Phản xạ bất động (freeze response) hay phản xạ đứng im/nằm im ở động vật là một phản xạ đối với các kích thích cụ thể, thường thấy nhất ở động vật là con mồi. Khi một con vật đã bị theo dõi, chú ý và nằm hoàn toàn trong tầm ngắm của kẻ săn mồi, nó có thể phản xạ lại bằng cách bất động (nằm im, đứng im) "đóng băng" bằng cách khác bằng cách giữ cơ thể được yên lặng để tránh khỏi kẻ săn mồi. Các nghiên cứu thường đánh giá một phản xạ bất động là phản xạ có điều kiện đối với các kích thích mà điển hình hoặc bẩm sinh không gây ra sợ hãi.
Đây được xem là một cơ chế tự vệ của động vật. Phản xạ đứng yên được đặc trưng dễ dàng nhất bởi sự thay đổi huyết áp và thời gian ở tư thế cúi người, nhưng nó cũng được biết là gây ra những thay đổi như khó thở, tăng nhịp tim, đổ mồ hôi hoặc cảm giác nghẹt thở. Tuy nhiên, vì rất khó để đo lường những phản ứng đồng cảm này với các kích thích sợ hãi, các nghiên cứu thường bị giới hạn trong thời gian giữ yên đơn giản. Một phản ứng đối với các kích thích thường được gọi là "phản ứng chiến hay chạy", nhưng được mô tả hoàn toàn hơn là "chiến đấu hoặc nằm im". Ngoài ra, phản xạ bất động cũng đã được quan sát thấy xảy ra trước hoặc sau một phản ứng chiến hay chạy.
Ressler, K., Emory University Dept. of Psychiatry and Behavioral Sciences (18 Nov 2009). "Lecture".
Power AE, McGaugh JL (August 2002). "Cholinergic activation of the basolateral amygdala regulates unlearned freezing behavior in rats". Behavioural Brain Research. 134 (1–2): 307–15. doi:10.1016/S0166-4328(02)00046-3. PMID 12191818.
Gisquet-Verrier P, Dutrieux G, Richer P, Doyère V (June 1999). "Effects of lesions to the hippocampus on contextual fear: evidence for a disruption of freezing and avoidance behavior but not context conditioning". Behavioral Neuroscience. 113 (3): 507–22. doi:10.1037/0735-7044.113.3.507. PMID 10443778.
Hashimoto S, Inoue T, Koyama T (July 1999). "Effects of conditioned fear stress on serotonin neurotransmission and freezing behavior in rats". European Journal of Pharmacology. 378 (1): 23–30. doi:10.1016/S0014-2999(99)00441-0. PMID 10478561.
Inoue T, Tsuchiya K, Koyama T (October 1996). "Effects of typical and atypical antipsychotic drugs on freezing behavior induced by conditioned fear". Pharmacology Biochemistry and Behavior. 55 (2): 195–201. doi:10.1016/S0091-3057(96)00064-0. PMID 8951954.
Tsuchiya K, Inoue T, Koyama T (August 1996). "Effect of repeated methamphetamine pretreatment on freezing behavior induced by conditioned fear stress". Pharmacology Biochemistry and Behavior. 54 (4): 687–91. doi:10.1016/0091-3057(96)00017-2. PMID 8853190.
Maki Y, Inoue T, Izumi T, et al. (October 2000). "Monoamine oxidase inhibitors reduce conditioned fear stress-induced freezing behavior in rats". European Journal of Pharmacology. 406 (3): 411–8. doi:10.1016/S0014-2999(00)00706-8. PMID 11040348.
Llaneza DC, Frye CA (September 2009). "Progestogens and Estrogen Influence Impulsive Burying and Avoidant Freezing Behavior of Naturally Cycling and Ovariectomized Rats". Pharmacology Biochemistry and Behavior. 93 (3): 337–42. doi:10.1016/j.pbb.2009.05.003. PMC 2744500. PMID 19447128.