90482 Orcus

90482 Orcus   🝿
Ontdekking [1][2]
Ontdek deur Michael Brown
Chad Trujillo
David Rabinowitz
Kleinplaneet-benaming(90482) Orcus
Alternatiewe name2004 DW
Kleinplaneet-kategorie TNV [1]
Plutino [3][4]
Etimologie ’n Etruskiese god van die onderwêreld[5]
Wentelbaaneienskappe [1]
Epog 4 September 2017
Afelium 48,069 AE
Perihelium 30,727 AE
Halwe lengteas 39 398 AE
Wentelperiode 247,29 jaar (90,324 dae)
Gem. anomalie 177,73°
Baanhelling 20,582°
Lengteligging van stygende nodus 268,72°
Periheliumhoek 72,393°
Natuurlike satelliete Vanth
Fisiese eienskappe
Afmetings 917±25 km[6] 910+50−40 km[7]
Massa 6,41±0,19×1020 kg[8]
Gem. digtheid 1,53+0,15−0,13 g/cm3[6]
Rotasieperiode 13,188 uur[9]
Deklinasie -5°[10]
Skynmagnitude 19,1[11][12]
Absolute magnitude 2,31±0,03[6] 2,41±0,05[13]

90482 Orcus (voorlopige naam 2004 DW) is ’n trans-Neptunus-voorwerp (TNV) in die Kuipergordel met ’n groot maan, Vanth. Dit is op 17 Februarie 2004 ontdek deur die Amerikaanse sterrekundiges Michael Brown, Chad Trujillo en David Rabinowitz. Beelde van Orcus voor sy ontdekking strek terug tot 8 November 1951.[2]

Beskrywing

[wysig | wysig bron]
Die wentelbane van Orcus (blou), Pluto (rooi) en Neptunus (grys).

Orcus is ’n plutino, ’n TNV wat in ’n 2:3-resonansie met die ysreus Neptunus vasgevang is: Dit voltooi twee omwentelings om die Son vir elke drie deur Neptunus. Dit is baie soortgelyk aan Pluto, behalwe dat dit altyd aan die teenoorgestelde fase van sy wentelbaan is. Orcus is by sy afelium wanneer Pluto by sy perihelium is en omgekeerd. Verder wys die afelium van Orcus se wentelbaan in feitlik die teenoorgestelde rigting as Pluto s'n, hoewel die eksentrisiteit en baanhelling dieselfde is. Vanweë dié ooreenkomste en verskille word Orcus en sy groot maan, Vanth, wat herinner aan Pluto se groot maan, Charon, soms beskou as die anti-Pluto. Dit was ’n groot oorweging in die keuse van sy naam, want die godheid Orcus was die Etruskers se weergawe van die Romeinse Pluto, en dit het later die altenatiewe naam vir Pluto geword.[14]

Orcus se oppervlak is relatief helder, met sy albedo wat tot 23% kan wees. Dit is grys en ryk aan water. Die ys is hoofsaaklik in kristalvorm, wat dui op kriovulkanisme in die verlede. Ander samestellings soos metaan of ammoniak kan ook teenwoordig wees. Die bestaan van ’n maan het wetenskaplikes in staat gestel om die stelsel se massa te bereken – dit is min of meer dieselfde as dié van Saturnus se maan Tethis. Die verhouding van die massa tussen Orcus en Vanth is onseker, moontlik iewers tussen 1:33 en 1:12.[8]

Orcus se deursnee word op sowat 920 km geraam en Vanth s’n op sowat 280 km; dit is mits hul albedo dieselfde is.[6]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "JPL Small-Body Database Browser: 90482 Orcus (2004 DW)" (2017-03-01 last obs.) (in Engels). Jet Propulsion Laboratory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2019. Besoek op 28 Junie 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 "90482 Orcus (2004 DW)". Minor Planet Center (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2017. Besoek op 3 April 2017.
  3. ↑ Buie, Marc W. (22 Desember 2007). "Orbit Fit and Astrometric record for 90482". SwRI (Space Science Department). Besoek op 19 September 2008.
  4. ↑ "MPEC 2009-E53 :Distant Minor Planets (2009 MAR. 30.0 TT)". Minor Planet Center. 11 Maart 2009. Besoek op 5 Julie 2011.
  5. ↑ Schmadel, Lutz D. (2006). "(90482) Orcus [39.5, 0.22, 20.5]". Dictionary of Minor Planet Names – (90482) Orcus, Addendum to Fifth Edition: 2003–2005. Springer Berlin Heidelberg. p. 236. doi:10.1007/978-3-540-34361-5_2818. ISBN 978-3-540-34361-5. Besoek op 3 April 2017.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Fornasier, S.; Lellouch, E.; Müller, P., T.; et al. (2013). "TNOs are Cool: A survey of the trans-Neptunian region. VIII. Combined Herschel PACS and SPIRE observations of 9 bright targets at 70–500 µm". Astronomy & Astrophysics. 555: A92. arXiv:1305.0449v2. Bibcode:2013A&A...555A..15F. doi:10.1051/0004-6361/201321329.
  7. ↑ Brown, Michael E.; Butler, Bryan J. (22 Januarie 2018). "Medium-sized satellites of large Kuiper belt objects". [astro-ph.EP]. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Carry, B.; Hestroffer, D.; Demeo, F. E.; Thirouin, A.; Berthier, J.; Lacerda, P.; Sicardy, B.; Doressoundiram, A.; Dumas, C.; Farrelly, D.; Müller, T. G. (2011). "Integral-field spectroscopy of (90482) Orcus-Vanth". Astronomy & Astrophysics. 534: A115. arXiv:1108.5963. Bibcode:2011A&A...534A.115C. doi:10.1051/0004-6361/201117486.
  9. ↑ Barucci, M. A.; Merlin; Guilbert; Bergh; Doressoundiram; et al. (2008). "Surface composition and temperature of the TNO Orcus". Astronomy and Astrophysics. 479 (1): L13–L16. Bibcode:2008A&A...479L..13B. doi:10.1051/0004-6361:20079079.
  10. ↑ Carry 2011, Table 4.
  11. ↑ "AstDys (90482) Orcus Ephemerides". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Besoek op 19 Maart 2009.
  12. ↑ "HORIZONS Web-Interface". JPL Solar System Dynamics. Besoek op 2 Julie 2008.
  13. ↑ Brown, M.E.; Ragozzine, D.; Stansberry, J.; Fraser, W.C. (2010). "The size, density, and formation of the Orcus-Vanth system in the Kuiper belt". The Astronomical Journal. 139 (6): 2700–2705. arXiv:0910.4784. Bibcode:2010AJ....139.2700B. doi:10.1088/0004-6256/139/6/2700.
  14. ↑ Michael E. Brown (23 Maart 2009). "S/2005 (90482) 1 needs your help". Mike Brown's Planets (blog). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2009. Besoek op 25 Maart 2009.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]