Chim tấn công

F-16 sau một cuộc tấn công của chim

Xe thể thao Mercedes-Benz 300SL sau va đập của kền kền với kính chắn gió tại 1952 Carrera Panamericana

Chim tấn công (Bird strike) khi được gọi là chim va đập, hoặc nguy cơ chim tấn công máy bay (BASH) - nói về một vụ va chạm giữa một con vật trong không khí (thường là một con chim hoặc con dơi) ^[1] và một thiết bị nhân tạo, nhất là là một chiếc máy bay. Thuật ngữ này cũng được sử dụng cho các trường hợp chim chết do va chạm với các cấu trúc xây dựng như đường dây điện, tháp và tua-bin gió (xem các vụ va chạm của chim với nhà chọc trời và Towerkill).^[2]

Các cuộc tấn công của chim là một mối đe dọa đáng kể đối với an toàn bay, và đã gây ra một số vụ tai nạn với thương vong của con người.^[3] Có hơn 13.000 cuộc tấn công của chim hàng năm chỉ riêng tại Hoa Kỳ.^[4] Tuy nhiên, số vụ tai nạn lớn liên quan đến máy bay dân dụng là khá thấp và ước tính chỉ có khoảng 1 vụ tai nạn dẫn đến cái chết của con người trong một tỷ (10⁹) giờ bay. Phần lớn các cuộc tấn công của chim (65%) gây ra ít thiệt hại cho máy bay;^[5] tuy nhiên, các va chạm thường gây tử vong cho (các) con chim có liên quan.

Đặc biệt loài ngỗng Canada đã được xếp hạng là loài động vật hoang dã nguy hiểm thứ ba đối với máy bay với khoảng 240 vụ va chạm với ngỗng máy bay ở Hoa Kỳ mỗi năm. Cần lưu ý rằng 80% tất cả các cuộc tấn công của chim không được báo cáo.^[6]

Hầu hết các tai nạn xảy ra khi một con chim (hoặc dơi) va chạm với kính chắn gió hoặc bị hút vào động cơ của máy bay cơ khí. Những nguyên nhân gây thiệt hại hàng năm ước tính trị giá 400 triệu đô la^[3] chỉ riêng ở Hoa Kỳ và lên tới 1,2 tỷ đô la cho máy bay thương mại trên toàn thế giới.^[7] Ngoài thiệt hại về tài sản, va chạm giữa các cấu trúc nhân tạo, thiết bị vận chuyển và chim là một yếu tố góp phần, trong số nhiều tai nạn khác, dẫn đến sự suy giảm số lượng trên toàn thế giới của nhiều loài chim.

Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) đã nhận được 65.139 báo cáo về chim tấn công trong năm 2014, và Cơ quan Hàng không Liên bang đã đếm 177.269 báo cáo động vật hoang dã tấn công máy bay dân dụng từ năm 1990 đến 2015, tăng 38% trong 7 năm từ 2009 đến 2015. Tỷ lệ chim tấn công chiếm 97%.^[8]

Mô tả sự kiện

Quang cảnh cánh quạt của động cơ phản lực Pratt & Whitney JT8D sau một cuộc tấn công của chim

Bên trong động cơ phản lực sau một cuộc tấn công của chim

Một tàu cao tốc ICE 3 sau khi đâm vào một con chim

Một chiếc xe điều khiển chim thuộc Copenhagen sân bay Kastrup, được trang bị nhiều công cụ khác nhau

Xem thêm

• Chuyến bay 178 của Ural Airlines

Tham khảo

1. Gard, Katie; Groszos, Mark S.; Brevik, Eric C.; Lee, Gregory W. (2007). “Spatial analysis of Bird–Aircraft Strike Hazard for Moody Air Force Base aircraft in the state of Georgia.(Report)” (PDF). Georgia Journal of Science. 65 (4): 161–169. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 7 tháng 1 năm 2009.
2. Manville A.M., II. (2005). “Bird strikes and electrocutions at power lines, communication lowers, and wind turbines: state of the art and slate of the science — next steps toward mitigation.”. Trong C.J. Ralph; T. D. Rich (biên tập). Bird Conservation Implementation in the Americas: Proceedings 3rd International Partners in Flight Conference 2002. U.S.D.A. Forest Service. GTR-PSW-191, Albany. CA.
3. ^ Sodhi, Navjot S. (2002). “Competition in the air: birds versus aircraft”. The Auk. 119 (3): 587–595. doi:10.1642/0004-8038(2002)119[0587:CITABV]2.0.CO;2.
4. Richard Dolbeer; và đồng nghiệp (tháng 11 năm 2016). Wildlife Strikes to Civil Aircraft in the United States, 1990-2015 (PDF). Federal Aviation Administration. tr. xii. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2018.
5. Milson, T.P. & N. Horton (1995). Birdstrike. An assessment of the hazard on UK civil aerodromes 1976–1990. Central Science Laboratory, Sand Hutton, York, UK.
6. Rutledge, M. Elizabeth; Moorman, Christopher E.; Washburn, Brian E.; Deperno, Christopher S. (2015). “Evaluation of resident Canada goose movements to reduce the risk of goose-aircraft collisions at suburban airports: Canada Goose Movements at a Suburban Airport”. The Journal of Wildlife Management (bằng tiếng Anh). 79 (7): 1185–1191. doi:10.1002/jwmg.924.
7. Allan, John R.; Alex P. Orosz (27 tháng 8 năm 2001). “The costs of birdstrikes to commercial aviation”. DigitalCommons@University of Nebraska. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2009.
8. “How Bird Strikes Impact Engines”. Aviation Week. 7 tháng 10 năm 2016.