Burt Lancaster
Burt Lancaster (2 de payares de 1913, Nueva York – 20 d'ochobre de 1994, Los Angeles) foi un actor d'Estaos Xuníos, perteneciente al cine clásicu d'esi país. De fuerte atraición y enerxía, la so figura foi sinónimu del home galano y axatao. Ganador d'un Premiu Óscar y nomáu n'otros trés causes, el so prestíu interpretativu amontar a partir de la so collaboración nel cine européu, especialmente de les sos collaboraciones con Luchino Visconti.
Biografía
[editar | editar la fonte]Nació en Nueva York col nome de Burton Stephen Lancaster, como unu de los cinco fíos d'un carteru y la so esposa ama de casa. Creció nel Harlem oriental o Harlem Español.
Entamos como acróbata
[editar | editar la fonte]Nos sos años nel Harlem, pasaba munches hores na cai, onde desenvolvió'l so interés y la so habilidá pol exerciciu físicu y la ximnasia. Más tarde trabayó como acróbata de circu, hasta qu'una mancadura obligó-y a abandonar esti oficiu. Mientres la Segunda Guerra Mundial, Lancaster actuó n'espectáculos del exércitu.
Debú xunto a Ava Gardner
[editar | editar la fonte]Anque de primeres la interpretación nun-y atraxo, cuando volvió del serviciu militar intentó ser actor y recibió una ufierta pa un papel nuna obra teatral en Broadway. Nun tuvo ésitu, pero un axente de Hollywood afitar nél y consiguió-y, en 1946, el so primer papel cinematográficu na película Foraxíos xunto a Ava Gardner. Nesta ocasión sí tuvo un ésitu considerable, de forma qu'intervieno al añu siguiente n'otros dos películes.
Lancaster foi un actor autodidacta que se fixo a pulsu, intentando superase en caúna de les sos interpretaciones, y qu'aprovechó la so bona apariencia física p'abrir pasu nel ambiente hollywoodiense. De primeres, los papeles qu'interpretó fueron predominantemente personaxes de calter axatáu y direutos qu'afaíen bien cola so personalidá.
Apoxéu
[editar | editar la fonte]A partir d'ellí, actuó en numberoses producciones, dende dramátiques y d'intriga, hasta béliques y d'aventures. En delles de les sos películes d'aventures, qu'algamaron un gran ésitu de taquilla, como The Flame and the Arrow o The Crimson Pirate, acompañó-y nel repartida'l so amigu de la infancia y compañeru del circu Nick Cravat, tamién un gran acróbata, y que solía representar personaxes mudos, posiblemente por cuenta que'l so marcáu acentu de Brooklyn nun entonaba demasiáu coles dómines nes que se desenvolvíen los argumentos de les sos películes.
A metá de la década de 1950 desafió la so propia capacidá d'interpretación, aceptando papeles cada vegada más esixentes y variaos.
Na mayoría d'ellos, l'actor, autodidacta, tuvo una gran reconocencia del públicu y de los profesionales del cine. D'esta forma convertir n'unu de los grandes actores clásicos del so tiempu, siendo tamién una estrella del cine, participando en películes que pasaron a ser clásicos del cine como Veracruz (1954) de Robert Aldrich, Gunfight at the O.K. Corral (1957) del direutor John Sturges, Elmer Gantry (1960) del direutor Richard Brooks, Il Gattopardo (1963) del direutor Luchino Visconti, ente otres.
Premios: Óscar, etc.
[editar | editar la fonte]Recibió en 1960 l'Óscar al meyor actor principal, pol so papel en Elmer Gantry, pol que tamién foi gallardoniáu con un Globu d'Oru y el premiu de los Críticos de Cine de Nueva York.
Foi nomáu al Óscar al meyor actor por otres trés películes. La primera, From Here to Eternity en 1953 del direutor Fred Zinnemann, onde realiza con Deborah Kerr una escena de besu apasionáu, tendíos nuna sablera en bañador, que se consideró bien erótica pa los estándares de la dómina. La segunda foi Birdman of Alcatraz en 1962 del direutor John Frankenheimer, y la tercera Atlantic City en 1980 del direutor Louis Malle.
Últimos años
[editar | editar la fonte]Nuna dómina más avanzada de la so carrera, Lancaster abandonó les películes d'aición al faese más madura la so apariencia y concentróse n'interpretar papeles de personaxes distinguíos, lo cual aumentó entá más el so prestíu. Foi un competidor actoral de Kirk Douglas y Marlon Brando.
Nos años 60 y 70 trabayó en delles producciones europees con direutores como Luchino Visconti o Bernardo Bertolucci. Comenenciudu en papeles esixentes, tuvo dispuestu en más d'una ocasión a trabayar por una compensación económica bien per debaxo de l'habitual si'l guión y el direutor paecíen-y interesantes. Inclusive ayudó a financiar col so propiu dineru películes que consideraba d'un especial valor artísticu.
Tamién produció delles películes del incipiente cine independiente, ayudando a direutores como Sydney Pollack o John Frankenheimer a consolidase nel mundu del cine. Coles mesmes, apaeció en delles películes producíes pa la televisión.
En 1979, sufrió'l so primer ataque cardiacu mientres rodaba les primeres escenes de Cattle Annie and Little Britches. A pesar d'esto, siguió trabayando mientres tola década de los 80 tantu nel cine como na televisión.
En payares de 1990, pocu dempués d'acabar el rodaxe de la so última película, sufre un infartu masivu que-y dexa incapacitado. A partir d'esi momentu, aísllase socialmente inclusive de les sos amistaes nun dexando que lo visiten y namái dexando'l contautu telefónicu. Una actriz y amiga que deseyaba velo foi refugada por Lancaster al teléfonu col siguiente mensaxe:[15]
-"Deséu que me recuerdes como tu conocístime y non que veas no que me convertí"-
Vida personal y fallecimientu
[editar | editar la fonte]Foi una persona bien celosa de la so intimidá. Tuvo casáu en trés causes. El so primer matrimoniu foi con June Ernst, de 1935 a 1946. El so segundu matrimoniu (1946-1969) foi con Norma Anderson, una antigua acróbata como él, quien-y dio cuatro fíos y adoptaron otru. Lancaster tuvo fama de muyeriegu lo que desencadenó'l divorciu de Anderson en 1969. Casóse cola so tercer esposa, Susan Martin, en 1990 yá nel ocaso de la so vida; ella acompañar hasta la so muerte. A finales d'esi mesmu añu de 1990 sufrió un ataque d'apoplexía que lo dexó mudu y tuvo que sometese a una operación a corazón abiertu; depués, un segundu ataque cerebral obligó-y a usar una siella de ruedes, quedando parcialmente paralíticu.
A midida que foise faciendo mayor, el so corazón empezó a fallar, lo que-y torgó siguir desenvolviendo la so actividá profesional con normalidá. Finó en 1994, na so casa de Los Angeles, de resultes d'un infartu de miocardiu. Los sos restos atopar nel Campusantu Westwood Village Memorial Park de Los Angeles, California.
Foi un defensor de minoríes y sofitó financieramente la creación de grupos lliberales, lo que fizo crecer el rumor de la so posible militancia comunista cuando s'opunxo al macartismo. Más palantre na so vida foi un opositor a la guerra de Vietnam. Siendo un defensor de los derechos de los homosexuales, incorporar a la llucha contra'l sida en 1985, cuando'l so amigu Rock Hudson contraxo la enfermedá.
Filmografía
[editar | editar la fonte]Amás, actuó n'aprosimao una docena de producciones pa la televisión ente 1974 y 1991.
Premios
[editar | editar la fonte]| Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|
| Meyor Actor | From Here to Eternity | Nomáu |
| Meyor Actor | Elmer Gantry | Ganador |
| Meyor Actor | Birdman of Alcatraz | Nomáu |
| Meyor Actor | Atlantic City | Nomáu |
| Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|
| Meyor Actor - Drama | El farsante | Nomáu |
| Meyor Actor - Drama | Elmer Gantry | Ganador |
| Meyor Actor - Drama | Birdman of Alcatraz | Nomáu |
| Meyor Actor - Drama | Atlantic City | Nomáu |
| Meyor Actor - Drama | La pantasma de la ópera | Nomáu |
| Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|
| Copa Volpi | Birdman of Alcatraz | Ganador |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 11 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 11856904X. Data de consulta: 14 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 31 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Internet Broadway Database. Identificador de persona d'Internet Broadway Database: 78731. Apaez como: Burt Lancaster. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ URL de la referencia: https://thetombstonetourist.com/graves/burt-lancaster/. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://www.nytimes.com/1994/10/22/obituaries/burt-lancaster-rugged-circus-acrobat-turned-hollywood-star-is-dead-at-80.html. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 11983693q. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ URL de la referencia: https://www.sagawards.org/nominees/life-achievement-award-recipient/28th. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ URL de la referencia: http://www.theatreworldawards.org/past-recipients.html.
- ↑ 10,0 10,1 URL de la referencia: https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1961. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ URL de la referencia: http://www.goldenbootawards.com/gba1995.html. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1963. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1982. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://historyonfilm.com/burt-lancaster/. Data de consulta: 29 agostu 2022.
- ↑ Burton Lancaster
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Burt Lancaster.
- Burt Lancaster na Internet Movie Database (n'inglés)
- Ficha en Internet Broadway Database; n'inglés.
- Homenaxe a Burt Lancaster con imáxenes de les sos películes y música de The Flame and the Arrow.
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q160528- Multimedia: Burt Lancaster
Cites famoses: Burt Lancaster