Messier 32

Messier 32
Soort stelsel Dwergsterrestelsel
Sterrebeeld Andromeda
Tipe cE2
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 00h 42m 41,8s
Deklinasie +40º 41' 51"
Skynmagnitude 8,08
Besonderhede
Afstand (ligjaar) 2 490
Skynbare grootte  8,7 × 6,5 boogminute
Rooiverskuiwing  -200 ± 6 km/s
Kenmerke Satelliet van Andromeda
Ander name NGC 221, UGC 452, PGC 2555, Arp168, LEDA 2555
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde
’n Foto van die Andromeda-sterrestelsel, met M32 links bo van die middel.

Messier 32 of M32 (ook bekend as onder meer NGC 221) is ’n dwergsterrestelsel sowat 2,65 miljoen ligjare van die Aarde af in die sterrebeeld Andromeda. Dit is ’n satellietstelsel van die bekende Andromeda-sterrestelsel (M31) en is in 1749 deur Le Gentil ontdek. Charles Messier het dit in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.

M32 is net 6 500 ligjare op sy breedste. Soos die meeste elliptiese sterrestelsels bevat dit meestal ouer, dowwe rooi en geel sterre met omtrent geen stof of gas nie, wat beteken geen nuwe sterre word gevorm nie.[1] Daar is egter tekens van stervorming in die relatief onlangse verlede.

Die struktuur en sterre van M32 is moeilik om te verduidelik aan die hand van tradisionele modelle. Onlangse simulasies dui op ’n nuwe scenario: dat die getyveld van M31 die spiraalsterrestelsel in ’n kompakte elliptiese stelsel kon verander het. Wanneer ’n klein sterrestelsel in die sentrale dele van M31 beland, word die grootste deel van die buitenste lae van die kleiner stelsel weggestroop. Die sentrale romp van die kleiner stelsel word veel minder beïnvloed en behou sy vorm. Gety-effekte ontketen ’n massiewe steruitbarsting in die kern, en dit veroorsaak die groot digtheid wat in M32 gesien kan word.[2] Daar is ook bewyse dat M32 ’n buitenste skyf het.[3]

Nog ’n hipotese oor die ontstaan van die stelsel is dat M32 die grootste oorblyfsel is van ’n voormalige spiraalsterrestelsel, M32p, wat toe die derde grootste lid van die Plaaslike Groep was[4] (vermoedelik sowat 2,5×1010 M☉).[5] Volgens dié simulasie het M31 (Andromeda) en M32p sowat 2 miljard jaar gelede saamgesmelt. Dit verklaar die ongewone samestelling van die huidige M31-sterhalo en die struktuur van M32 se inhoud.[5]

Swartkolk

[wysig | wysig bron]

M32 bevat ’n supermassiewe swartkolk, waarvan die massa geraam word op tussen 1,5 en 5 miljoen sonmassas.[6]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Kepple, George Robert; Sanner, Glen W. (1998). The Night Sky Observer's Guide. Vol. 1. Willmann-Bell. p. 17. ISBN 0-943396-58-1.
  2. ↑ Bekki, Kenji; Couch, Warrick J.; Drinkwater, Michael J.; Gregg, Michael D. (2001). "A New Formation Model for M32: A Threshed Early-Type Spiral Galaxy?". Astrophysical Journal Letters. 557 (1): L39. arXiv:astro-ph/0107117. Bibcode:2001ApJ...557L..39B. doi:10.1086/323075.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  3. ↑ Graham, A. W. (2002). "Evidence for an Outer Disk in the Prototype Compact Elliptical Galaxy M32". Astrophysical Journal Letters. 568 (1): L13. arXiv:astro-ph/0202307. Bibcode:2002ApJ...568L..13G. doi:10.1086/340274.
  4. ↑ "The Milky Way's long-lost sibling finally found". University of Michigan News (in Engels). 23 Julie 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2020. Besoek op 23 Julie 2018.
  5. ↑ 5,0 5,1 D’Souza, Richard; Bell, Eric F. (23 Julie 2018). "The Andromeda galaxy's most important merger about 2 billion years ago as M32's likely progenitor". Nature Astronomy (in Engels). doi:10.1038/s41550-018-0533-x. ISSN 2397-3366.
  6. ↑ Valluri, M.; Merritt, D.; Emsellem, E. (2004). "Difficulties with Recovering the Masses of Supermassive Black Holes from Stellar Kinematical Data". Astrophysical Journal. 602 (1): 66–92. arXiv:astro-ph/0210379. Bibcode:2004ApJ...602...66V. doi:10.1086/380896.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]