Justinas Marcinkevičius

Justinas Marcinkevičius
Gebore	10 Maart 1930 Važatkiemis, Litause SSR, Sowjetunie (tans Litaue)
Sterf	16 Februarie 2011 (op 80) Vilnius, Litaue
Nasionaliteit	Litaue
Beroep	Digter, romanskrywer, dramaturg en vertaler

Justinas Marcinkevičius (* 10 Maart 1930 in Važatkiemis, † 16 Februarie 2011 in Vilnius) was 'n Litause digter, skrywer, vertaler en dramatikus.

Lewe en loopbaan

Justinas Marcinkevičius het by die Laerskool Alksniakiemis en die Žiburio-gimnasium in Prienai (1942 tot 1949) skool gegaan. Tussen 1949 en 1954 het hy aan die Fakulteit Geskiedenis en Wysbegeerte van die Universiteit van Vilnius gestudeer en 'n graad in Litause taal en letterkunde verwerf.

Tussen 1953 en 1957 was hy sekretaris van die kindertydskrif Genys, sedert 1955 lid van die Litause Skrywersvereniging (Litaus Lietuvos rašytojų sąjunga), tussen 1957 en 1959 sektretaris van die tydskrif Pergalė en sedert 1965 ook professionele skrywer. Hy was 'n lid van die Litause onafhanklikheidsbeweging Sąjūdis en sedert 1990 lid van die Litause Akademie van Wetenskappe (Lietuvos mokslų akademija).

Van sy werke is onder meer na Duits, Noors, Engels, Frans, Italiaans, Russies, Hongaars, Armeens, Georgies, Bulgaars en Mongolies vertaal, terwyl sy toneelstukke buite Litaue onder meer in Letland, Tsjeggië, Hongarye en Oesbekistan opgevoer is. Die totale oplaag van sy werke in Litaus en ander tale beloop meer as vier miljoen.

Justinas Marcinkevičius het op 16 Februarie 2011 aan kopbeserings beswyk wat hy in Desember in sy huis in Vilnius opgedoen het.

Literêre styl en onderwerpe

Justinas Marcinkevičius het in die naoorlogse tydperk grootgeword en herroep in sy digkuns geromantiseerde herinneringe aan sy kinderjare wat hy op die Litause platteland deurgebring het, sy eerste liefdesverhouding en die mens se houding tot die natuur. Hy verbind in sy gedigte die gedagtewêreld van 'n plattelander met die strewe na breë gevolgtrekkings en die Litause literêre tradisie van lofliedere oor die wonderlike aarde met moderne poëtiese gedagtes.

As digter het hy 'n poging onderneem om nuwe poëtiese uitdrukking aan essensiële nasionale ervarings te gee. Sy liriek probeer die innerlikste roersels van die mens en die samelewing te ontrafel en sleep die leser met sy emosionele belydenisse mee.

Die grootste deel van Marcinkevičius se literêre loopbaan het in die moeilike tyd van die Sowjet-besetting van Litaue en Sowjet-Russiese totalitarisme geval. As skrywer het hy steeds die kulturele selfbewussyn van die Litause nasie verdedig. Hy het by die beskrywing van mense teruggekeer na humanistiese ideale, het romantiese en liriese tradisies in die digkuns laat voortleef en het die estetiese aspekte van literatuur teenoor die agtergrond van Sosialistiese realisme met sy heroïese en propagandistiese kunsopvattings gewaardeer. Sy gedigte is in 'n romantiese dog moderne styl geskryf.

As vertaler het Marcinkevičius klassieke liriese literatuur uit Pole, Rusland, Estland en Finland, waaronder werke van Adam Mickiewicz, Aleksander Poesjkin, Sergei Jessenin, Michail Lermontof asook die nasionale Finse heldedig Kalevala, na Litaus vertaal.