Dãy núi Ba Nhan Khách Lạp

Dãy núi Ba Nhan Khách Lạp
Hồ Yêu Nữ
Vị trí
Vị trí	Thanh Hải, Trung Quốc

Dãy núi Ba Nhan Khách Lạp
Tên tiếng Trung
Phồn thể	巴顏喀拉山脈
Giản thể	巴颜喀拉山脉
Phiên âm Tiếng Hán tiêu chuẩn Bính âm Hán ngữ Bāyánkālā Shānmài Wade–Giles Pa-yan-k‘a-la Shan-mai IPA [pá.jɛ̌n.kʰá.lá ʂán.mâi]
Tên Tây Tạng
Chữ Tạng	བ་ཡན་ཁ་ལ་རག་མོ
Tên tiếng Mông Cổ
Kirin Mông Cổ	Баянхар уул
Chữ Mông Cổ	ᠪᠠᠶᠠᠨ‎ᠬᠠᠷ᠎ᠠ ᠠᠭᠤᠯᠠ

Dãy núi Ba Nhan Khách Lạp hoặc Ba Nhan Khách Lạt^[1] (tiếng Mông Cổ: Баянхар уул, đã Latinh hoá: Bayankhar uul) là dãy núi nằm ở phía nam trung tâm của tỉnh Thanh Hải, tây bắc Trung Quốc. Nó kéo dài từ phần trung nam tỉnh Thanh Hải theo hướng đông nam đến ngã ba Thanh Hải và Tứ Xuyên, với tổng chiều dài hơn 780 km. Cái tên Ba Nhan Khách Lạp bắt nguồn từ tiếng Mông Cổ có nghĩa là "núi đen giàu có".^[2] Về mặt địa chất, nó là một nhánh thuộc dãy núi Côn Lôn với đỉnh cao nhất là núi Quả Lạc ở độ cao 5.369 mét.^[3]

Sườn phía bắc của dãy núi Ba Nhan Khách Lạp tương đối thoai thoải, trong khi sườn phía nam dốc với nhiều thung lũng sâu. Do nằm trên cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng nên địa hình rất cao, nhiệt độ khá thấp, tuyết trên các đỉnh núi cao trên 5.000 mét so với mực nước biển quanh năm không tan. Các sườn núi và ngọn đồi có độ cao thấp hơn vào mùa hè là những đồng cỏ quan trọng, và vật nuôi chính là cừu và bò Tây Tạng. Phần lớn cư dân nơi đây đều là người Tây Tạng làm nghề chăn nuôi gia súc.

Dãy núi này là cội nguồn của sông Hoàng Hà và là lưu vực giữa sông Hoàng Hà và sông Dương Tử. Một số con sông lớn, chẳng hạn như sông Nhã Lung và sông Đại Độ, chảy về phía nam từ dãy núi này, là các nhánh thượng nguồn quan trọng của sông Dương Tử.^[4]

Tham khảo

1. "China" in the Encyclopædia Britannica, 9th ed. 1878.
2. Sułek, Emilia Róża (2014), “Invisible Mongols: Observations from Fieldwork in Tibet” (PDF), A Window onto the Other: Contributions on the Study of the Mongolian, Turkic, and Manchu-Tungusic Peoples, Languages, and Cultures, Warsaw: University of Warsaw, tr. 248.
3. The Chinese Repository (bằng tiếng Anh). Maruzen Kabushiki Kaisha. 1849. tr. 628. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 8 năm 2021. Truy cập ngày 19 tháng 8 năm 2021.
4. "The source of the Yellow River" Lưu trữ tháng 11 20, 2008 tại Wayback Machine. Yellow River Conservancy Commission.