Koninkryk Tahiti

Royaume de Tahiti
Koninkryk Tahiti
1788/91–1880 →
Vlag Wapenskild
Vlag Wapen
Ligging of Tahiti
Ligging of Tahiti
Koninkryk Tahiti
Hoofstad Papeete (vanaf 1847)
17°32′S 149°34′W / 17.533°S 149.567°W / -17.533; -149.567
Taal/Tale Tahitiaans, Frans
Godsdiens Tahitiaanse godsdiens, Christendom
Regering Monargie
Koning
 - 1788–1791 Pomare I
 - 1774–1821 Pomare II
 - 1821–1827 Pomare III
 - 1827–1877 Pomare IV
 - 1877–1880 Pomare V
Wetgewer Parlement
Historiese tydperk Nuwe Tyd
 - Gestig deur Pomare I 1788/91
 - Koninkryk konsolideer krag na die Slag van Te Feipī 12 November 1815
 - Vestiging van die Franse protektoraat 9 September 1842
 - Frans-Tahitiaanse Oorlog 1843–1847
 - Franse protektoraat 1 Januarie 1847
 - Franse anneksasie 24 Januarie 1895
Geldeenheid Franse frank
Pond sterling

Die Koninkryk Tahiti (Frans: Royaume de Tahiti) is deur hoofman Pomare I gestig. Hy het met die hulp van Engelse sendelinge en handelaars en met Europese wapens die eilande Tahiti, Moorea, Tetiaroa en Mehetia verenig. Op die kruin van die koninkryk het dit ook ander eilande van Oos-Polinesië oor ’n gebied van meer as 3 miljoen km2 ingesluit. Diplomatieke betrekking is aangeknoop met van die Cookeilande tot Paaseiland.

Monargie

[wysig | wysig bron]

Sedert die kerstening van Pomari II was die land se leiers Christene. Hul progressiewe opkoms en erkenning deur Europa het Tahiti in staat gestel om sy vryheid te behou te midde van kolonisasieveldtogte deur Spanje, Engeland en Frankryk. Dit was in die 19de eeu een van ’n paar onafhanklike Polinesiese state in Oseanië; ander was onder meer Bora Bora, Hawaii, Samoa en Tonga. Die vyf Tahitiaanse monarge het ’n tydperk van vrede en ekonomiese vooruitgang tot stand gebring.

Tahiti en sy afhanklike gebiede het in 1842 ’n protektoraat van Frankryk geword en is in 1880 deur die Franse geannekseer as ’n kolonie. Die monargie is kort daarna afgestel.

Die koninkryk se vyf monarge was:

  • Pomare I (1788–1791), die stigter van die koninkryk.
  • Pomare II (1774–1821), die eerste koning wat gekersten is.
  • Pomare III (1821–1827), die tweede oudste seun van Pomare II.
  • Pomare IV (1827–1877), die suster van Pomare III, wat op 14-jarige ouderdom koningin geword het.
  • Pomare V (1877–1880), die seun van Pomare IV en die laaste koning. Hy is gedwing om te abdikeer en Tahiti aan Frankryk oor te dra.
  • Pomare I, stigter van Tahiti se Pomare-dinastie.
    Pomare I, stigter van Tahiti se Pomare-dinastie.
  • Koning Pomare II
    Koning Pomare II
  • Koning Pomare III
    Koning Pomare III
  • Koningin Pomare IV
    Koningin Pomare IV
  • Koning Pomare V
    Koning Pomare V

Huidige status

[wysig | wysig bron]

In Februarie 2009 het Tauatomo Mairau daarop aanspraak gemaak dat hy die erfgenaam van die Tahitiaanse troon is en probeer om die status van die monargie in die hof erken te kry. Frankryk het nie sy aanspraak erken nie.[1][2] Sedert 2010 het hy aanspraak gemaak op die titel prins Marau van Tahiti[3] en hom daarvoor bewyer dat koninklike trustgrond aan hom en sy familie teruggegee word.[4] Hy is in Mei 2013 oorlede.

Op 28 Mei 2009 het Joinville Pomare, ’n aangenome lid van die Pomare-familie, homself verklaar tot koning Pomare XI. Sy eie familie beskou egter sy oom, Léopold Pomare, as erfgenaam tot die troon.[5][6]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Tahitian royal forms government". Radio New Zealand International (in Engels). 22 Januarie 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2010. Besoek op 13 Oktober 2011.
  2. ↑ "Tahitian land activist claims France disregards 19th century treaties". Radio New Zealand International (in Engels). 3 Februarie 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2010. Besoek op 13 Oktober 2011.
  3. ↑ "New republic of Hau Pakumotu is the world's newest country". New republic of Hau Pakumotu is the world's newest country (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Maart 2016. Besoek op 5 September 2011.
  4. ↑ "King' Mairau forged links between Tahiti and Cooks". King’ Mairau forges links between Tahiti and Cooks (in Engels). 17 Maart 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Maart 2012. Besoek op 9 Junie 2011.
  5. ↑ "Joinville Pomare s'est fait introniser roi Pomare XI"[dooie skakel], Tahiti Presse, 28 Mei 2009
  6. ↑ "Joinville, l’homme qui voulait être roi… " Geargiveer 5 September 2012 op Wayback Machine, La Dépèche de Tahiti, 29 Mei 2009

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]