Salzburgu

Centru históricu de la ciudá de Salzburgu
Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
	Vista de la ciudá vieya.
Llugar	Austria
Criterios	Cultural: ii, iv, vi
Referencia	784
Inscripción	1996 (XX Sesión)
Área	Europa y América del Norte
Coordenaes	Non

Salzburgu
Alministración
País	Austria
Estáu federáu	Salzburgu
Tipu d'entidá	gran ciudá
Cabezaleru/a del gobiernu	Harald Preuner
Nome oficial	Salzburg (de)
Nome llocal	Salzburg (de)
Códigu postal	5020, 5023, 5026, 5061, 5071, 5081 y 5082
Xeografía
Coordenaes	47°48′00″N 13°02′42″E / 47.8°N 13.045°E
	Salzburgu Salzburgu (Austria)
Superficie	65.65 km²
Altitú	424 m
Llenda con	Berchtesgadener Land (es) y Distrito de Salzburg-Umgebung (es)
Demografía
Población	155 021 hab. (1r xineru 2020)
Porcentaxe	27.76% de Salzburgu
Densidá	2361,33 hab/km²
Más información
Prefixu telefónicu	0662
Estaya horaria	UTC+01:00 (horariu estándar); UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes	Vilnius, Reims, Atlanta, Verona, León, Dresde, Kawasaki, Merano, Shanghai, São João da Madeira (es) , Singida, Busseto (es) , Berna y Lagos
	stadt-salzburg.at

Salzburgu (n'alemán: Salzburg /ˈzalt͡sbʊɐ̯k/ (?·i), 'ciudad/castillo [de la] sal') ye la cuarta ciudá más poblada d'Austria, con 150.269 habitantes (2012), capital del estáu federáu (Bundesland) de Salzburg y de la rexón homónima, una de los nueve en que s'estrema esti país. El so nome provién de les barques que tresportaben sal nel sieglu VIII y que teníen de pagar un impuestu, usu bien común en munchos ríos d'Europa. Ye mundialmente famosa por ser la ciudá natal de Wolfgang Amadeus Mozart y polos festivales musicales que se celebren cada branu na llocalidá. Nes proximidaes de Salzburgu atópense les oficines centrales y la fábrica de Red Bull.

Situación xeográfica

Salzburgu atópase a 150 km al este de Múnich, n'Alemaña, y a 300 km al oeste de Viena. La ciudá estiéndese por dambes veres del ríu Salzach, a 25 km de les estribaciones septentrionales de los Alpes. El calter montascosu del sur de la rexón de Salzburgu oldea coles nidies ondulaciones de la so parte norte. El visu alpín más cercanu ye'l Untersberg (1.853 m), que s'atopa a tan solo unos pocos quilómetros al suroeste de la ciudá. El centru de la ciudá ta arrodiáu per dos elevaciones pedreses, el Mönchsberg y el Kapuzinerberg, que los sos montes constitúin el pulmón verde de la ciudá.

Historia

Edaes Antigua y Media

Atopáronse traces d'establecimientos que daten de tiempos bien antiguos. Particularmente, na llomba de Rainberg esisten nicios d'una ocupación siguida dende'l Neolíticu hasta la conquista romana en tiempos del emperador Augustu. Na llomba del castiellu y nel Kapuzinerberg afayáronse restos de fortificaciones de lo que na Edá del Fierro foi con toa probabilidá'l centru más importante del pueblu celta de los ambisontii.

Los romanos arrexuntaron les pequeñes comunidaes agrícoles nuna única urbe, Juvavum, nel añu 15 e. C. Ye probable que'l nome nun provenga d'una divinidá romana, sinón que fora l'adaptación d'un anterior nome celta (Iuvavo). La urbe convertir en municipium nel añu 45 dC sol emperador Claudio (Municipium Claudium Juvavum), aportando a unu de los más importantes de la provincia de Noricum. El cayente de Juvavum dempués del colapsu de la frontera de Noricum foi bien rápido, de tala forma que nel sieglu VII taba nun estáu práuticamente ruinosu.

Hacia l'añu 700 San Ruperto fundó una nueva población na cortil del antiguu Iuvavum romanu, na so busca por establecer una basílica, y convirtió nel añu 739 la población en sede d'un obispáu y en 798, Arno, en sede d'un arzobispáu.

Salzburgu foi gobernada por un Príncipe-Arzobispu hasta principios del sieglu XIX. El so últimu Príncipe-Arzobispu foi Hieronymus von Colloredo.

Clima

Parámetros climáticos permediu de Salzburgu
Mes	Xin	Feb	Mar	Abr	May	Xun	Xnt	Ago	Set	Och	Pay	Avi	añal
Temperatura máxima absoluta (°C)	20.1	21.7	24.9	27.9	32.2	35.6	38.6	35.6	32.1	28.2	23.5	18.6	38.6
Temperatura máxima media (°C)	3.2	5.6	10.4	14.3	19.9	22.2	24.4	24.2	20.1	14.8	7.8	4.0	14.2
Temperatura media (°C)	-0.8	0.7	4.8	8.5	13.8	16.5	18.6	18.3	14.3	9.3	3.6	0.4	9.0
Temperatura mínima media (°C)	-4.0	-2.9	0.7	3.8	8.4	11.5	13.5	13.5	10.1	5.5	0.6	-2.5	4.9
Temperatura mínima absoluta (°C)	-25.4	-21.8	-21.6	-3.9	-2.1	2.0	3.7	4.3	-1.6	-8.0	-17.8	-26.8	-26.8
Precipitación total (mm)	59.9	54.7	78.7	83.1	114.5	154.8	157.5	151.3	101.3	72.6	83.0	72.8	1184.2
Nevaes (cm)	24.0	23.9	21.7	2.9	0.1	0	0	0	0	0	12.1	27.8	112.5
Díes de precipitaciones (≥ 1.0 mm)	10.1	9.5	11.9	11.8	12.1	15.0	14.4	13.2	10.8	9.3	10.8	11.8	140.7
Díes de nevaes (≥ 1.0 cm)	15.4	11.7	6.1	1.4	0	0	0	0	0	0.1	5.1	13.1	52.9
Hores de sol	67.0	91.9	130.0	152.6	196.4	193.9	221.1	202.8	167.7	129.7	81.2	62.8	1697.1
Fonte: Central Institute for Meteorology and Geodynamics^[1]

Tresporte

	Aeropuertu !Códigu IATA	Códigu OACI
	Aeropuertu de Salzburgu	SZG	LOWS

Salzburg Hauptbahnhof

Educación

Universidá !Fundación	Acrónimu	Tipu
Universidá de Salzburgu	1622		Universidá pública
Universität Mozarteum Salzburg	1841		Universidá pública
Paracelsus Medizinische Privatuniversität Salzburg	2003	PMU	Universidá privada
Fachhochschule Salzburg	1995	FHS	Universidá pública

Cultura

**Eventos periódicos de la ciudá**
Festival de Salzburgu

Llugares d'interés

El centru antiguu de la ciudá, que foi declaráu pola Unesco como Patrimoniu Cultural de la Humanidá en 1996, ye notable por:

La Catedral
L'abadía de Nonnberg o de San Pedro
El Monesteriu de San Pedro (Das Kloster St. Peter)
Campusantu de San Pedro (Petersfriedhof)
Catacumbes de la roca del Mönchsberg
Ilesia franciscana y conxuntu d'ilesies barroques de la ciudá *

Palacio-residencia del arzobispu cola Residenzgalerie

Fortaleza de Hohensalzburg
Getreidegasse (Cai del Granu), cola casa onde naciera W. A. Mozart

Fora del centru históricu destaquen:

Los palacios más importantes son: el palaciu de Mirabell, el palaciu de Leopoldskron y el palaciu de Hellbrunn.
Campusantu de San Sebastián (Sebastiansfriedhof)

Salzburgu tamién tien importantes museos:

Rupertinum (Muséu d'Arte Moderno)
Haus der Natur Salzburg (Casa de la Naturaleza)
Stille Nacht Museum (Muséu de la Nueche de Paz)
Salzburger Freilichtmuseum (Muséu al campu)
Dommuseum Salzburg (Museo Catedral)
Museum der Moderne (Muséu de Modernidá)

Cinematografía

La película musical de 1965 The Sound of Music (The Sound of Music n'España y The Sound of Music en Llatinoamérica) foi rodada en Salzburgu y la so aición asocede en Salzburgu.

Salzburgueses pernomaos

Persones nacíes en Salzburgu

Wolfgang Amadeus Mozart, *

Leopold Mozart, padre del enantes mentáu Wolfgang Amadeus, ye principalmente conocíu pola ayuda qu'emprestó al so pernomáu fíu en delles etapes de la so vida.

Residentes célebres

Paracelso, médicu.
Johann Michael Haydn, compositor, hermanu del compositor Joseph Haydn.
Stefan Zweig, escritor.

Deportes

Salzburgu foi sede de la Eurocopa 2008.

Amás presentóse como ciudá candidata pa entamar los Xuegos Olímpicos d'iviernu en dos oportunidad, siendo ganada primero por Vancouver pa los xuegos de 2010 y por Sochi pa los de 2014.

Equipu !Deporte !Competición	Estadiu !Creación
Red Bull Salzburg	Fútbol	Bundesliga (Austria)	Red Bull Arena (Salzburgu)	1933
SV Austria Salzburg	Fútbol	Regionalliga West	ASKÖ-Anlage	2005

Especialidaes culinaries

Ciudaes hermaniaes

**Organizaciones internacionales con sede en Salzburgu**
Unión Internacional de Biatlón

Referencies

↑ «Klimadaten von Österreich 1971 - 2000 - Salzburg-Flughafen». Consultáu'l 14 de xunu de 2010.
↑ «Dresden - Partner Cities». © 2008 Landeshauptstadt Dresden. Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 29 d'avientu de 2008.

Enllaces esternos

Salzburg Information - Información turística de la ciudá de Salzburgu
Salzburgu a xeitu. (castellanu)
"Salzburgu, paraísu incomparable d'arte y cultura". Artículu y Galería de semeyes (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
Extensive Information on Salzburg (n'inglés)
Restorán, chigre y discoteca en Salzburgu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
online objects of Salzburg displayed via The European Library
City Guide Salzburgu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).

[1] «Klimadaten von Österreich 1971 - 2000 - Salzburg-Flughafen». Consultáu'l 14 de xunu de 2010.

[Dresde-2] «Dresden - Partner Cities». © 2008 Landeshauptstadt Dresden. Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 29 d'avientu de 2008.

[1]

[2]