Virus bại liệt

Virus bại liệt
	Ảnh hiển vi TEM virion của virus bại liệt. Khung tỉ lệ 50 nm.
	Capsid loại vi rút bại liệt loại 3 có màu theo chuỗi
Phân loại virus
Missing taxonomy template (sửa):	Enterovirus C
Virus:	Virus bại liệt
Serotypes
	PV-1 (Poliovirus-1); PV-2 (Poliovirus-2); PV-3 (Poliovirus-3);

Virus bại liệt hay poliovirus là tác nhân gây bệnh bại liệt. Virus này là một kiểu huyết thanh của loài Enterovirus C thuộc họ Picornaviridae.^[1]

Virus bại liệt có cấu tạo gồm một bộ gen RNA và lớp vỏ bọc protein. Bộ gen này là bộ gen RNA dương (+) sợi đơn dài khoảng 7500 nucleotide.^[2] Hạt virut có đường kính khoảng 30 nm và đối xứng hai mặt. Do có bộ gen ngắn và cấu tạo đơn giản, chỉ có lõi RNA và một lớp vỏ bao protein hình khối hai mươi mặt bao bọc xung quanh nên virus bại liệt được công nhận rộng rãi là loại virus đơn giản nhất.^[3]

Poliovirus được Karl Landsteiner và Erwin Popper phân lập lần đầu vào năm 1909.^[4] Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Birkbeck do Rosalind Franklin đứng đầu đã làm sáng tỏ cấu tạo của vi rút bai liệt bằng cách sử dụng nhiễu xạ qua X quang.^[5]^[6] Kết quả cho thấy vi rút bại liệt có cấu trúc đối xứng hình khối 20 mặt.^[7]

Năm 1981, hai nhóm nhà nghiên cứu khác nhau từ MIT và Đại học Stony Brook đã công bố bộ gen của virus bại liệt.^[8]^[9] Virus bại liệt là một trong những loại virus có được mô tả đặc điểm kĩ nhất và đã trở thành một hệ thống kiểu mẫu hữu ích để tìm hiểu về đặc tính sinh học của các virus RNA.

Tham khảo

^ Ryan KJ, Ray CG biên tập (2004). Sherris Medical Microbiology (ấn bản thứ 4). McGraw Hill. ISBN 978-0-8385-8529-0.
^ Hogle JM (2002). “Poliovirus cell entry: common structural themes in viral cell entry pathways”. Annual Review of Microbiology. 56: 677–702. doi:10.1146/annurev.micro.56.012302.160757. PMC 1500891. PMID 12142481.
^ Goodsell DS (1998). The machinery of life. New York: Copernicus. ISBN 978-0-387-98273-1.
^ Paul JR (1971). A History of Poliomyelitis. (Yale studies in the history of science and medicine). New Haven, Conn: Yale University Press. ISBN 978-0-300-01324-5.
^ “Behind the picture: Rosalind Franklin and the polio model”. Medical Research Council. 14 tháng 3 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2019.
^ Maddox B (2003). Rosalind Franklin: The Dark Lady of DNA. London: Harper Collins. tr. 296. ISBN 0-00-655211-0.
^ Brown A (2007). J.D. Bernal: The Sage of Science. New York: Oxford University Press. tr. 359–361. ISBN 978-0-19-920565-3.
^ Racaniello VR, Baltimore D (tháng 8 năm 1981). “Molecular cloning of poliovirus cDNA and determination of the complete nucleotide sequence of the viral genome”. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 78 (8): 4887–91. Bibcode:1981PNAS...78.4887R. doi:10.1073/pnas.78.8.4887. PMC 320284. PMID 6272282.
^ Kitamura N, Semler BL, Rothberg PG, Larsen GR, Adler CJ, Dorner AJ, và đồng nghiệp (tháng 6 năm 1981). “Primary structure, gene organization and polypeptide expression of poliovirus RNA”. Nature. 291 (5816): 547–53. Bibcode:1981Natur.291..547K. doi:10.1038/291547a0. PMID 6264310.

[Sherris-1] Ryan KJ, Ray CG biên tập (2004). Sherris Medical Microbiology (ấn bản thứ 4). McGraw Hill. ISBN 978-0-8385-8529-0.

[Hogle-2] Hogle JM (2002). “Poliovirus cell entry: common structural themes in viral cell entry pathways”. Annual Review of Microbiology. 56: 677–702. doi:10.1146/annurev.micro.56.012302.160757. PMC 1500891. PMID 12142481.

[Goodsell-3] Goodsell DS (1998). The machinery of life. New York: Copernicus. ISBN 978-0-387-98273-1.

[Paul_1971-4] Paul JR (1971). A History of Poliomyelitis. (Yale studies in the history of science and medicine). New Haven, Conn: Yale University Press. ISBN 978-0-300-01324-5.

[5] “Behind the picture: Rosalind Franklin and the polio model”. Medical Research Council. 14 tháng 3 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2019.

[6] Maddox B (2003). Rosalind Franklin: The Dark Lady of DNA. London: Harper Collins. tr. 296. ISBN 0-00-655211-0.

[7] Brown A (2007). J.D. Bernal: The Sage of Science. New York: Oxford University Press. tr. 359–361. ISBN 978-0-19-920565-3.

[Racaniello1981-8] Racaniello VR, Baltimore D (tháng 8 năm 1981). “Molecular cloning of poliovirus cDNA and determination of the complete nucleotide sequence of the viral genome”. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 78 (8): 4887–91. Bibcode:1981PNAS...78.4887R. doi:10.1073/pnas.78.8.4887. PMC 320284. PMID 6272282.

[Kitamura-9] Kitamura N, Semler BL, Rothberg PG, Larsen GR, Adler CJ, Dorner AJ, và đồng nghiệp (tháng 6 năm 1981). “Primary structure, gene organization and polypeptide expression of poliovirus RNA”. Nature. 291 (5816): 547–53. Bibcode:1981Natur.291..547K. doi:10.1038/291547a0. PMID 6264310.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]