Baryon

Baryon hay còn gọi là baryon fermion là các hạt hadron có spin bán nguyên (do đó là fermion) chứa 3 quark hóa trị và 3 phản quark hóa trị.

Tên Baryon xuất phát từ chữ Hy Lạp βαρύς (barys) có nghĩa là nặng vì thời gian khi đặt tên, các hạt cơ bản khác hầu hết là nhẹ hơn.

Ví dụ:

• Hạt nhân có thành phần là các fermion: proton và neutron
• Hyperon là các hạt Δ, λ, Ω... có thời gian tồn tại rất ngắn, và nặng hơn các thành phần hạt nhân. Chúng thường không xuất hiện trong hạt nhân, mà chỉ được hình thành trong các phản ứng va chạm, sau đó phân rã thành các dạng khác.

Danh sách các hạt Baryon

Baryons

Hạt	Ký hiệu	Hạt quark được chứa	Mô hình cấu tạo	Khối lượng nghỉ MeV/c²	Spin	S	C	B	Thời gian sống s	Phân rã thành
Proton	p	uud		938.3	1/2	0	0	0	Ổn định^[1]	Chưa được quan sát
Neutron	n	ddu		939.6	1/2	0	0	0	885.7±0.8^[2]	p + e^- + νe
Delta	Δ^++	uuu		1232	3/2	0	0	0	6×10^−24	π^+ + p
Delta	Δ^+	uud		1232	3/2	0	0	0	6×10^−24	π^+ + n or π^0 + p
Delta	Δ^0	udd		1232	3/2	0	0	0	6×10^−24	π^0 + n or π^- + p
Delta	Δ^-	ddd		1232	3/2	0	0	0	6×10^−24	π^- + n
Lambda	Λ^0	uds		1115.7	1/2	-1	0	0	2.60×10^−10	π^- + p or π^o + n
charmed Lambda	Λ^+c	udc		2285	1/2	0	+1	0	2.0×10^−13
bottom Lambda	Λ^0b	udb		5624	1/2	0	0	-1	1.2×10^−12
Sigma	Σ^+	uus		1189.4	1/2	-1	0	0	0.8×10^−10	π^0 + p hoặc π^+ + n
Sigma	Σ^0	uds		1192.5	1/2	-1	0	0	6×10^−20	Λ^0 + γ
Sigma	Σ^-	dds		1197.4	1/2	-1	0	0	1.5×10^−10	π^- + n
bottom Sigma	Σ^+b	uub			1/2	0	0	-1		Λ^0b + π^+
bottom Sigma	Σ^-b	ddb			1/2	0	0	-1		Λ^0b + π^-
Xi	Ξ^0	uss		1315	1/2	-2	0	0	2.9×10^−10	Λ^0 + π^0
Xi	Ξ^-	dss		1321	1/2	-2	0	0	1.6×10^−10	Λ^0 + π^-
charmed Xi	Ξ^+c	usc		2466	1/2	-1	+1	0	4.4×10^−13
charmed Xi	Ξ^0c	dsc		2472	1/2	-1	+1	0	1.1×10^−13
đáy Xi	Ξ^-b	dsb		5792±3	1/2	-1	0	-1	1.42×10^−12	Ξ^-+J/ψ (seen)
Omega	Ω^-	sss		1672	3/2	-3	0	0	0.82×10^−10	Λ^0 + K^- or Ξ^0 + π^-
charmed Omega	Ω^0c	ssc		2698	1/2	-2	+1	0	7×10^−14

^[1]ít nhất 1 triệu tỉ tỉ tỉ năm (10³⁵). Xem phân rã proton.
^[2]đúng với các nơtron tự do; trong hầu hết các hạt nhân thông thường, nơtron là bền.

Sơ đồ Baryon

Baryon decuplet: Spin=3/2.

Baryon octet: Spin=1/2.

Tham khảo