Reims (uff Frànzeesch sààga m’r [ʁɛ̃s](info), uff Diitsch àui [ʁaɪ̯ms](info)) isch ä Schtadt im Nordoschte vo Frankriich, öbbe 140 km vo Baris. Verwaltigstechnisch isch Reims d Unterpräfektur (franz.: sous-préfecture) vom Département Marne, in der RégionGrand Est. D Schtadt isch Sitz vom enä Erzbischof und het sit 1969 ä Universität. Reims isch nit nume s Herschtelligszentrum für Champagner, au Teggschtilie, Nahrigsmittel und Usrüschtigsgegeschtänd für d Ruumfahrt wärde dört hergeschtellt. D Gschicht vo der Schtadt goht zrugg bis ins Römische Riich.
Äntfärnt ìsch Reims 130 km Luftlinia vu Pàriis, 157 km vu Metz, 168 Km vu Lille un 282 km vu Schtroossburi. Uff regionààler Eewana lììgt d’ Schtàdt 25 km neerdlig vun Épernay, 41 km nordwäschtlig vu Châlons-en-Champagne, 75 km süüdwäschtlig vu Charleville-Mézières un 107 km neerdlig vu Troyes.[1] D’ Schtàdt ìsch numma 13 Kilomeeter vu dr Regioon Hauts-de-France äntfärnt (Gmainda Orainville ìm Département Aisne).
Reims granzt àn 15 Gmainda: Champfleury, Villers-aux-Nœuds (uff äbba 300 Meeter), Bezannes, Tinqueux, Saint-Brice-Courcelles, Saint-Thierry, Courcy, Bétheny, Witry-lès-Reims (uff äbba 100 Meeter), Cernay-lès-Reims, Saint-Léonard (wo vu Reims ìn zwai Tailer getrännt ìsch), Puisieulx, Taissy, Cormontreuil un Trois-Puits.[2] Noh-n-em INSEE gheera säcks vu dana Gmainda zem „schtädtischa Siidlungs-Ainhait“ vu Reims,[3] wial s’ Schtàdtgfiag ununterbrocha-n-ìsch. Àlla Nochbergmainda gheera zem Reimser Bàllungsràuim.[4]
Reims lììgt àm äschtliga Rànd vum tiafa Pàriiser Bäcka. A pààr Kilomeeter süüdlig vu dr Schtàdt ìsch s’ Reimser Hììgellànd, wumm’r ainiga vu da bäschta Grundschtìckla vum Wiibàuigebiat Champagne känna fìnda. Nordwäschtlig vu Reims ìsch s’ Gebìrg vu Saint-Thierry, un a pààr Kilomeeter äschtlig vu dr Schtàdt ìsch s’ Gebìrg vu Berru.
D’ Schtàdt Reims lììgt àn da baida Ufer vu dr Vesle, ema Naawafluss vu dr Aisne. D’ Vesle äntschprìngt 153 Meeter ìwwer’m Meer uff’m Gmaindabooda vu Somme-Vesle, äbba 50 km süüdäschtlig vu Reims, un fliasst witterscht ìns Département Aisne bis Condé-sur-Aisne.
Sitter 1866 gìtt’s dr Aisne-Marne-Kànààl, wo uff 58 km zwìscha Berry-au-Bac un Condé-sur-Marne fliasst. Dànk’m Kànààl känna m’r mìt’m Schìff vu Reims bis àn d’ Marne fàhra. Uff’m Kànààl sìnn 24 Schliasa; 3 d’rvu lììga-n-uff’m Gmaindabooda vu Reims.[6] D’ Marne salbscht ìsch dur a Kànààl mìt’m Rhii verbunda, àlso känna m’r mìt’m Schìff vu Reims bis uff Schtroossburi fàhra. Uff’m Kànààl z’ Reims ìsch a Hàltaschtälla fìr d’ Schìffer. Sa lììgt àm Boulevard Paul-Doumer,[7] àm Ort, wu sallamols dr àlta Hààfa gsìì ìsch.
Em Oppidum vu da Remer hàt dr Julius Cäsar dr Nàmma Durocortorum gaa.[9] Uff da Peutingerscha Tàfla (Sägmant I), wia àui ìm Itinerarium Antonini, wìrd’s Durocortoro gnännt.[10][11] ’S ìsch a làtiinisiarta Form vu’ma gàllischa Wort, wo üss da Elemanter Duro- (< duron, „Toor“, „gschlossana Màrkt“, „Plàtz“, „Forum“ > „gschlossana Schtàdt“, „Schtädtla“[12]) un -cor-t („Zäntrum“, „Schtàdt“, „Hàuiptschtàdt“). Domìt wìrd s’ Hàuiptort vu da Remer àls „runda Fäschtung“ bezaichent.[13] Dr zwaita Tail vum Nàmma kààt àwwer àui vum Wort cortorum schtàmma, wo siina Bediitung unbekànnt ìsch.[12]
Dr hìttiga Nàmma vu dr Schtàdt hàt àui a lànga Gschìchta. Ànna 314 ìsch d’ Schtàdt unter’m Nàmma Rementium ärwäähnt worra, un d’rnooh àls Remos (400), Rains (1277), Remps un Rems (1284) un Rein (1292).[14] Ìm 6. Joohrhundert ìsch s’ Gebiat um d’ Schtàdt àls Rhemus bekànnt gsìì. Ìm Mìttelnììderlandischa-n-ìsch dr Nàmma Riemen gsìì. Sallamols hàt m’r àui uff Frànzeesch Rheims gschrììwa — dia Schriiwung wìrd noch hìtt ìm Üsslànd bnutzt, wia zem Biischpììl ìm anglischa Schproochràuim.[15] Uff Anglisch wìrd Reims bzw. Rheims vor àllem [riːmz] üssgschproocha. Uff Àmerikàànisch Anglisch kààt maa-n-àui [ræ̃s] sààga.[16]
Carlrichard Brühl: Reims als Krönungsstadt des französischen Königs bis zum Ausgang des 14. Jahrhunderts. Wolfgang-Goethe-Universität Frankfurt am Main, 1950, OCLC1055651773 (94 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de – Dokteràrwet).
Reims. In: Encyclopédie Larousse. Larousse (französisch, larousse.fr [abgerufen am 8. Januar 2023]).
Olivier Rigaud: Reims au temps de l’Art déco. Éditions du Huitième Jour, Pàriis 2006, ISBN 2-914119-60-7 (französisch).
Olivier Rigaud: Reims à l’époque de l’Art Déco. Une ville reconstruite après la première guerre mondiale (= Collection Patrimoine Ressources). SCÉRÉN-CRDP Champagne-Ardenne, Reims 2006, ISBN 2-86633-421-3 (französisch).
Georges Colin: Reims, étude d'une croissance urbaine. In: Travaux de l'institut de géographie de Reims. Nr.25, 1976.
André Burguière: Société et culture à Reims à la fin du XVIIIe : la diffusion des « Lumières » analysée à travers les cahiers de doléances. In: Annales : Économies, Sociétés, Civilisations. Band22, Nr.2, 1967, S.303–339 (französisch, persee.fr).
Christian Brut: La Vie municipale à Reims, expansion et pouvoir local, 1945-1975. 1980 (französisch, Dokteràrwet àn dr Üniwärsiteet Pàriis V).
Hippolyte Bazin: Une vieille cité de France : Reims, monuments et histoire. F. Michaud, Reims 1900 (französisch, 550 S., archive.org).
Georges Boussinesq, Gustave Laurent: Histoire de Reims depuis les origines jusqu'à nos jours. Matot-Braine, 1933 (französisch).
Dom Guillaume Marlot: Histoire de la ville, cité et université de Reims : métropolitaine de la Gaule Belgique : divisée en douze livres contenant l'estat ecclésiastique et civil du païs. Brissart-Binet, 1843 (französisch).
Louis-Pierre Anquetil: Histoire civile et politique de la ville de Reims. Delaistre-Godet, 1756 (französisch).
J. Pernet, M. Hubert: Reims, chronique des années de guerre. Alan Sutton, 2003 (französisch).
François-Xavier Tassel: La Reconstruction de Reims après 1918, illustration de la naissance d'un urbanisme d'État. 1987 (französisch, Dokteràrwet ìm Fàchberaich Schtàdtbàui àn dr Üniwärsiteet Pàriis VIII).
Olivier Rigaud (Vorw.): Les plans anciens de Reims, 1600-1825. Reims Histoire Archéologie (französisch).
Alexandre Hannesse: Histoire populaire de la ville de Reims. Sédopols, 1987 (französisch).
Jean-François Cornu: 50 ans d’affiches et d’histoire de Reims : 1880-1930. Éditions du Paysage, 1998 (französisch).
Édouard de Barthélémy: Histoire des archers, arbalétriers et arquebusiers de la ville de Reims. Paul Giret, Reims 1873 (französisch, bnf.fr).
Reims. Hachette et Cie, Pàriis 1891 (französisch, 146 S., u-bordeaux-montaigne.fr [abgerufen am 8. Januar 2023]).
Robert Neiss: Le Développement urbain de Reims dans l'Antiquité. Centre régional de documentation pédagogique (CRDP) de Reims, Reims 1977 (französisch, 36 S.).
Robert Neiss: La structure urbaine de Reims antique et son évoltuion du Ier au IIIe siècle après J.-C. In: Revue archéologique de Picardie. Band3, Nr.3–4, 1984, S.171–191 (französisch, persee.fr [abgerufen am 8. Januar 2024]).
Maurice Hollande: Essai sur la topographie de Reims. Amis du Vieux Reims, Reims 1976 (französisch).
Jean Baptiste François Geruzez: Description historique et statistique de la ville de Reims : avec le récit abrégé de ce qui s'est passé à Reims dans la guerre de 1814 et de 1815 et orné de vingt gravures représentant les monuments anciens et modernes. Le Batard, 1817 (französisch, Bànd I: Iigschränkti Vorschau uf books.google.de, Bànd II: Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
Bernard Vonglis: Le commerce des céréales à Reims au XVIIIe siècle. Üniwärsiteet Reims, 1980, OCLC10646304 (französisch, 238 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
↑Dvrocortoro. Üniwärsiteet Cambridge, abgruefen am 25. März 2023 (änglisch).
↑Gustav Friedrich Constantin Parthey, Moritz Edward Pinder: Itinerarium Antonini Augusti et Hierosolymitanum. F. Nicolai Berolini, Berliin 1848, S.170 (Latein, Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
↑ 12,012,1Xavier Delamarre, Pierre-Yves Lambert (Vorw.): Dictionnaire de la langue gauloise : une approche linguistique du vieux celtique continental. Errance, Pàriis 2003, ISBN 2-87772-237-6, S.156 (französisch).
↑Auguste Longnon: Noms de lieux. S.926 u. ff. (französisch).
↑Ernest Nègre: Toponymie générale de la France. Band1. Librairie Droz, Gämf 1991, ISBN 978-2-600-02884-4, S.252 (französisch, google.fr).
↑Comment apprendre l’anglais à Reims : 10 adresses. In: L’Union. 23. November 2023, archiviert vom Original am 8. Dezember 2023; abgruefen am 9. Januar 2024 (französisch): „Aussi orthographiée Rheims dans la langue de Shakespeare, la ville marnaise a pour elle un lien historique fort avec le monde anglo-saxon.“
↑Reims or Rheims. In: The American Heritage Dictionary of the English Language. 5. Auflage. HarperCollins (amerikanisches Englisch, ahdictionary.com [abgerufen am 8. Januar 2024]).
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Reims“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Reims“ vu de französische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.