Triệu Vương | |||||
---|---|---|---|---|---|
Vua chư hầu Trung Hoa | |||||
Vua nước Triệu | |||||
Tại vị | 209 TCN – 208 TCN | ||||
Kế nhiệm | Triệu Yết | ||||
Thông tin chung | |||||
Mất | 208 TCN Hàm Đan | ||||
| |||||
Tước hiệu | Triệu Vương |
Vũ Thần (武臣; ?-208 TCN) là một tướng và vua chư hầu của quân khởi nghĩa chống lại nhà Tần trong lịch sử Trung Quốc.
Theo Sử ký, Vũ Thần là người nước Trần và chính là bạn thân của thủ lĩnh khởi nghĩa đầu tiên Trần Thắng.
Trần Thắng nổi lên ở đất Kỳ, khi vào đất Trần thì thế lực đã khá mạnh. Các bậc hào kiệt và các bô lão ở đất Trần khuyên Trần Thắng xưng vương.
Trần Thắng bèn hỏi hai danh sĩ Trương Nhĩ và Trần Dư. Hai người lại khuyên Trần Thắng nên lập con cháu chư hầu trước đây mà không nên xưng vương.
Trần Thắng không nghe theo, bèn tự lập làm Trương Sở vương. Nhân lúc phong trào đánh Tần lên cao, Trần vương đang chia quân đi đánh các nơi, Trần Dư lại thuyết phục Trần Vương:
Trần Vương bằng lòng. Nhưng vì không muốn giao quyền cho Trương Nhĩ và Trần Dư, bèn cho Vũ Thần làm tướng quân, Thiệu Tao làm hộ quân, Trương Nhĩ và Trần Dư là tả hiệu úy và hữu hiệu úy ở dưới quyền, mang ba nghìn quân để đi về phía Bắc lấy đất Triệu.
Vũ Thần cùng các tướng đi từ bến Bạch Mã, vượt qua sông Hoàng Hà, đến các huyện thuyết phục những người hào kiệt ở đấy, nói:
Các hào kiệt đều cho là phải. Vũ Thần bèn tập hợp binh sĩ được vài vạn người, lấy được hơn mười thành của đất Triệu, gọi Vũ Thần là Vũ Tín Quân[1].
Những thành còn lại ở nước Triệu đều cố giữ không chịu đầu hàng. Vũ Thần bèn đem quân đi về phía đông bắc đánh Phạm Dương.
Trong lúc sắp đánh thành thì có biện sĩ Khoái Triệt người đất Phạm Dương đến du thuyết viên lệnh ở Phạm Dương, khuyên nên hàng Vũ Thần. Viên lệnh đồng ý, lại nhờ Khoái Triệt đi nói hộ với Vũ Thần. Khoái Triệt khuyên Vũ Thần trọng đãi viên lệnh Phạm Dương để làm gương cho các thành khác.
Vũ Tín Quân Vũ Thần nghe theo kế của Khoái Triệt, bèn sai Triệt đưa cho viên lệnh ở Phạm Dương ấn tước hầu. Đất Triệu nghe vậy có hơn ba mươi thành không đánh mà đầu hàng.
Khi quân Vũ Thần đến Hàm Đan, Trương Nhĩ, Trần Dư nghe tin quân của tướng Sở là Chu Văn đã vào cửa ải Hàm Cốc, nhưng đến đất Hý thì bị Chương Hàm đánh bại phải rút lui; lại nghe nhiều viên tướng đã giúp Trần Vương lấy đất bị gièm pha mà phải tội chết, oán Trần Vương không dùng mưu kế của mình, không cho mình làm tướng lại cho làm hiệu úy, bèn nói với Vũ Thần:
Vũ Thần bèn nghe theo, tự xưng là Triệu Vương, cho Trần Dư làm đại tướng quân. Trương Nhĩ làm hữu thừa tướng, Thiệu Tao làm tả thừa tướng và sai người báo với Trần Vương.
Trần Vương nghe tin Vũ Thần tự lập làm Triệu vương thì cả giận, muốn giết tất cả nhà của ông cùng các tướng và đem binh đánh Triệu. Tướng quốc của Trần Vương là Sái Tứ can:
Trần Vương cho là phải, theo kế của Sái Tứ, sai người đưa gia đình của Vũ Thần sang Triệu và sai sứ giả đến chúc mừng Triệu vương, giục Triệu vương mau mau đem binh đi về hướng tây vào Quan Trung.
Trương Nhĩ, Trần Dư nói với Vũ Thần:
Triệu Vương cho là phải bèn không đem binh sĩ về hướng tây, mà sai Hàn Quảng cướp lấy đất Yên, Lý Lương cướp lấy đất Thượng Đảng.
Hàn Quảng đến đất Yên, người Yên nhân đấy lập Quảng làm Yên Vương. Vũ Thần nổi giận, bèn cùng Trương Nhĩ, Trần Dư đi về phía bắc cướp đất ở biên giới nước Yên. Triệu Vương bất ngờ đi ra trận, sa vào phục binh của quân Yên, bị quân Yên bắt được.
Tướng Yên bỏ tù Triệu Vương, muốn cùng ông chia đôi đất Triệu mới trả ông về. Sứ giả Triệu đến, viên tướng quốc nước Yên liền giết chết để đòi đất. Trương Nhĩ, Trần Dư lo lắng. Có người lính làm việc nấu ăn[2] nói với những người trong nhà:
Những người trong nhà đều cười nói:
Anh ta không đáp, liền bỏ chạy sang thành nước Yên. Viên tướng nước Yên tiếp anh ta. Anh ta hỏi viên tướng:
Viên tướng nước Yên nói:
Người lính làm bếp bèn cười mà rằng:
Viên tướng nước Yên cho là phải, bèn thả Vũ Thần. Người lính làm bếp đánh xe cho ông trở về. Sau đó người đầu bếp này đi đâu mất, đời sau không biết tới tên tuổi.
Sau khi Lý Lương đã bình định được Thường Sơn trở về báo tin, Triệu Vương lại sai Lương đi lấy Thái Nguyên.
Lý Lương đến Thạch Ấp, quân Tần chặn ở Tỉnh Hình, Lương chưa tiến lên được. Tướng Tần giả vờ nói Nhị Thế sai người đưa cho Lý Lương bức thư không dán, trong thư dụ phản lại nước Triệu, theo Tần, thì sẽ tha tội và tôn quý Lương.
Lương nhận được thư nghi ngờ không tin, bèn quay về Hàm Đan xin thêm binh sĩ. Lương chưa đến Hàm Đan, đi giữa đường, gặp người chị của Triệu Vương Vũ Thần đi ra, đang uống rượu, có hơn một trăm quân đi theo hộ tống.
Lý Lương đằng xa nhìn thấy, cho đó là Triệu Vương, bèn nằm rạp bên đường để yết kiến. Người chị của Triệu Vương say, không biết đó là viên tướng của Triệu Vương, bèn sai quân kỵ từ tạ Lý Lương mà đi, không đáp lễ.
Lý Lương vốn xuất thân là người sang, làm tướng nhà Tần, khi đó bị lầm thi lễ với người đàn bà, trong bụng bực tức, đứng dậy, mắng những viên quan theo hầu. Trong số này có một người nói với Lương:
Lý Lương đã nhận được thư của Tần, muốn phản lại nước Triệu nhưng chưa quyết định. Nhân việc đó, Lý Lương nổi giận sai người đuổi theo giết người chị của Triệu Vương ở giữa đường.
Sau đó, Lương mang quân đánh úp Hàm Đan. Kinh thành không kịp phòng bị, nên quân của Lương tiến vào chiếm được ngay. Triệu vương trở tay không kịp. Ông cùng tả thừa tướng Thiệu Tao bị Lý Lương giết hại.
Trương Nhĩ, Trần Dư nhờ có nhiều người làm tai mắt báo tin và giúp đỡ nên hai người trốn thoát. Sau này Trần Dư đánh bại quân của Lương, buộc Lương phải sang hàng Tần.
Vũ Thần không có tài năng. Sự nghiệp mà ông có được rồi mất đi không phải nhờ vào khả năng thực lực của ông mà do tác động của những người xung quanh.
Vậy nên:
Cái chết của Vũ Thần tuy chỉ từ một tai nạn bất ngờ nhưng nó cho thấy ông cũng như triều đình của ông suy nhược và không đủ sức đứng vững trước những cơn lốc của cuộc chiến tàn khốc cuối thời Tần đầy biến động.