Carl Theodor von Siebold

dr Carl von Siebold

Dr Carl Theodor Ernst von Siebold, vyylmool nume Carl von Siebold (* 16. Februar 1804 z Würzburg; † 7. April 1885 z Minche) isch e dytsche Dokter un Zooloog z Fryburg un z Minche gsii.

Lääbe

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Carl (au Karl) von Siebold stammt us ere Würzburger Dekterfamilie. Syni Eltere sin d Sophie von Siebold (e gebooreni Schäffer) un dr Adam Elias von Siebold gsii, si sin anne 1816 vu Würzburg uf Berlin iibergsiidlet. Sy Vater isch e Brofässer fir Gebuurtshilf an dr Uniwersiteet Würzburg gsii. Au dr Brueder Eduard Caspar Jacob von Siebold (1801–1861) isch Ginekoloog woore. Sy Kusäng isch dr Botaaniker Philipp Franz von Siebold gsii.

Vu 1823 bis 1828 het dr Carl von Siebold an dr Friedrich-Wilhelms-Uniwersiteet Berlin un dr Georg-August-Uniwersiteet Göttingen Mediziin studiert. Z Göttingen het er si näbe Mediziin au uusfierli mit dr Zoology bscheftigt. Sy Dissertazioon het er zue dr Metamorfoos vu dr Salamander gschriibe.[1]

Är het as Kraisphysikus im masuurische Heilsberg (1831) un z Königsberg i. Pr. (1834) aagfange. As Diräkter vu dr Hebammeschuel z Danzig het er wider intänsiiver zue dr Zoology gschafft. Iber syni verglyychende anatoomische un zooloogische Stuudie an mariine Dier het er rund 40 Abhandlige gschriibe.

Dur Vermittlig vum Alexander von Humboldt[2] het dr von Siebold 1840 en Ruef as Brofässer fir Zoology, verglyychendi Anatomy un Veterineerwisseschaft an d Friedrich-Alexander-Uniwersiteet Erlangen iiberchuu. 1840 isch er zum Mitgliid vu dr Leopoldina gweelt woore.[3] Anne 1845 isch er uf dr Leerstuel fir Zoology un Fisiology vu dr Uniwersiteet Fryburg gwägslet, un fimf Joor speeter, 1850, as Brofässer fir Fisiology an di Schleesisch Friedrich-Wilhelms-Uniwersiteet Breslau. Anne 1853 isch er Ordinarius fir verglyychendi Anatomy un Zoology an dr Ludwig-Maximilians-Uniwersiteet Minche woore un het im nämlige Joor dr Bayrische Maximiliansoorde fir Wisseschaft un Chunscht iiberchuu.[4] 1850 isch er in d Göttinger Akademy vu dr Wisseschafte,[5] 1853 in di Bayrisch Akademy vu dr Wisseschafte, 1854 in d American Academy of Arts and Sciences, 1855 in di Russisch Akademy vu dr Wisseschafte z Sankt Petersburg,[6] 1864 in d Royal Society of Edinburgh[7] un 1867 in d Académie des sciences[8] gweelt woore.

Us dr Ee mit dr Fanny Noeldechen isch d Doochter Antonie fiirigange. Dr Carl von Siebold isch anne 1885 im Alter vu 81 Joor z Minche gstoorbe.

Graab vum Karl Siebold uf em Alte Siidlige Friidhoof z Minche Standort

S Graab vum Carl von Siebold isch uf em Alte Siidlige Friidhoof z Minche (Greeberfäld 37 – Zyylede 1 – Blatz 1) Standort.[9]

Noch em Carl von Siebold isch anne 1908 im Mincher Stadtdail Obere Au (Stadtbezirk 5 – Au-Haidhausen) d Sieboldstraße⊙ gnännt woore.[10]

Wisseschaftligi Aarbet

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Näb syre Aarbet an dr Uniwersiteet isch dr Siebold au Laiter vu dr zooloogisch-anatoomische Sammligez Minche gsii, dr hitige Zoologische Staatssammlung München (ZSM). In syre zooloogische Foorschig het si dr Siebold vor allem mit dr haimische Sießwasserfisch beschftig. So het dr Siebold dr Streber (Zingel streber), e Donaubaarsch, wu d Streemig gäärn het, in syym Buech „Süßwasserfische Mitteleuropas“ 1863 wisseschaftli bschriibe. Fir d Aarbet an sym Buech het dr Siebold e umfangryychi Sammlig vu haimische Fisch aaglait. Unter syre Laitig hän si di zooloogisch-anatoomische Sammlige vun eme „Naturaaliekabinett“ zuen ere wisseschaftlige Foorschigssammlig entwickelt. Dur syni aige Foorschigsaarbet isch vor allem d Fischsammlig dytli greeßer woore. Näbe re umfangryyche Sammlig an Fischskelett het dr Siebold e Sammlig vu anatoomische Fischbreparaat ufböuem wun er fir syni Uniwersiteetsvoorlääsige bruucht het.

Au unter dr Laitig vum Siebold isch di verglyychend anatoomisch Sammlig vum Anatoomische Inschtitut z Minche, wu im Inschtitut fir Fisiology gsii isch, ins Wilhelminum iberfiert un mit dr zooloogische Sammlige vu dr ZSM zämeglsit woore. E Dail vu dään verainte Sammlige sin fir d Effetligkait im Naturaaliekabinett im alte Wilhelminum in dr Neuhauser Straße z Minche zuegängl gsii. Au des het dr von Siebold glaitet.

Dr Siebold het au Verdienscht um d Sischtemaatik un di verglyychend Anatomy vu dr Wiirbelloose. Är het d Protozoe as aigeständigi Gruppe gchännt. Zäme mit em Hermann Friedrich Stannius (1808–1883) het er e umfangryychi „Vergleichende Anatomie“ (1854–1856) gschriibe.

Är het in sym Lehrbuch der vergleichenden Anatomie, Band 1 (Wirbellose Tiere), 1848, s Taxon Arthropoda VON SIEBOLD 1848 in dr zooloogische Sischtemaatik definiert (un nit scho dr Pierre André Latreille)[11].

Taxa, wu noch em Siebold gnännt sin

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Die Taxa sin em Siebold z Eere no iim gnännt:[12]

  • Enhydris sieboldi Schlegel, 1837
  • Ergasilus sieboldi von Nordmann, 1832
  • Lineola sieboldii (Kölliker, 1845) Gerlach & Riemann, 1974
  • Pegantha sieboldi (Haeckel, 1879)
  • Trichosphaerium sieboldi Schneider, 1878
  • Stenostomum sieboldi von Graff, 1878
  • Colobomatus sieboldi (Richiardi, 1877)
  • Hyalonema sieboldi Grau, 1835
  • Talamancaheros sieboldii (Kner, 1863)

Uusglääseni Schrifte

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Observationes de Salamandris et Tritonibus. 1828.
  • Beiträge zur Naturgeschichte der Wirbellosen Thiere. Danzig 1839.
  • Ueber die Band- und Blasenwürmer. 1854
  • Wahre Parthenogenesis bei Schmetterlingen und Bienen. 1856.
  • Die Süsswasserfische von Mitteleuropa. Engelmann, Leipzig 1863. Digitalisat un Volltext im Dytsche Textarchiv
  • Beiträge zur Parthenogenesis der Arthropoden. 1871.
  • mit em Hermann Stannius: Lehrbuch der vergleichenden Anatomie der Wirbellosen Thiere, 2 Bände, Berlin 1846, 1848 (Vum Siebold isch dr Band 1, Wirbellose Tiere).

Literatuur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Karl Theodor Ernst von Siebold – Sammlig vo Multimediadateie

Wikisource Carl Theodor von Siebold im dütschsprochige Wikisource

Fueßnote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Dissertazioon: Observationes de Salamandris et Tritonibus, 1828
  2. ↑ W.U. Eckart, C. Gradmann (Hrsg.): Ärzte Lexikon Von der Antike bis zur Gegenwart. 3. Auflage. Springer, Heidelberg 2006, ISBN 3-540-29584-4.
  3. ↑ Mitglidsyytrag vu Carl Theodor von Siebold bi dr Dytsche Akademy vu dr Naturforscher Leopoldina, abgruefen am 19. Oktober 2015.
  4. ↑ Hans Körner: Der Bayerische Maximiliansorden für Wissenschaft und Kunst und seine Mitglieder. In: Zeitschrift für Bayerische Landesgeschichte. Band 47, 1984, S. 299–398. Online unter: http://periodika.digitale-sammlungen.de/zblg/kapitel/zblg47_kap28
  5. ↑ Holger Krahnke: Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001 (= Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, Philologisch-Historische Klasse. Folge 3, Band 246 = Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse. Folge 3, Ban 50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, S. 226.
  6. ↑ Ausländische Mitglieder der Russischen Akademie der Wissenschaften seit 1724. Carl Theodor Ernst Siebold. Russische Akademie der Wissenschaften, abgruefen am 1. September 2015 (russisch).
  7. ↑ Fellows Directory. Biographical Index: Former RSE Fellows 1783–2002. (PDF-Datei) Royal Society of Edinburgh, abgruefen am 7. April 2020.
  8. ↑ Verzaichnis vu dr Mitgliider syt 1666: Buechstaab S. Académie des sciences, abgruefen am 1. März 2020 (französisch).
  9. ↑ Schiermeier/Scheungraber, Alter Südlicher Friedhof in München, Übersichtsplan, 2008, ISBN 978-3-9811425-6-3
  10. ↑ Sieboldstraße, uf stadtgeschichte-muenchen.de
  11. ↑ Thomas A. Hegna, David A. Legg, Ole Sten Møller, Peter Van Roy, Rudy Lerosey-Aubril: The correct authorship of the taxon name Arthropoda, Arthopod Systematics and Phylogeny, Band 71, 2013, 71–74, pdf
  12. ↑ Hans G. Hansson, Biographische Etymologie des Marine Organism Names, Tjärnö Marine-Biol. Lab., Schweden
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Carl_Theodor_von_Siebold“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.