Phân thứ bộ Ve bướm

Phân thứ bộ Ve bướm
Khoảng thời gian tồn tại: Carboniferous–Recent TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N
Con trưởng thành và con nhộng của loài Flatida rosea (Flatidae)
Phân loại khoa học
Vực:	Eukaryota
Giới:	Animalia
Ngành:	Arthropoda
Lớp:	Insecta
Bộ:	Hemiptera
Phân bộ:	Auchenorrhyncha
Phân thứ bộ:	Fulgoromorpha Evans, 1946
Họ
Xem bài.

Phân thứ bộ Ve bướm (danh pháp khoa học: Fulgoromorpha)^[1] là một phân thứ bộ côn trùng được xếp vào phân bộ Ve-rầy,^[2] chứa hơn 12.500 loài đã được mô tả trên toàn thế giới. Phân thứ bộ Ve bướm gồm 2 liên họ là liên họ Ve bướm (Fulgoroidea) và liên họ Rầy nâu (Delphacoidea).

Tổng quan

Phân loại

Một số nhà phân loại học sử dụng danh pháp Archaeorrhyncha thay cho Fulgoromorpha.

Các họ còn tồn tại của liên họ Ve bướm (Fulgoroidea) là:^[3]

• Acanaloniidae (Họ Ve sầu bướm cánh tròn)
• Achilidae (Họ Rầy chồng cánh)
• Achilixiidae
• Caliscelidae
• Derbidae (Họ Rầy cánh dài)
• Dictyopharidae (Họ Rầy đầu dài)
• Eurybrachidae (= Eurybrachyidae)
• Flatidae (Họ Ve sầu bướm)
• Fulgoridae (Họ Ve sầu đầu dài)
• Gengidae
• Hypochthonellidae
• Issidae (Họ Rầy cánh ngắn) (đôi khi chứa cả Caliscelidae)
• Kinnaridae
• Lophopidae
• Meenoplidae
• Nogodinidae (Họ Ve sầu ngài)
• Ricaniidae (Họ Ve sầu bướm xám)
• Tettigometridae
• Tropiduchidae (Họ Rầy gân lưới ngọn cánh)

Liên họ Rầy nâu (Delphacoidea) gồm các họ còn tồn tại sau:

• Cixiidae
• Delphacidae (Họ Rầy nâu)

Các họ đã tuyệt chủng gồm có:

• †Dorytocidae Emeljanov and Shcherbakov 2018, đơn loài, hổ phách Miến Điện, tầng Cenoman
• †Fulgoridiidae Handlirsch 1939 Early-Upper Jurassic, lục địa Á-Âu
• †Jubisentidae Zhang et al. 2019 Hổ phách Miến Điện, tầng Cenoman
• †Katlasidae Luo et al. 2020, đơn loài, hổ phách Miến Điện, tầng Cenoman
• †Lalacidae Hamilton 1990 Crato Formation, Hệ tầng Lushangfen Brasil, hệ tầng Nghĩa Huyền, Trung Quốc, tầng Apt
• †Mimarachnidae Shcherbakov 2007 Phấn Trắng sớm- đầu Phấn trắng muộn, lục địa Á-Âu
• †Neazoniidae Szwedo 2007 Hổ phách Liban, tầng Barrême, hổ phách Charente, Pháp, tầng Cenoman
• †Perforissidae Shcherbakov 2007 Phấn Trắng sớm- đầu Phấn trắng muộn, Argentina, Liban, Mông Cổ, Myanmar, Nga, Tây Ban Nha, New Jersey
• †Qiyangiricaniidae Szwedo et al. 2011 đơn loài, hệ tầng Guanyintan, Trung Quốc, tầng Toarc
• †Weiwoboidae Lin et al. 2010 đơn loài, Vân Nam, Trung Quốc, thế Eocen
• †Szeiiniidae Zhang et al. 2021 đơn loài, Thiểm Tây, Trung Quốc, Trias muộn
• †Yetkhatidae Song et al. 2019 Hổ phách Miến Điện, tầng Cenoman

Hình ảnh

• 
  Metcalfa pruinosa (Flatidae)
• 
  Flatolystra verrucosa (Fulgoridae)
• 
  nhộng của Dictyophara europaea (Dictyopharidae)
• 
  Pyrops candelaria (Fulgoridae)
• 
  Paropioxys jucundus (Eurybrachidae)
• 
  Siphanta acuta (Flatidae)
• 
  Euricania facialis (Ricaniidae)
• 
  Bruchomorpha decorata (Caliscelidae)

Ghi chúú

1. Evans, J. W. (1946). “A natural classification of leaf-hoppers (Jassoidea, Homoptera). Part 1. External morphology and systematic position”. Transactions of the Royal Entomological Society of London. 96 (3): 47–60. doi:10.1111/j.1365-2311.1946.tb00442.x.
2. Song, N.; Liang, A.-P.; Bu, C.-P. (2012). “A Molecular Phylogeny of Hemiptera Inferred from Mitochondrial Genome Sequences”. PLOS ONE. 7 (11): e48778. Bibcode:2012PLoSO...748778S. doi:10.1371/journal.pone.0048778. PMC 3493603. PMID 23144967.
3. Dietrich, C. H. (2009). “Auchenorrhyncha: (Cicadas, Spittlebugs, Leafhoppers, Treehoppers, and Planthoppers)”. Trong Resh, V. H.; Carde, R. T. (biên tập). Encyclopedia of Insects (ấn bản thứ 2). Academic Press. tr. 56–64. doi:10.1016/B978-0-12-374144-8.00015-1. ISBN 978-0-12-374144-8.

Tham khảo

• Wilson, Stephen W. (2005). “Keys To The Families Of Fulgoromorpha with emphasis on planthoppers of potential economic importance in the southeastern United States (Hemiptera: Auchenorrhyncha)” (PDF). Florida Entomologist. 88 (4): 4. doi:10.1653/0015-4040(2005)88[464:KTTFOF]2.0.CO;2. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 6 tháng 12 năm 2010.
• Bourgoin T. 1996-2015. FLOW (Fulgoromorpha Lists on The Web): a world knowledge base dedicated to Fulgoromorpha. https://web.archive.org/web/20140111091457/http://www.hemiptera-databases.org/flow/
• Larivière, M.-C.; Fletcher, M.J.; Larochelle, A. 2010: Auchenorrhyncha (Insecta: Hemiptera): catalogue.Fauna of New Zealand, (63)
• Swzedo J.; Bourgoin T.; Lefèbvre, F. 2004: An annotated catalogue of Fulgoromorpha, :37–137. In: Fossil Planthoppers (Hemiptera: Fulgoromorpha) of the world. An annotated catalogue with notes on Hemiptera classification. Swzedo, J., Th. Bourgoin & F. Lefèbvre. J. Swzedo edt., Warsaw 2004, 199 pp + 8 pl.

Liên kết ngoài

Wikispecies có thông tin sinh học về Phân thứ bộ Ve bướm

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Phân thứ bộ Ve bướm.

• Metcalfa pruinosa, citrus flatid planthopper trên trang web Featured Creatures của Đại học Florida/IFAS
• Ormenaria rufifascia, a flatid planthopper trên trang web Featured Creatures của Đại học Florida/IFAS