Victor Ambros

Victor Ambros in 2024.

Victor R. Ambros (gebore 1 Desember 1953) is 'n Amerikaanse ontwikkelingsbioloog en Nobelpryswenner wat die eerste bekende mikroRNS (miRNS) ontdek het. Hy is 'n professor aan die Universiteit van Massachusetts Mediese Skool. Hy het beide sy voorgraadse en doktorale studies by die Massachusetts Institute of Technology voltooi. Ambros het die Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde in 2024 ontvang vir sy navorsing oor mikroRNS.[1]

Biografie

[wysig | wysig bron]

Vroeë lewe en opvoeding

[wysig | wysig bron]

Ambros is in New Hampshire gebore. Sy pa, Longin, was 'n Poolse oorlogsvlugteling.[2] Victor het grootgeword op 'n klein melkplaas in Hartland, Vermont, in 'n gesin van agt kinders en het Woodstock Union High School bygewoon.[3]

Van die Massachusetts Institute of Technology het Ambros 'n Baccalaureus Scientiae met 'n hoofvak in biologie in 1975 en 'n Doktor in Filosofie in biologie in 1979 ontvang.[4][5][6] Sy doktorale studieleier was David Baltimore, 'n 1975 Nobelpryswenner vir Fisiologie of Geneeskunde.[7] Ambros het sy navorsing by MIT voortgesit as die eerste nadoktorale genoot in die laboratorium van toekomstige Nobelpryswenner H. Robert Horvitz.[8]

Loopbaan

[wysig | wysig bron]

Ambros het in 1984 'n fakulteitslid aan die Harvard-universiteit geword. Harvard het egter sy aanstelling as professor geweier kort nadat hy ontdek het wat nou bekend staan as mikroRNS.[9] Hieroor het Baltimore later in 2008 gesê: "Hulle het 'n potensiële Nobelpryswenner verloor omdat hulle eenvoudig nie in hom die potensiaal gesien het wat hy het nie ... Dit is die aard van 'n seminale ontdekking dat dit in retrospek seminaal is. Jy kan nie weet voor die tyd nie."[9]

Ambros het in 1992 by die fakulteit van Dartmouth College aangesluit.[8] Hy het in 2008 by die fakulteit by die Universiteit van Massachusetts Mediese Skool aangesluit, en het tans die titel van Silverman Professor in Natuurwetenskappe in die program in Molekulêre Geneeskunde, bekroon deur sy voormalige Dartmouth-student, Howard Scott Silverman.[1][8][10]

[wysig | wysig bron]

In 1993 het Ambros en sy medewerkers Rosalind Lee en Rhonda Feinbaum[11] in die joernaal Cell[12] berig dat hulle enkelgestringde nie-proteïenkoderende regulerende RNS-molekules in die organisme C. elegans ontdek het. Vorige navorsing, insluitend werk deur Ambros en Horvitz,[13][14] het aan die lig gebring dat 'n geen bekend as lin-4 belangrik is vir normale larwe ontwikkeling van C. elegans, 'n aalwurm wat dikwels as 'n modelorganisme bestudeer word. Lin-4 was spesifiek, verantwoordelik vir die progressiewe onderdrukking van die proteïen LIN-14 tydens larwale ontwikkeling van die wurm; mutante wurms wat 'n gebrek aan lin-4-funksie het, het aanhoudende hoë vlakke van LIN-14 gehad en het ontwikkelingstydberekeningsdefekte getoon.[14]

Ambros en kollegas het bevind dat lin-4, onverwags, nie 'n regulatoriese proteïen kodeer nie. In plaas daarvan het dit aanleiding gegee tot 'n paar klein RNS-molekules, 22 en 61 nukleotiede lank, wat Ambros lin-4S (kort) en lin-4L (lank) genoem het. Volgorde-analise het getoon dat lin-4S deel was van lin-4L: lin-4L is voorspel om 'n stamlusstruktuur te vorm, met lin-4S vervat in een van die arms, die 5'-arm. Verder het Ambros, saam met Gary Ruvkun (Harvard), ontdek dat lin-4S gedeeltelik komplementêr was tot verskeie volgordes in die 3'-onvertaalde gebied van die boodskapper-RNS wat vir die LIN-14-proteïen kodeer.[15] Ambros en kollegas het veronderstel en later vasgestel dat lin-4 LIN-14 kan reguleer deur binding van lin-4S aan hierdie rye in die lin-14-transkripsie in 'n tipe antisense RNS-meganisme.[16]

In 2000 is nog 'n C. elegans klein RNS-regulerende molekule, let-7, gekenmerk deur die Ruvkun-laboratorium [17] en gevind dat dit in baie spesies bewaar word, insluitend gewerwelde diere [18] Hierdie ontdekkings, onder andere, het bevestig dat Ambros in werklikheid 'n klas klein RNSe met bewaarde funksies ontdek het, nou bekend as mikroRNS.[19]

Ambros is in 2007 tot die Verenigde State se Nasionale Akademie van Wetenskappe verkies.[20] Hy is in 2011 verkies as 'n genoot van die Amerikaanse Akademie vir Kuns en Wetenskappe.[21] In 2024 het hy die Nobelprys in Fisiologie en Geneeskunde met Gary Ruvkun gedeel "vir die ontdekking van mikroRNS en die rol daarvan in post-transkripsionele geenregulering".[1]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "Press release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2024". NobelPrize.org (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Oktober 2024. Besoek op 7 Oktober 2024.
  2. ↑ "Obituary for Longin B. Ambros at Windsor". www.knightfuneralhomes.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Oktober 2024. Besoek op 7 Oktober 2024.
  3. ↑ Gitschier, Jane (5 Maart 2010). "In the Tradition of Science: An Interview with Victor Ambros". PLOS Genetics (in Engels). 6 (3): e1000853. doi:10.1371/journal.pgen.1000853. ISSN 1553-7404. PMC 2832673. PMID 20221254.
  4. ↑ "Victor R. Ambros, Ph.D." (PDF). UMass Chan Medical School. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 2 Desember 2020. Besoek op 9 Oktober 2024.
  5. ↑ "Victor Ambros '75, PhD '79 and Gary Ruvkun share Nobel Prize in Physiology or Medicine". MIT News | Massachusetts Institute of Technology (in Engels). 7 Oktober 2024. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2024. Besoek op 9 Oktober 2024.
  6. ↑ https://dspace.mit.edu/handle/1721.1/45675 |title=The protein covalently linked to the 5' end of poliovirus RNA. Massachusetts Institute of Technology Ambros, Victor Robert ProQuest - 303013951, 1721.1/45675, PhD.
  7. ↑ "Victor R Ambros PhD". UMass Chan Medical School. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2024. Besoek op 9 Oktober 2024.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Office of Communications (7 Oktober 2024). "Former Dartmouth Professor Wins Nobel Prize". Dartmouth. Besoek op 9 Oktober 2024.
  9. ↑ 9,0 9,1 {{cite news |last1=Cooney |first1=Elizabeth |title=UMass scientist Ambros wins Lasker Award |url=https://www.telegram.com/story/news/local/north/2008/09/14/umass-scientist-ambros-wins-lasker/52268029007/ |access-date=7 Oktober 2024 |work=Telegram & Gazette |date=14 September 2008 |archive-date=7 Oktober 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241007153003/https://www.telegram.
  10. ↑ Schwan, Henry. "'Long overdue': UMass Chan celebrates as researcher Victor Ambros wins Nobel Prize". The Worcester Telegram & Gazette. Besoek op 9 Oktober 2024.
  11. ↑ Sedwick, Caitlin (13 Mei 2013). "Victor Ambros: The broad scope of microRNAs". Journal of Cell Biology. 201 (4): 492–493. doi:10.1083/jcb.2014pi. PMC 3653358. PMID 23671307.
  12. ↑ Lee, R. C.; Feinbaum, R. L.; Ambros, V. (1993). "The C. Elegans heterochronic gene lin-4 encodes small RNAs with antisense complementarity to lin-14". Cell. 75 (5): 843–854. doi:10.1016/0092-8674(93)90529-Y. PMID 8252621.
  13. ↑ Chalfie, M.; Horvitz, H. R.; Sulston, J. E. (1981). "Mutations that lead to reiterations in the cell lineages of C. Elegans". Cell. 24 (1): 59–69. doi:10.1016/0092-8674(81)90501-8. PMID 7237544. S2CID 33933388.
  14. ↑ 14,0 14,1 Ambros, V. (1989). "A hierarchy of regulatory genes controls a larva-to-adult developmental switch in C. Elegans". Cell. 57 (1): 49–57. doi:10.1016/0092-8674(89)90171-2. PMID 2702689. S2CID 13103224.
  15. ↑ Wightman, B.; Ha, I.; Ruvkun, G. (1993). "Posttranscriptional regulation of the heterochronic gene lin-14 by lin-4 mediates temporal pattern formation in C. Elegans". Cell. 75 (5): 855–862. doi:10.1016/0092-8674(93)90530-4. PMID 8252622.
  16. ↑ Lee, Rosalind C.; Feinbaum, Rhonda L.; Ambros, Victor (Desember 1993). "The C. elegans heterochronic gene lin-4 encodes small RNAs with antisense complementarity to lin-14". Cell. 75 (5): 843–854. doi:10.1016/0092-8674(93)90529-Y. PMID 8252621.
  17. ↑ Reinhart, B. J.; Slack, F. J.; Basson, M.; Pasquinelli, A. E.; Bettinger, J. C.; Rougvie, A. E.; Horvitz, H. R.; Ruvkun, G. (2000). "The 21-nucleotide let-7 RNA regulates developmental timing in Caenorhabditis elegans". Nature. 403 (6772): 901–906. Bibcode:2000Natur.403..901R. doi:10.1038/35002607. PMID 10706289. S2CID 4384503.
  18. ↑ Pasquinelli, A. E.; Reinhart, B. J.; Slack, F.; Martindale, M. Q.; Kuroda, M. I.; Maller, B.; Hayward, D. C.; Ball, E. E.; Degnan, B.; Müller, B.; Spring, P.; Srinivasan, J. R.; Fishman, A.; Finnerty, M.; Corbo, J.; Levine, J.; Leahy, M.; Davidson, P.; Ruvkun, E. (2000). "Conservation of the sequence and temporal expression of let-7 heterochronic regulatory RNA". Nature. 408 (6808): 86–89. Bibcode:2000Natur.408...86P. doi:10.1038/35040556. PMID 11081512. S2CID 4401732.
  19. ↑ Bartel, David P. (Maart 2018). "Metazoan MicroRNAs". Cell. 173 (1): 20–51. doi:10.1016/j.cell.2018.03.006. PMC 6091663. PMID 29570994.
  20. ↑ "Victor R. Ambros – NAS". National Academy of Sciences. Besoek op 9 Oktober 2024.
  21. ↑ "Learn more about Victor Ambros". UMass Chan Medical School (in Engels). 7 Oktober 2024. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2024. Besoek op 9 Oktober 2024.