Suid-Samies

 
Suid-Samies
åarjelsaemien gïele
Gepraat in: Vlag van Noorweë Noorweë
Vlag van Swede Swede 
Gebied: Lapland of Sápmi
Totale sprekers: 600[1]
Taalfamilie: Oeraals
 Fins-Oegries
  Fins-Permies
   Fins-Wolgaïes
    Fins-Samies
     Samies
      Suid-Samies 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Noorweë Noorweë[2][3]
Erkende minderheidstaal in sommige munisipaliteite van:
Vlag van Swede Swede[4]
Gereguleer deur: –
Taalbedreigingstatus
Bedreig

CRKrities bedreigde
SEErg bedreigde
DEBedreigde
VUKwesbare
   Veilig   

NENie bedreig nie
Dit is 'n erg bedreigde taal volgens die UNESCO-wêreldatlas van bedreigde tale
Taalkodes
ISO 639-1: geen
ISO 639-2: sma
ISO 639-3: sma 
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat.

Suid-Samies (åarjelsaemien gïele; Noors: sørsamisk; Sweeds: sydsamiska) is die suidwestelikste van die Samiese tale en word in Noorweë en Swede gepraat. Dit is 'n ernstig bedreigde taal; die taal word veral in die munisipaliteite Snåsa, Røyrvik, Røros (Trøndelag, Sentraal-Noorweë) en Hattfjelldal (Nordland, Noord-Noorweë) in Noorweë gebesig. Suid-Samies kan op die Nord-universiteit in Levanger, die Umeå-universiteit in Umeå en die Uppsala-universiteit in Uppsala studeer word. In 2018 is op die Umeå-universiteit twee meestersgrade in dié taal geskryf.[5] Taalkursusse word ook by verskeie Samiese taalsentras in die Suid-Samiese gebied gehou.

Samiese dialekte in Skandinawië en Noord-Rusland: 1 Suid-Samies, 2 Ume-Samies, 3 Pite-Samies, 4 Lule-Samies, 5 Noord-Samies, 6 Skolt-Samies, 7 Inari-Samies, 8 Kildin-Samies, 9 Ter-Samies

In Noorweë is Suid-Samies een van drie amptelik erkende variante van Samies (saam met Lule-Samies en Noord-Samies) en geniet saam met Noors (Bokmål en Nynorsk) amptelike status.[6]

Skryfstelsel

[wysig | wysig bron]
A a B b D d E e F f G g H h I i
Ï ï J j K k L l M m N n O o P p
R r S s T t U u V v Y y Æ æ Ö ö
Å å

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Saami, South". Ethnologue. Besoek op 17 Maart 2021.
  2. ↑ (no) "Språk i Norge – Store norske leksikon". 22 Mei 2019. Besoek op 17 Maart 2021.
  3. ↑ (no) kirkedepartementet, Kultur- og (27 Junie 2008). "St.meld. nr. 35 (2007–2008)". Regjeringa.no. Besoek op 17 Maart 2021.
  4. ↑ (en) "To which languages does the Charter apply?". Europese Handves vir Streek- en Minderheidstale. Raad van Europa. p. 3. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Desember 2013. Besoek op 3 April 2014.
  5. ↑ (en) "Umeå University". Besoek op 6 Julie 2019.
  6. ↑ (no) Svenn-Egil Knutsen Duolljá en Harald Gaski (16 Desember 2015). "Sørsamisk". Store norske leksikon. Besoek op 17 Maart 2021.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]