O Reyal Monesterio de Sant Veturián , refundato por Sancho Lo Mayor , rei de Navarra , s'alza dende o sieglo XI por alto d'A Fueva y Sobrarbe . Ye declarato Bien d'Intrés Cultural dende 2002 .[ 1]
Santa María d'Iguacel en a Garcipollera (Chacetania ), declarata Bien d'Intrés Cultural .
Casa d'os Morlans de Zaragoza , declarata Bien d'Intrés Cultural .
Ilesia de Sant Crapás de Santa Cruz d'as Serors (Chacetania ), Bien d'Intrés Cultural dende 2004 .
Torre de l'homenache d'o Castiello d'Alcanyiz , en Alcanyiz (Baixo Aragón ), protechita chenericament como Bien d'Intrés Cultural , en estar un castiello .
Anvista aeria d'Uncastiello , Bien d'Intrés Cultural dende 1966 como Conchunto Istorico-Artistico'.
Cartuixa d'os Monegros u Cartuixa de Nuestra Sinyora d'as Fuents (Sarinyena , Monegros , Zaragoza ).
Castiello d'Ayub, en Calatayú (recinto fortificato de Calatayú ), d'on bien lo nombre d'a ciudat.
A Ilesia de Sant Vicent d'a Buerda , d'estilo romanico , declarata Bien d'Intrés Cultural en 2002 .
Anvista d'o castiello de Sibirana , en o termin d'Uncastiello .
Palacio d'os marqueses d'Urriés en Ayerbe .
Casa Lo Torico d'estilo modernista (Teruel , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).
Casa d'a Villa (La Fraixneda , Matarranya , provincia de Teruel ), edificio d'o sieglo XVI en estilo gotico -renaixentista , protechito legalment dende 2002 con a suya declaración como Bien d'Intrés Cultural .
Casa d'a Villa (Terrién , Sierra d'Albarracín , Teruel ), declarata Bien d'Intrés Cultural en 2002 .
Convento d'o Desierto (Calanda , Baixo Aragón , Teruel ), declarato Bien d'Intrés Cultural .
O castiello de Lobarre (Lobarre , Plana de Uesca , Uesca ), a fortaleza romanica mas important d'a peninsula Iberica .
Interior d'a Ilesia d'a Immaculata Concepción (Linars de Mora , Gúdar-Chabalambre , Teruel ).
Frontera meridional d'a ilesia de Santa María (Uncastiello , Cinco Villas , Zaragoza ).
A ilesia de Nuestra Sinyora d'as Nieus de Miravet de la Sierra.
A Ilesia de Sant Chuan d'os Panez de Zaragoza.
O Puent romanico de Capella sobre o río Isabana , d'estilo romanico .
Bien d'Intrés Cultural u BIC (Bien de Interés Cultural en castellano ) ye una figura churidica d'a Lechislación espanyola ta la protección d'o Patrimonio historico espanyol , en as suyas variants de biens muebles y de biens immuebles.
A declaración d'un bien como d'intrés cultural ye una figura churidica de protección d'ixe bien, regulata en a Lei 16/1985, de 25 de chunio , d'o Patrimonio historico espanyol . Sindembargo, ista figura churidica fue dimpués incorporata por as lechislacions d'as diferents Comunidaz autonomas , en procesos administrativos similars a o procedimiento d'o Ministerio de Cultura .
Seguntes os articlos d'a Lei, un "Bien d'Intrés Cultural" ye cualsiquier obchecto mueble u immueble d'intrés artistico , historico , paleontolochico , arqueolochico , etnografico , cientifico u tecnico que l'administración competent declare como tal. Tamién o patrimonio documental u bibliografico , chacimientos arqueolochicos , lugars naturals chardins u parques con valor artistico, historico u antropolochico .
Son os biens immuebles arquitectonicos u d'incheniería con intrés historico, artistico, cientifico u social.
Ye una superficie amugata, producto d'a ordenación por l'hombre d'os elementos naturals, a vegatas complementatos con construccions humanas, y que tienen intrés por o suyo orichen u pasato historico u por a suya valura estetica , sensorial u botanica .
Ye una agrupación d'immuebles con una unidat d'asentamiento, contina u dispersa, condicionata por una estructura fisica representativa d'a evolución d'una comunidat humana por estar o testimonio d'a suya Cultura o estar un elemento d'uso y disfrute d'a comunidat.
Ye un lugar u parache natural binclato a feitos u escaicimientos pasatos, tradicions populars, creyacions culturals u d'a Natura y obras de l'hombre con valura historica, etnolochica, palentolochica u antropolochica.
Ye un lugar u parache natural a on bi ha biens muebles u immuebles que se puet estudiar con a metodolochía d'a ciencia de l'Arqueolochía , sían en a superficie, baixo tierra u baixo a mar u d'atras auguas.
L'administración competent en a materia ubre un expedient (encara que atras administracions, entidaz u mesmo particulars pueden fer una solicitut). Dica a resolución d'o expedient, o bien recibe, con caracter preventivo, as mesuras de protección d'as leis. A declaración la fa o Concello de Gubierno d'a Comunidat Autonoma (si en tien transferitas as competencias) u o Consello de Ministros, a propuesta d'o ministro de Cultura.
Una caracteristica especial ye que a declaración ye automatica, por a propia lei y dende a suya promulgación sin necesidat de dengún tramite adicional, ta castiellos y as suyas ruinas y ta lugars con arte rupestre .
Cuan se declara que un bien ye un Bien d'Intrés Cultural:
O bien pasa a estar un bien de dominio publico : encara que contine estando una propiedat privata, l'Administración ye obligata a la suya proteción por a suya valgua artistica, historica u de cualsiquier mena.
Ta fer cualsiquier obra u modificación en o bien ye necesaria una autorización de l'Administración.
O propietario d'o bien tien a obligación de fer-lo accesible ta inspección, visita publica u investigación.
O propietario d'o bien puet recibir aduyas u subvencions publicas ta o mantenimiento d'o bien.
O bien protechito no puet estar separato d'a suya redolada, ni tampoco puet estar exportato a l'extrancher.
Ta os biens immuebles, cal fer un plan especial urbanistico u protecher-los con cualsiquier atra figura d'o planeyamiento urbanistico .
2002 : Ermita d'a Virchen d'o Campo (Archent , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 2]
2002 : Ermita d'a Virchen d'o Pilar (Andorra , Andorra-Sierra d'Arcos , provincia de Teruel ).[ 3]
2001 : Ermita d'a Virchen d'o Pilar (Finollosa d'Exarc , Cuencas Meneras , provincia de Teruel ).[ 4]
Ermita de Nuestra Sinyora d'os Dolors (Monflorite , Plana de Uesca , Uesca ).[ 5]
2002 : Ermita de Nuestra Sinyora de Dulcis (Santa María de Dulcis , Semontano de Balbastro , Uesca ).[ 6]
2001 : Ermita de Sant Bartolomeu (Bergua , Broto , Sobrarbe , Uesca ).[ 7]
Ermita de Sant Macario (Andorra , Andorra-Sierra d'Arcos , provincia de Teruel ).
2001 : Ermita de Sant Urbez (Nocito , Nueno , Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 8]
2002 : Ermita de Santa Quiteria d'Archent (Archent , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 9]
2002 : Ermita d'o Tremedal (Tronchón , Mayestrato , provincia de Teruel ).[ 10]
2001 : Ilesia d'a Immaculata Concepción (Linars de Mora , Gúdar-Chabalambre , provincia de Teruel ).[ 11]
2002 : Ilesia d'a Natividat de Nuestra Sinyora , d'os sieglos XVI -XVII (Andorra , Andorra-Sierra d'Arcos , Teruel ).[ 12]
2002 : Ilesia de Nuestra Sinyora d'os Anchels (u Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción ) (Burbaguena , Xiloca , provincia de Teruel ).[ 13]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Albalat de l'Arcebispe , Martín Baixo , Teruel ).[ 14]
2001 : Ilesia de l'Asumpción (Arens de Ledón , Matarranya , Teruel ).
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Villarroya de los Pinars , Mayestrato , Teruel ).[ 15]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Calaceit , Matarranya , Teruel ).[ 16]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Cretas , Matarranya , Teruel ).[ 17]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Navarret , Calamocha , Xiloca , Teruel ).[ 18]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Sallén de Galligo , Alto Galligo , Uesca ).[ 19]
2002 : Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Pandicosa , Alto Galligo , provincia de Uesca ).[ 20]
Ilesia de Nuestra Sinyora de l'Asumpción (Ráfals , Matarranya , provincia de Teruel ).[ 21]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora d'as Nieus (Miravet de la Sierra , Mayestrato , provincia de Teruel ).[ 22]
2001 : Ilesia de Nuestra Sinyora d'a Piedat (Azuara , Campo de Belchit , Zaragoza ).[ 23]
2006 : Ilesia de Nuestra Sinyora d'o Pilar (Canfrán , Chacetania , Uesca ).[ 24]
2002 : Ilesia de Sant Andreu (Abai , Chaca , Chacetania , Uesca ).[ 25]
2002 : Ilesia de Sant Vicent (Sant Vicient d'a Buerda , A Buerda , Sobrarbe , Uesca ).[ 26]
2001 : Ilesia de Sant Chaime (Ledón , Matarranya ).[ 27]
Ilesia de Sant Chuan (Uncastiello , Cinco Villas , Zaragoza ).
Ilesia de Sant Chuan d'os Panez (Zaragoza , Zaragoza , Zaragoza ).
2002 : Ilesia de Sant Chuan Baptista (Mas de las Matas , Baixo Aragón , provincia de Teruel ).[ 28]
2002 : Ilesia de Sant Chuan Baptista (Cetina , Comunidat de Calatayú , Zaragoza ).
2004 : Ilesia de Sant Crapás (Santa Cruz d'as Serors , Chacetania , Uesca ).[ 29]
Ilesia de Sant Frutuoso (Barós , Chaca , Chacetania , Uesca ).
2001 : Ilesia de Sant Martín (Belsué , Nueno , Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 30]
2001 : Ilesia de Sant Martín (Sant Martín d'el Río , Xiloca , provincia de Teruel ).[ 31]
2001 : Ilesia de Sant Miguel (Cabra de Mora , Gúdar-Chabalambre , provincia de Teruel ).[ 32]
2001 : Ilesia de Sant Miguel Arcánchel d'Alfacharín (Alfacharín , Comarca de Zaragoza , Zaragoza ).[ 33]
2001 : Ilesia de Sant Millán de Verdello (Verdello , Comunidat de Calatayú , Zaragoza ).[ 34]
2002 : Ilesia de Sant Per (Blancas , Xiloca , provincia de Teruel ).[ 35]
2002 : Ilesia de Sant Per (Torralba d'Aragón , Monegros , Uesca ).[ 36]
Ilesia de Sant Salvador (Agüero , Plana de Uesca , Uesca ).[ 37]
2002 : Ilesia d'o Salvador (Villespesa , Teruel , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 38]
2007 : Ilesia d'o Salvador (Luesia , Cinco Villas , provincia de Zaragoza ).[ 39]
2001 : Ilesia de Sant Simón y Sant Chudas (Alcalá de la Selva , Gúdar-Chabalambre , provincia de Teruel ).[ 40]
2002 : Ilesia de Santa Catalina (Rodenas , Sierra d'Albarracín , provincia de Teruel ).[ 41]
2002 : Ilesia de Santa Lucia (Azara , Semontano de Balbastro , Uesca ).[ 42]
2001 : Ilesia de Santa María d'o Rosario (Asín , Cinco Villas , Zaragoza ).[ 43]
Ilesia de Santa María (Uncastiello , Cinco Villas , Zaragoza ).[ 44]
Ilesia de Santa María d'Iguacel (Chaca , Chacetania , Uesca ).
2002 : Ilesia de Santa María la Mayor (Alcorisa , Baixo Aragón ).[ 45]
2001 : Ilesia de Santa María la Mayor (Íxar , Martín Baixo ).[ 46]
2001 : Ilesia de Santa María la Mayor (Penyarroya de Tastavins , Matarranya ).[ 47]
2002 : Ilesia de Santa María Malena (Tronchón , Mayestrato , provincia de Teruel ).[ 48]
2005 : Ilesia de Santo Domingo y Sant Martín (Uesca Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 49]
2001 : Torre d'a ilesia d'o Salvador (Arinyo , Andorra-Sierra d'Arcos , provincia de Teruel ).
2002 : Ilesia d'os Santos Chusto y Pastor (Villar d'el Cobo , Sierra d'Albarracín , Teruel ).[ 50]
Os castiellos d'Aragón estioron declaraus Bien d'Intrés Cultural, en as categorías de Molimentos u zonas arqueolochicas , por a ORDEN de 17 de abril de 2006 , del Departamento de Educación, Cultura y Deporte, por la que se aprueba la relación de Castillos y su localización, considerados Bienes de Interés Cultural .
Castiello d'Alcanyiz (Alcanyiz , Baixo Aragón , Teruel ).
Castiello de Corvins (Albero d'Alto , Plana de Uesca , Uesca ).
Castiello de Sibirana (Uncastiello , Cinco Villas , Zaragoza ).
Castiello d'Uncastiello (Uncastiello , Cinco Villas , Zaragoza ).
2007 : Recinto fortificato de Calatayú (Calatayú , Comunidat de Calatayú , Zaragoza ).
1979 : Casa Barberán (Casp , Baixo Aragón-Casp , Zaragoza ).[ 52]
2006 : Casa Ferran (Teruel , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 53]
2004 : Casa Fortón-Cascajares (Calanda , Baixo Aragón , provincia de Teruel ).[ 54]
2006 : Casa La Madrilenya (Teruel , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 55]
Casa d'os Morlans (Zaragoza , comarca de Zaragoza , provincia de Zaragoza ).
2006 : Casa Lo Torico (Teruel , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 56]
2001 : Casa d'a Villa (Exarc de la Val , Cuencas Meneras , provincia de Teruel ).[ 57]
2001 : Casa d'a Villa (Fortanet , Mayestrato , provincia de Teruel ).[ 58]
2001 : Casa d'a Villa (La Fraxneda , Matarranya , provincia de Teruel ).[ 59]
2001 : Casa d'a Villa (Mazalión , Matarranya , provincia de Teruel ).[ 60]
2001 : Casa d'a Villa (Rubielos de Mora , Gúdar-Chabalambre , provincia de Teruel ).[ 61]
2002 : Casa d'a Villa (Terrién , Sierra d'Albarracín , Teruel ).[ 62]
2003 : Casa d'a Villa (Torrociella d'Alcanyiz , Baixo Aragón , provincia de Teruel ).[ 63]
2002 : Acueducto romano d'Albarracín (Albarracín , Exea d'Albarracín y Cella ; Comunidat de Teruel y Sierra d'Albarracín ; provincia de Teruel ).[ 64]
2007 : Los Arcos de Teruel (Teruel , Comunidat de Teruel , provincia de Teruel ).[ 65]
2006 : Gallipuent d'a Mai (Castillón de Monegros , Monegros , provincia de Uesca ).[ 66]
2002 : Murallas d'Antillón (Antillón , Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 67]
1989 : Palacio d'o marqués de Villafranca d'Ebro (Villafranca d'Ebro , comarca de Zaragoza , Zaragoza ).[ 68]
2005 : Palacio d'o marqués de Tosos (Teruel , Comunidat de Teruel , Provincia de Teruel ).[ 69]
2003 : Palacio d'os marqueses d'Urriés , que dende 1931 yera Molimento Nacional (Ayerbe , Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 70]
2001 : Puent romano de Luco de Xiloca (encara que ye en Tramasaguas , Calamocha , Xiloca , Teruel ).[ 71]
2002 : Puent romanico de Capella sobre o río Isabana (Capella , Ribagorza , provincia de Uesca .[ 72]
2006 : Puent de Sant Miguel (Uesca , Plana de Uesca , Provincia de Uesca ).[ 73]
2001 : Torre de Fiscal (Fiscal , Sobrarbe , provincia de Uesca ).[ 74]
Torre de Sant Per u O Campanal (Ayerbe , Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 75]
Cerclo Oscense (Uesca , Plana de Uesca , provincia de Uesca ).[ 76]