Chị tôi

"Chị tôi"
Bài hát bởi Mỹ Linh
từ album Vẫn hát lời tình yêu
Ngôn ngữ	Tiếng Việt
Công bố	1996
Thể loại	Pop
Hãng đĩa	Trung tâm Băng nhạc trẻ
Soạn nhạc	Trọng Đài
Viết lời	Đoàn Thị Tảo

Chị tôi là một trong những ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Trọng Đài, được phổ nhạc từ bài thơ Cho một ngày sinh của Đoàn Thị Tảo. Đây là ca khúc chủ đề của bộ phim Người Hà Nội năm 1996, ca khúc nhanh chóng được yêu thích, trở nên quen thuộc với khán giả và gắn liền với tên tuổi của ca sĩ Mỹ Linh.^[1][2] Với "Chị tôi", ca sĩ Mỹ Linh giành giải Mai Vàng năm 1997.^[3]

Xuất xứ

Nguyên tác

Bài thơ Cho một ngày sinh được Đoàn Thị Tảo viết năm bà 20 tuổi để tặng chị gái là đạo diễn, biên kịch Đoàn Lê.^[4]

Phổ nhạc

Khi sản xuất bộ phim Người Hà Nội, cặp đôi đạo diễn Hoàng Tích Chỉ và Đoàn Lê đã đặt hàng nhạc sĩ Trọng Đài phổ nhạc bài thơ Cho một ngày sinh.^[5] Trong một đêm, Trọng Đài đã phổ nhạc xong và hát thử cho hai đạo diễn nghe; có lẽ giọng hat của ông không hay nên chỉ khi ca khúc được hòa âm với giọng hát của ca sĩ Mỹ Linh, hai vị đạo diễn mới chấp nhận ca khúc.^[6]

Khi phổ nhạc, nhạc sĩ Trọng Đài hầu như giữ nguyên lời thơ gốc (7 câu, 57 chữ), ông đã thay một chữ ở câu đầu từ "Thế là chị ơi, rụng bông Gạo đỏ" thành "Thế là chị ơi, rụng bông hoa Gạo"; và bớt một chữ trong câu "Cho làm câu hát cổ, để người lí lời" thành "Cho làm câu hát, để người lí lời".^[7]

Phát hành

Năm 1996, Chị tôi là ca khúc chính của phim Người Hà Nội do Mỹ Linh thể hiện

Năm 1996, Chị tôi được phát hành lần đầu trong album thứ hai của ca sĩ Mỹ Linh "Vẫn Hát Lời Tình Yêu" do Trung tâm Băng nhạc trẻ phát hành.^[8]

Năm 1997, hãng đĩa Mưa Hồng Productions tái bản album Vẫn hát lời tình yêu tại Mỹ với tựa đề Chị tôi.^[9] Tròn năm này, bản phối mới của bài hát trong album tổng hợp Hà Nội mùa vắng cơn mưa của Trung tâm Băng nhạc Trẻ được phát hành và đứng đầu bảng xếp hạng Làn Sóng Xanh số đầu tiên.^[10]

Năm 2021, chương trình đón năm mới Chào 2021 của Đài Truyền hình Việt Nam; ca sĩ Mỹ Linh và diễn viên Lê Khanh lần nữa tái hiện phần mở đầu phim Người Hà Nội với ca khúc Chị tôi.^[2]

Tháng 10 năm 2022, ca sĩ Thanh Lam thể hiện ca khúc "Chị tôi" của nhạc sĩ Trọng Đài trong buổi biểu diễn Chị tôi.^[11]

Đón nhận

Ca khúc "Chị tôi" đã đứng đầu bảng xếp hạng của Làn Sóng Xanh tháng 9 năm 1997^[12] và cũng là ca khúc đầu tiên đứng top 1 của chương trình này.^[10]

Ca khúc cũng giúp Mỹ Linh có được giải Mai Vàng năm 1997.^[3]

Trong chương trình Tình yêu Hà Nội, nhạc sĩ Trọng Đài được Hội âm nhạc Hà Nội tôn vinh cùng với ba tác phẩm nổi bật của ông liên quan đến Hà Nội là "Hà Nội đêm trở gió" (lời Chu Lai - Trọng Đài), "Chị tôi" (thơ Đoàn Thị Tảo), "Cổng làng" (thơ Phạm Lưu Vũ)...^[13]

Chú thích

1. “Sức sống của ca khúc nhạc phim”. Báo Nhân Dân điện tử. 6 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
2. ^ “Ca khúc nhạc phim Việt một thời làm lay động khán giả”. VnExpress. 21 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
3. ^ “Danh sách Giải Mai Vàng III- 1997”. Người Lao Động. 3 tháng 7 năm 2016. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
4. “Nhà thơ Đoàn Thị Tảo: "Tình riêng bỏ chợ..."”. Báo điện tử Tiền Phong. 12 tháng 5 năm 2009. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
5. “Nhạc sĩ - Nghệ sĩ nhân dân Trọng Đài: Cảm hứng Hà Nội đến với tôi như một lẽ tự nhiên”. Hà Nội mới. 13 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
6. “Nhạc sĩ Trọng Đài với những ca khúc nhạc phim”. Báo Khánh Hòa. 25 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
7. “Hướng tới 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội: Dấu ấn Hà Nội trong nhạc Trọng Đài”. BÁO SÀI GÒN GIẢI PHÓNG. 24 tháng 10 năm 2009. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
8. “Vẫn hát lời tình yêu (1996)”. Mỹ Linh Official. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
9. Mỹ Linh - Chị Tôi (bằng tiếng Anh), 1996, truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023
10. ^ PTTT (29 tháng 7 năm 2011). “1997 - Một năm "lịch sử" của nhạc Việt”. thethaovanhoa.vn. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2024.
11. “Đêm nhạc "cháy" vé nhờ đâu?”. Báo giao thông. 19 tháng 10 năm 2022. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
12. “Những ca khúc tạo nên sức hút của 'Làn Sóng Xanh' thời kỳ đầu”. VnExpress. 10 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.
13. “Chương trình Tình yêu Hà Nội với chủ đề Giai điệu từ trái tim Hà Nội”. Hà Nội mới. 4 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2023.