạng của bàn ủi hầu như luôn có hình tròn và lớn hơn đáng kể so với hình thức dùng để rước lễ.