Trong Lý thuyết đồ thị, tô màu đồ thị (tiếng Anh: graph coloring) là trường hợp đặc biệt của gán nhãn đồ thị, mà trong đó mỗi đỉnh hay mỗi cạnh hay mỗi miền của đồ thị có thể được gán bởi một màu hay một tập hợp các màu nào đó. Tô màu đồ thị có thể là:
tô màu đỉnh (tiếng Anh: vertex coloring) là gán cho mỗi đỉnh của đồ thị một màu nào đó sao cho không có hai đỉnh nào liền kề lại trùng màu nhau;
tô màu cạnh (tiếng Anh: edge coloring) là gán cho mỗi cạnh của đồ thị một màu nào đó sao cho sao cho không có 2 cạnh nào trùng màu;
tô màu miền (tiếng Anh: face coloring) là gán cho mỗi miền của đồ thị phẳng một màu sao cho không có 2 miền có chung đường biên lại cùng màu.
Sắc số (tiếng Anh: chromatic number) của một đồ thị là số màu ít nhất để tô các đỉnh.
Sắc số của đồ thị G được ký hiệu là χ(G).
Số màu cạnh (tiếng Anh: chromatic index) của một đồ thị là số màu ít nhất dùng để tô các cạnh. Số màu cạnh của đồ thị G được ký hiệu là χ'(G).
Số màu cạnh của đồ thị G bất kì bằng sắc số của đồ thị đường L((G)) của đồ thị đó:
χ'(G) = χ(L(G)),
do đó việc nghiên cứu tô màu cạnh của G tương đương với nghiên cứu tô màu đỉnh của L(G).
Rõ ràng sắc số của một đồ thị sẽ không vượt quá số đỉnh của nó (bậc của đồ thị):
.
Nếu G có clique kích thước k thì cần ít nhất k màu để tô màu đỉnh cho clique này (xem thêm bài về đồ thị đầy đủ), như vậy sắc số của một đồ thị sẽ không nhỏ hơn chỉ số clique của đồ thị đó:
Nếu đồ thị đơn G có bậc cực đại bằng Δ(G) thì sắc số của nó không vượt quá Δ(G)+1[1].
Chứng minh
Gọi số đỉnh của G là n.
Ta dùng Δ(G)+1 màu để tô n đỉnh của G như sau: xuất phát từ đỉnh thứ nhất đến đỉnh thứ n, tô màu đỉnh đầu tiên bằng 1 màu tùy ý trong Δ(G)+1 màu. Tô màu đỉnh kế tiếp bằng một màu khác với các màu đã tô cho các láng giềng của đỉnh đó. Việc tô màu này luôn thực hiện được, đến lượt 1 đỉnh bất kì, ta luôn có màu để tô cho nó, vì số màu Δ(G)+1 lớn hơn bậc của đỉnh bất kì.
Tổng quát hơn là định lý Brook, định lý khẳng định rằng:
Tất cả mọi đồ thị đơn và liên thông G, ngoại trừ đồ thị đầy đủ và đồ thị chu trình bậc lẻ , đều có sắc số nhỏ hơn hoặc bằng bậc cực đại:
Δ(G).
Nếu đồ thị G có m cạnh thì sắc số của nó thỏa mãn:
Chứng minh
Chứng minh quy nạp theo m (m là số tự nhiên) mệnh đề (*) sau:
nếu đồ thị G có không quá m cạnh thì sắc số của nó thỏa mãn:
Với m=0,1, mệnh đề (*) đúng.
Giả sử mệnh đề (*) đúng đến m-1. Xét m.
Gọi là số tự nhiên lớn nhất thỏa mãn:
Nếu bậc cực đại của G nhỏ hơn thì như ta đã biết, sắc số của G không vượt quá bậc cực đại của nó cộng với một, nên sẽ không vượt quá , suy ra luôn điều phải chứng minh.
Nếu bậc cực đại của G lớn hơn hoặc bằng , suy ra trong G tồn tại đỉnh a có deg(a) lớn hơn hoặc bằng .
Xóa đỉnh a và các cạnh liên thuộc của nó khỏi G ta nhận được đồ thị mới là G', đồ thị này có số cạnh thỏa mãn:
Theo giả thiết quy nạp, mệnh đề (*) đúng cho m' nên:
,
Suy ra:
.
Tức là sắc số của G' không thể vượt quá , từ đó suy ra sắc số của G không vượt quá . Như vậy mệnh đề cũng đúng với m.
Do mỗi đỉnh của có bậc bằng n-1, nên số màu cạnh của nó không nhỏ hơn n-1, do đó χ'() bằng n hoặc n-1.
Chứng minh χ'()=n-1 với n chẵn:
Ta chỉ cần chỉ ra cách tô n-1 màu cho các cạnh của là được.
Ký hiệu các màu là .
Ma trận dưới đây biểu thị cách tô màu, trong đó:
giá trị ở hàng thứ i cột j chính là màu được gán cho cạnh ;
X nghĩa là không được gán màu.
Ví dụ với n=6, ta có cách tô màu như sau:
Chứng minh χ'()=n với n lẻ:
Trái lại, giả sử tồn tại n lẻ sao cho χ'() = n-1.
Xét màu M bất kì, các cạnh tô màu M ký hiệu là , trong đó là các đầu mút đôi một phân biệt. Như vậy có 2k đỉnh có cạnh liên thuộc tô bởi màu M, mà n lẻ nên tồn tại ít nhất một đỉnh nào đó không có cạnh liên thuộc tô bởi màu M. Như vậy các cạnh liên thuộc với đỉnh chỉ được tô bởi không quá n-2 màu, mà (vô lý).
Trên các bản đồ, các miền khác nhau (miền ở đây được hiểu là các quốc gia trên bản đồ thế giới hay các tỉnh trong một bản đồ hành chính quốc gia) được tô màu sao cho 2 miền có chung biên giới không trùng màu nhau. Đối với bản đồ có nhiều miền, nếu ta dùng một số lượng lớn màu thì sẽ rất khó phân biệt các miền có màu gần giống nhau, vì thế người ta chỉ dùng một số lượng màu nhất định để tô màu bản đồ. Một bài toán được đặt ra là: có thể dùng ít nhất bao nhiêu màu để tô màu một bản đồ sao cho các miền kề nhau không cùng một màu[2] (tr.593).
Guruswami, V.; Khanna, S. (2000), "On the hardness of 4-coloring a 3-colorable graph", Proceedings of the 15th Annual IEEE Conference on Computational Complexity, tr. 188–197, doi:10.1109/CCC.2000.856749, ISBN0-7695-0674-7
Halldórsson, M. M. (1993), "A still better performance guarantee for approximate graph coloring", Information Processing Letters, 45: 19–23, doi:10.1016/0020-0190(93)90246-6
Crescenzi, P.; Kann, V. (tháng 12 năm 1998), "How to find the best approximation results — a follow-up to Garey and Johnson", ACM SIGACT News, 29 (4): 90, doi:10.1145/306198.306210
van Lint, J. H.; Wilson, R. M. (2001), A Course in Combinatorics (ấn bản thứ 2), Cambridge University Press, ISBN0-521-80340-3.{{Chú thích}}: Kiểm tra giá trị |isbn=: ký tự không hợp lệ (trợ giúp)
Marx, Dániel (2004), "Graph colouring problems and their applications in scheduling", Periodica Polytechnica, Electrical Engineering, quyển 48, tr. 11–16, CiteSeerx: 10.1.1.95.4268
Sekine, K.; Imai, H.; Tani, S. (1995), "Computing the Tutte polynomial of a graph of moderate size", Proc. 6th International Symposium on Algorithms and Computation (ISAAC 1995), Lecture Notes in Computer Science, quyển 1004, Springer, tr. 224–233, doi:10.1007/BFb0015427, ISBN3-540-60573-8
Welsh, D. J. A.; Powell, M. B. (1967), "An upper bound for the chromatic number of a graph and its application to timetabling problems", The Computer Journal, 10 (1): 85–86, doi:10.1093/comjnl/10.1.85
West, D. B. (1996), Introduction to Graph Theory, Prentice-Hall, ISBN0-13-227828-6
Wilf, H. S. (1986), Algorithms and Complexity, Prentice–Hall
Câu chuyện lấy bối cảnh ở một thế giới giả tưởng nơi tồn tại những con quái vật được gọi là ác quỷ, và thế giới này đang phải chịu sự tàn phá của chúng.
Five Elements Overcoming Hay được biết đến với cái tên " Ngũ Hành Tương Khắc " Vật phẩm cấp độ thế giới thuộc vào nhóm 20 World Item vô cùng mạnh mẽ và quyền năng trong Yggdrasil.