Thảo luận:Đạo đức

Đề nghị nghiêm túc soạn lại bài này

1. Đạo đức là một thành phần quan trọng mang tính nền tảng của xã hội, mà vai trò quan trọng nhất chính là giữ gìn xã hội ổn định. Con người nếu chỉ thuần tuý "làm theo luật pháp" thì thời điểm hoặc địa phương mà luật pháp không kiềm chế, họ có thể thuận theo dục vọng cá nhân mà làm điều xấu. Với sự tồn tại và được thừa nhận một hệ thống đạo đức ở xã hội, sẽ tránh những điều này. Hơn nữa, một khi trừng phạt của luật pháp xảy ra, thì thường là sẽ nặng hơn (so với sự trừng phạt thường mang tính ăn năn hối cải của đạo đức) và do đó sẽ ít xảy ra hơn. Vì vậy, xã hội ổn định là nhờ vào liên thủ giữa đạo đức và pháp luật mà thành. Bài viết này chỉ trình bày cái vỏ của đạo đức bằng cách trích dẫn những câu cú ở đâu đó, mà không hề nói đến trọng điểm này. Đây là thiếu sót căn bản.
2. Đạo đức là hệ quả trực tiếp của ý thức hệ xã hội (vì chính sự phân biệt Thiện Ác là nền tảng của giá trị đạo đức), chứ không phải là hệ quả của hình thức xã hội do ai cai trị. Bài này viết có xu hướng đưa đạo đức là biến đổi thay đổi theo hình thức xã hội như xã hội nô lệ, dân chủ,... Cái đó không đúng. Thực ra hình thức xã hội cũng là do ý thức hệ xã hội quyết định là chính. Giới lãnh đạo chính quyền của một xã hội, nhất là xã hội độc tài, luôn tìm cách biến đổi hệ thống luân lý đạo đức, phân biệt chính-tà thiện-ác của dân chúng để phục vụ cho quyền lực của mình. Do đó, luận điệu đạo đức phải do giai cấp thống trị quyết định, luận điệu rằng ý thức xã hội cũng là do giai cấp thống trị quyết định, thì đó là luận điệu chỉ có ở giới lãnh đạo độc tài mà thôi. Các xã hội khác không thế. Một câu chuyện đạo đức thông thường là: vì tuân theo lương tâm của mình mà người ta bênh vực kẻ yếu hèn chống lại kẻ mạnh (câu chuyện đạo đức theo mô-tif này là đúng với mọi hình thức xã hội). Bài viết này phạm phải sai lầm cơ bản này khi đưa học thuyết đạo đức do những lãnh tụ độc tài đưa ra cứ như thể đó là căn cứ đúng đắn để xác lập đạo đức xã hội.
3. Đạo đức là hệ thống độc lập với hệ thống phân chia của cải và quyền lực trong xã hội. Một câu chuyện điển hình về vấn đề đạo đức là thế này: một người nào đó, mặc dù biết việc đó là sai, nhưng vì tham tiền hoặc tham quyền nên mới mặc kệ lương tri mà vẫn làm điều đó. Vì vậy, trong các xã họi ổn định, hệ thống mẫu mực đạo đức là độc lập với hệ thống chính quyền. Ví dụ: người ta lấy gương sáng về lòng vị tha, từ bi, v.v. là ở người tu hành. Tất nhiên, cũng có những vị quan chức tốt, tiêu biểu hy sinh cho dân chúng và đáng khen xuất hiện, nhưng hệ thống đạo đức cần phải độc lập với hệ thống phân chia của cải và quyền lực mới được. Nếu một xã hội mà mô hình thế này: anh tham gia đảng phái của tôi thì anh có khả năng được nhiều tiền hơn nhiều quyền hơn và đồng thời đảng phái của tôi cũng chính là mẫu hình đạo đức của xã hội; thế thì xã hội đó đang trên bờ tha hoá đạo đức, vì kẻ làm chính trị kia chính là đạo đức giả. Không thể nào xây dựng một hệ thống đạo đức trùng lên hệ thống chia của chia quyền được đâu. Bài viết này chính là phạm phải sai lầm cơ bản này.

Quan điểm cá nhân của tôi là không nên tách rời hoàn toàn mà chỉ có tính tương đối giữa đạo đức với hệ thống phân chia của cải và quyền lực xã hội. Kết hợp nhuần nhuyễn hai yếu tố trên thì bền vững vô song. Núi Làn ai nghèo tiền nghèo của nhưng làn ai giàu nghĩa giàu tình. Người công dân tốt, chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật mà lại vẫn cứ nghèo ư? Đạo đức ở đâu? Thầy chùa được pháp luật bảo vệ, khuyến thiện, được dân cúng dường, xây chùa... đó là thứ quyền lực mềm. XÃ hội tiến hóa ở trình độ cao hơn khi mà có pháp luật mà lại mềm mại, uyển chuyển, đi vào cuộc sống.00:23, ngày 12 tháng 3 năm 2016 (UTC)00:23, ngày 12 tháng 3 năm 2016 (UTC)~~

1. Sự sa đoạ của đạo đức không phải là do vấn đề đạo đức giả. Mà trái lại, đạo đức giả chỉ là một vấn để nảy sinh trong muôn vàn vấn đề nảy sinh khi đạo đức bị sa đoạ mà thôi. Do đó, trong bài này không nên đặt trọng tâm vào miêu tả đạo đức giả như là ví dụ phản diện của đạo đức, vì nó quả thực là không phải. Sư sa đoạ của đạo đức cá nhân là do phóng túng dục vọng mà thành. Sự sa đoạ của đạo đức xã hội là do con người bị mai một, bị mất đi, hoặc bị bóp méo tiêu chuẩn phân biệt thiện-ác, tốt-xấu mà thành. Khi một người buông lung dục vọng không kiềm chế nhất là khi dục vọng đó có thể làm hại người khác, đó là dấu hiệu bắt đầu của sự sa đoạ. Khi xã hội đồng loạt cổ suý cuộc sống chạy theo tiền bạc và quyền lực, khinh rẻ những mẫu người sống đạm bạc mà thật thà, thì đó là dấu hiệu rõ ràng của sự sa đoạ đạo đức xã hôi. Ví dụ, khi người ta đưa Hồ Xuân Hương vào giảng dạy trong nhà trường, lấy đó là minh chứng cho sự tiến bộ của Đảng trong việc giải phóng phụ nữ, v.v. Đó là dấu hiệu rất rõ. Đó mới là vấn đề cần nói đến khi nói về mặt đối lập của đạo đức, chứ tuyệt nhiên không phải vấn đề đạo đức giả. Bài này phạm sai lầm quan trọng này.

113.190.191.194 (thảo luận) 01:59, ngày 21 tháng 8 năm 2014 (UTC)Trả lời

---

Các quản lý có thể yêu cầu/nhờ người nào đó thạo về tiếng Anh, Pháp, Trung Quốc dịch bài này từ các trang wiki đó ra để hoàn thiện bài tiếng Việt này được không?

Newone 09:25, ngày 22 tháng 3 năm 2006 (UTC)Trả lời

Kính các bác,

Tra từ đức hạnh 德行 Chinese/English tại: http://www.chinese-tools.com/tools/dictionary.html

Kết quả: 德行 dé xìng (n) moral conduct

Tiếp tục tra từ conduct tại: http://translate.google.com/translate_t# English/Vietnamese

Kết quả: tiến hành, điều khiển, hướng dẫn, quản lý , trông nom

Tra từ điển trực tiếp từ tiếng Việt/Anh, Việt/Hoa, Hoa/Việt đều không đủ nghĩa.

TrinhManhDung (thảo luận) 01:19, ngày 8 tháng 4 năm 2009 (UTC)Trả lời

Và từ điển nào cũng không có câu Đức Hạnh 德行 được hiểu là: năng lực thực hiện, vậy tôi bỏ nó ra khỏi bài nhé. Lưu Ly (thảo luận) 08:47, ngày 8 tháng 4 năm 2009 (UTC)Trả lời

Bác Lưu Ly vui thật! Nếu trong tự điển có câu chữ, cách hành văn, lý giải, đặt vấn đề và giải quyết vấn đề y như wiki thì còn cần wikipedia để làm gì nữa? TrinhManhDung (thảo luận) 04:59, ngày 12 tháng 4 năm 2009 (UTC)Trả lời

Cái chữ "đức hạnh" mình tra thấy là 美德, có vẻ đúng hơn là 德行 đấy. Mình nhớ 行 là hành động mà (cái này phải hỏi người thực sự giỏi tiếng Trung ra sao đã). Xem mặt chữ và theo cách tán của Thuyết văn giải tự thì 美德 là cái tốt đẹp về mặt đức. Gọi là đức hạnh cũng có lý.Nhưng nhìn chung bài này nên đặt tên là "Đạo đức học trong tâm lý học" như người viết đã trình bày thì hơn. Còn đặt tên "Đạo đức học" có vẻ không thuần chất của môn học này lắm! 113.190.172.191 (thảo luận) 11:22, ngày 27 tháng 10 năm 2013 (UTC)Trả lời

Người bình dân VN học cách viết chữ "Đức" như sau: "Chim chích (ㄔ) mà đậu cành tre, thập (十) trên, tứ (四) dưới, nhất (一) đè chữ tâm (心). Theo cách hiểu đã lâu đời, khi bắt đầu hành xử với 4 phương trời, mười phương đất chỉ với một tấm lòng như nhất. Đó là Đức theo nghĩa hiểu ở đây. Còn Đạo Đức (viết hoa cả hai chữ) thì là phạm trù của triết học Lão tử. Thành viên Nguyễn Văn Đại 113.190.172.191 (thảo luận) 12:06, ngày 27 tháng 10 năm 2013 (UTC)Trả lời

"Các loại đạo đức" trong đó tác giả liệt kê ra:

"Đạo đức rất nhiều vô kể mà con người cần có :

Lịch sự Biết ơn Lễ độ Tự trọng Tôn trọng Thật thà Giản dị Tiết kiệm Trung thực Tôn sư trọng đạo Tự tin Đoàn kết Dũng cảm Khoan dung Siêng năng Tương trợ Liêm khiết Tự lập Giữ chữ tín Chí công vô tư Tự chủ Lí tưởng Năng động ,sáng tạo Danh dự Hạnh phúc Lương tâm" có vẻ phân loại chẳng theo thứ bậc gì. Các sách đạo đức học thường tách ra: Các phạm trù đạo đức học cơ bản (Hạnh phúc, Lẽ sống, Nghĩa vụ, Thiện, Lương tâm) và các phẩm chất đạo đức cá nhân (Các phẩm chất Á Đông truyền thống: Nhân, Trung, Hiếu, Lễ, Tín, Nghĩa, Dũng... Các phẩm chất đạo đức thời đại (hay phẩm chất đạo đức phổ biến, ở đâu cũng yêu cầu, ở dân tộc nào cũng đòi hỏi: Nguyên tắc, Liêm khiết, Hào phóng, Chăm chỉ học tập, Yêu lao động, Yêu nước...) Vì Lịch sự như bài viết đã nói có thể trùng hợp một phần với Lễ, với Khiêm tốn, với tự trọng, Tôn trọng... Thành viên Nguyễn Văn Đại 113.190.172.191 (thảo luận) 12:21, ngày 27 tháng 10 năm 2013 (UTC)Trả lời

62.157.42.193 (thảo luận) 09:56, ngày 23 tháng 10 năm 2014 (UTC) Gắn mã POV vào bài viết vì đọc trong bài viết chỉ toàn thấy những ý kiến chủ quản của cá nhân viết bài, trình độ nhận thức về ngôn ngữ tiếng Việt còn hạn hẹp, diễn đạt nhiều lúc còn mâu thuẫn và phiến diện, không thuyết phục, và không để lại nhiều giá trị cho việc tìm hiểu khái niệm về đạo đức.Trả lời

Như tôi đã nói:

Bình luận mới nhất: 8 năm trước1 bình luận1 người đã thảo luận

Đạo đức chỉ là một tập hợp giả tạo để trừuu tượng hoá hành động của một chủ thể cũng được trừu tượng hoá chính nó.Chủ thể(đối tượng) là tồn tại nhiều nơi vì nó là một hệ quả rất rộng,nó có thể là một biểu hiện trong tâm thức gồm những hình ảnh,âm thanh...là những đặc tính.hoặc sâu xa hơn là một biểu hiện(hay hiện tượng trong triết học) tạo bởi hàng loạt các cơ chế tổ chức cấp dưới tạo thành,từ đó bản ngã là một QUY GIẢN LUẬN.và đạo đức thì càng thế.Đọc thuyết hư vô hoặc vô ngã...v...v sẽ thấy đạo đức là gì. Thanh-lan-nguyen (thảo luận) 02:48, ngày 12 tháng 3 năm 2016 (UTC)Trả lời