L'autobiografía[1] ye la narración d'una vida o parte d'ella, escrita pol mesmu protagonista, amosando la so nacencia, los sos llogros, los sos fracasos, los sos gustos, les sos esperiencies y los demás acontecimientos relevantes que viviera o a qu'asistiera. Ye un xéneru lliterariu qu'en gran midida asítiase na frontera ente lliteratura y historia y ta cercanu a otros como la biografía, l'epistolariu, el llibru de viaxes, les memories, el currículum, el diario, etc.[2]
D'ente les munches definiciones d'autobiografía que se dieron, una de les canóniques, pola aceptación que tuvo ente los estudiosos, ye la del francés Philippe Lejeune, quien define l'autobiografía como «rellatu retrospectivu en prosa qu'una persona real fai de la so propia esistencia, en cuantes que pon l'acentu sobre la so vida individualsobremanera sobre la historia de la so personalidá».[4]
Lo que caracteriza a l'autobiografía ye la identidá ente l'autor, esto ye, la persona qu'escribe'l llibru; el narrador —la persona que diz «yo» nel testu y rellata la historia—; y el protagonista d'esa narración, que la so vida, estaos d'ánimu, emociones, evolución personal, etc. Constitúin l'asuntu del rellatu. Xeneralmente, la identificación ente'l narrador y el personaxe del rellatu realizar por aciu l'usu del pronome personal «yo», qu'identifica al suxetu de la enunciación (el narrador) col suxetu del enunciáu (personaxe). Pela so parte, la identificación ente l'autor y el narrador namái puede garantizase, d'acordies con Lejeune, por aciu la coincidencia ente'l nome propiu del autor que figura na portada del llibru y el que'l narrador dar a sigo mesmu. Esta coincidencia ye la que funda'l llamáu pactu autobiográficu, un tipu de pactu de llectura conceptualizado por Lejeune. El pactu autobiográficu ye una suerte de contratu establecíu ente autor y llector pol que tácitamente aquel comprométese a cuntar la verdá sobre la so vida, y ésti, a creer el rellatu ufiertáu. Evidentemente, esto nun implica que tou lo que se cunte nuna autobiografía seya ciertu, pero esto nun torgar que'l pactu como tal esista, anque seya para infringirlo. Esti pactu autobiográficu sería'l qu'estremaría a una autobiografía d'una novela con conteníu autobiográficu, pos anque nésta pueda dase'l casu de que tou lo atribuyío a un personaxe, con nome ficticiu, sían fechos verdaderamente asocedíos al autor -cuesa que namái podría comprobase extratextualmente-, el llector nun establez col testu'l mesmu tipu de rellación, pos nun esixe que lo que llee seya verdá.[5]
L'autobiografía ta íntimamente rellacionada con otros xéneros vecinos, como la biografía, les memories, el diariu íntimu, ente otros, de los que, sicasí, ye posible estremala sobre la base de determinaes traces:[4]
De la biografía estremar pola identidá ente'l narrador y el protagonista del rellatu, que nun se da na primera.
De les memories estremar por poner l'acentu na vida íntima del narrador, nel desarrollu de la so personalidá. Les memories carauterizar por centrase, más bien, nos fechos esternos de la vida.
Del diariu íntimu o del epistolariu la diferencia'l fechu de tratase d'un rellatu retrospectivu, construyíu a partir de la memoria del autor, con un ralu de tiempu importante ente'l tiempu de la escritura y el de los fechos narraos, ente que nel diariu o la carta la escritura ye paralela a los fechos.
De la novela autobiográfica o novela con forma autobiográfica (tamién llamada falsa autobiografía), estremar la identidá ente l'autor material del testu y el narrador, que se da na autobiografía y non na novela autobiográfica, que ye una obra de ficción qu'asonsaña ser una autobiografía del protagonista, como por casu David Copperfield de Charles Dickens, o les noveles picaresques como'l Lazarillo de Tormes, Guzmán de Alfarache y otres.
N'ocasiones, tantu l'autobiografía puramente dicha, como los otros xéneros vecinos, considérense subxéneros dientro d'un más ampliu «xéneru autobiográficu». Otros autores, sicasí, prefieren considerar l'autobiografía como un xéneru distintu de les memories, diarios, epistolarios etc. y usen pa referise a toos el marbete «escritures del yo».
L'autobiografía, per otra parte, ye un xéneru lliterariu que supón ciertu grau d'alegatu autojustificativo, ya inclusive de propaganda relixosa o política (Comentarios a la Guerra de les Galias y Comentarios a la Guerra Civil, de Xuliu César; La mio llucha, d'Adolf Hitler).
Nel mundu antiguu ye un xéneru pocu practicáu. Escribió una obra de sesgu autobiográficu l'emperador romanu Marco Aurelio (Meditaciones). Col Cristianismu, en parte gracies al so enclín espiritual ya introspectiva, nació'l xéneru de l'autobiografía relixosa, que'l so primer casu foi'l de san Agustín (Confesiones). Esti xéneru adquirió gran puxanza mientres el Renacimientu, dau l'antropocentrismu de la dómina. N'España destaquen les autobiografíes santa Teresa de Jesús (Llibru de la Vida) y san Inaciu de Loyola, y el subxéneru autobiografíes de soldaos españoles, con figures como Bernal Díaz del Castillo y los posteriores Alonso de Contreras y Diego Duque de Estrada. Na Renacencia italiana apaez l'autobiografía de munchos grandes, famosos, baillarinos, poetes y bonos artistes, como la Vita del orfebre y escultor Benvenuto Cellini, una de les obres clásiques de la lliteratura d'esti país. Yá nel sieglu XVIII apaez l'autobiografía del escritor castellanu Diego de Torres Villarroel y, cuasi coles mesmes, dos de los más influyentes modelos del xéneru na modernidá: les Confesiones de Jean-Jacques Rousseau, modelu pa les autobiografíes del Romanticismu del sieglu XIX, y les Memories de Benjamín Franklin.
Una autobiografía difier d'una biografía en que na primera l'escritor narra la so propia vida. Los biógrafos xeneralmente recurren a una gran variedá de documentos y puntos de vista, ente que una autobiografía puede tar basada dafechu na memoria del escritor. Anque les autobiografíes nun abonden, esisten exemplos d'elles de gran valor lliterariu.
L'autor d'una autobiografía describe de manera lliteraria la so vida privada y los cambeos qu'asocedieron na so personalidá y manera de ser. Puede ellaborase nel momentu que se deseye, n'ocasiones a pidimientu de daquién. La so escritura ye, polo regular, en prosa y nella deben curiar tolos detalles, pos l'interés del testu ye lliterariu percima d'otres considerancies.
↑Puerta Moya, Francisco Ernesto. «Rasgo xenerales de la escritura autobiográficu». La escritura autobiográficu nel fin del sieglu XIX: el ciclu novelísticu de Pío Cid consideráu como la autoficción d'Ángel Ganivet páxs. p. 39. Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. Consultáu'l 2 de febreru de 2009. «Tesis doctoral del autor»
↑ 4,04,1Lejeune, Philippe (1996). Apautar autobiographique (en francés). París: Éditions du Seuil, páx. 14. ISBN 9782020296960.
↑Lejeune, Philippe (1996). Apautar autobiographique (en francés). París: Éditions du Seuil, páx. 15-35. ISBN 9782020296960.
↑Rovira, Josep M. Antoloxía / Leon Battista Alberti. Península, 1988, páxs. 155-165