Pous Clemens XIV

Pous Clemens XIV
Geboortenaam Lorenzo Ganganelli
Pontifikaat begin 19 Mei 1769
Pontifikaat eindig 22 September 1774
Voorganger Clemens XIII
Opvolger Pius VI
Gebore 31 Oktober 1705
Santarcangelo di Romagna, Kerklike Staat
Sterf 22 September 1774
Rome, Italië
Ander pouse genaamd Clemens

Clemens XIV was die 249ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk vir 5 jaar, 4 maande en 4 dae, van 1769 tot 1774.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Pous Clemens XIV[1][2] is gebore as Lorenzo Ganganelli (of Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli) op 31 Oktober 1705 in Santarcangelo di Romagna, Kerklike Staat. Sy pa, Lorenzo Ganganelli was die plaaslike dokter. Sy ma was Angela Serafina Maria Mazza (of Macci of Mazzi). Hy word gedoop op 2 November 1705. Graaf Barnaldi van Milaan help om sy studies te bekostig. Op 15 Mei 1723 tree hy toe tot die Franciskaner Orde en neem sy pa se naam Lorenzo aan as sy kloosternaam. Na sy novisiaat word hy op 18 Mei 1724 in die Orde opgeneem. Hy studeer teologie aan die S. Bonaventura Kollege in Rome en filosofie aan die universiteite van Ascoli, Bologna en Milaan. In 1740 keer hy terug na die Kollege van S. Bonaventura as regent. In 1746 word hy konsultant van die Heilige Offisie. Hy laat talryke boeke van die Franse bybelverklaarders verbied. Op 24 September 1759 word hy tot kardinaal bevorder. Op 19 Mei 1769 volg hy Pous Clemens XIII op en word gekroon op 4 Junie 1769 deur kardinaal Alessandro Albani. Hy regeer tot sy dood op 22 September 1774 en word opgevolg deur Pous Pius VI. Die naam ‘Clemens’ beteken 'sagmoedige'.

Kerklike loopbaan

[wysig | wysig bron]

Pontifikaat

[wysig | wysig bron]

Die konklaaf na die dood van Pous Clemens XIII het drie maande geduur en word oorheers deur die probleem van die Jesuïete wat deur die Bourbon-konings uit Portugal, Spanje en Frankryk verban is. Die kardinale uit die lande is teengestaan deur die Zelanti, 'n groep van kardinale wat die Jesuïte goed gesind was. Pous Clemens XIV[3] is na die 185ste stemming verkies. Hy was nie biskop nie en op 28 Mei 1769 word hy biskop gewy en hy bestyg die troon op 4 Junie 1769.

As Franciskanermonnik en van burgerlike afkoms verbreek hy die lang ry van pouse wat uit die Italiaanse adelstand gekom het. Hy verander die politieke koers en maak staat op medewerkers. Hy probeer tyd wen in die vraagstuk oor die Jesuïte en het reeds tydens die konklaaf sy posisie oor die vraagstuk geheim gehou. Hy hef die banvloek "In coena Domini" op op Wit Donderdag 1770. Die toegewing lei daartoe dat die pous weer 'n nuntius na Portugal kan stuur. Die Bourbonkonings hou aan om druk uit te oefen en op 17 Oktober 1772 sluit die pous die Collegium Romanum. Dit was nie genoeg nie en op 21 Julie 1773 word die pous gedwing om die Jesuïte ontbind met die brief "Dominus ac redemptor noster". Die Jesuïte word gerehabiliteer deur Pous Pius VII in 1814.

Die kollege van kardinale

[wysig | wysig bron]

Pous Clemens XIV het 16 nuwe kardinale aangestel in 11 konsistories.

Die konsistorie van 29 Januarie 1770

[wysig | wysig bron]
  • Mario Compagnoni Marefoschi, sekretaris van Propaganda Fide.

Die konsistorie van 6 Augustus 1770

[wysig | wysig bron]
  • João Cosme da Cunha, aartsbiskop van Evora, Portugal.

Die konsistorie van 10 September 1770

[wysig | wysig bron]
  • Scipione Borghese, titulêr aartsbiskop van Teodosia.
  • Giovanni Battista Rezzonico, prefek van die Apostoliese Paleis.

Die konsistorie van 12 Desember 1770

[wysig | wysig bron]
  • Antonio Casali, goewerneur van Rome.
  • Pasquale Acquaviva d'Aragona, president van Urbino.

Die konsistorie van 17 Junie 1771

[wysig | wysig bron]
  • Antonio Eugenio Visconti, titulêr aartsbiskop van Efeso.
  • Bernardino Giraud, aartsbiskop van Ferrara.

Die konsistorie van 23 September 1771

[wysig | wysig bron]
  • Innocenzo Conti, titulêr aartsbiskop van Tiro.

Die konsistorie van 16 Desember 1771

[wysig | wysig bron]
  • Charles-Antoine de La Roche-Aymon, aartsbiskop van Reims.

Die konsistorie van 14 Desember 1772

[wysig | wysig bron]
  • Leopold Ernest von Firmian, prins-biskop van Passau.

Die konsistorie van 15 Maart 1773

[wysig | wysig bron]
  • Gennaro Antonio de Simone, apostoliese protonotarius.

Die konsistorie van 19 April 1773

[wysig | wysig bron]
  • Francesco Carafa della Spina di Traetto, titulêr aartsbiskop van Patras.
  • Francesco Saverio de Zelada, titulêr aartsbiskop van Petra in Palestina.

Die konsistorie van 26 April 1773

[wysig | wysig bron]

Bulle, briewe, ensiklieke en dekrete

[wysig | wysig bron]
  • 21 September 1769 – Decet Quam Maxime – Oor die misbruik van belasting.
  • 12 Desember 1769 – Inscrutabili Divinae Sapientiae – Instelling van 'n Universele Jubileum.
  • 12 Desember 1769 – Cum Summi – Instelling van 'n Universele Jubileum.
  • 30 April 1774 – Salutis Nostrae – Instelling van 'n Universele Jubileum.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Artaud de Montor, Alexis, Chevalier de. (1911) The lives and times of the popes (vertaal vanaf "Les vies des papes") The Catholic publication Society of America, New York. Heruitgee: Kessinger Publishing. http://www.saint-mike.org/library/ papal_library/default.asp
  • Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
  • Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. De Montor, Artaud, Chevalier de. 1911. The Lives and Times of the Popes. The Catholic Publications Society, New York.
  2. Clement XIV. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
  3. Wilhelm, J. (1908). Pope Clement XIV. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek April 22, 2011 by: http://www.newadvent.org/cathen/04034a.htm

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wikisource
Wikisource
Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:
  • BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
  • PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)
  • Bulle 'n Databasis van pouslike ensiklieke, dekrete en bulle (in Engels)
  • Inskrywing in die Giga Catholic Information (Engels).
  • Inskrywing in die Saint-Mike Papal Library (Engels).

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

[wysig | wysig bron]
Voorafgegaan deur
Clemens XIII
Pous (Pontifex Maximus)
1769 – 1774
Opgevolg deur
Pius VI

Basis URL: de:Clemens XIV.