Tonya Harding

Tonya Harding
Vida
Nacimientu Portland, 12 de payares de 1970[1] (53 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Familia
Padre Albert Gordon Harding
Casada con Jeff Gillooly (en) Traducir (1990 – 1993)[2]
Estudios
Estudios David Douglas High School (en) Traducir
Milwaukie High School (en) Traducir
Llingües falaes inglés
Oficiu
Oficiu patinadora artística sobre xelu, autobiógrafa, boxeadora
Altor 1,55 m
IMDb nm0002125
Cambiar los datos en Wikidata

Tonya Maxene Harding[3] (12 de payares de 1970, Portland)[4] ye una patinadora retirada de patinaxe artísticu sobre xelu d'Estaos Xuníos; dos veces campeona olímpica y dos veces campeona nel Skate America.[5] Harding tamién llevó a cabu una curtia carrera nel boxéu profesional.

En 1991, ganó'l Campeonatu d'Estaos Xuníos de patinaxe artísticu sobre xelu y asitióse en segundu llugar nel Campeonatu Mundial. Foi la segunda muyer —y la primer muyer d'Estaos Xuníos— en completar un saltu triple axel con una combinación de loop doble en competición. En 1994, Harding foi vetada pa tola vida de l'Asociación de Patinaxe Artísticu de EE. XX., depués de declarase culpable d'atrabancar los fechos del ataque contra la patinadora artística Nancy Kerrigan.[6] Una película biográfica de Harding, I Tonya, foi estrenada'l 8 d'avientu de 2017. L'actriz Margot Robbie interpreta a Harding.

Primeros años

[editar | editar la fonte]

Tonya Maxene Harding nació'l 12 de payares de 1970 en Portland, Oregón, como fía de LaVona Golden (n. 1940) y Al Harding (1933–2009).[7] Pal momentu de la so nacencia, la so madre yá tenía otros trés fíos (el cuartu morrió na infancia) de matrimonios anteriores, siendo Harding el so quintu home.[8] Harding creció en Portland y empezó a patinar a la edá de trés años,[5] so la direición de la finada Sylvia Harpolscheimer. Mientres la so mocedá, Harding tamién cazaba, realizaba carreres automovilístiques y aprendió mecánica automotriz del so padre.[9] La so madre, quien lluchaba p'ayudar a caltener a la familia mientres trabayaba como camarera, realizaba tola ropa de Harding, lo que provocaba qu'otros neños burllar d'ella. LaVona tamién cosió a mano los traxes de patinaxe de Harding pa les sos competiciones.[8] Llogró realizar el so primer triple lutz a la edá de 12 años.

Harding tuvo una infancia problemática, afirmando que cuando tenía siete años la so madre abusó mental y físicamente d'ella.[10][11] La so madre almitió que nuna ocasión cutió a la so fía nuna pista de xelu.[10] Harding dexó d'asistir a la Escuela Secundaria de Milwaukie cerca de Portland mientres el so segundu añu, y más palantre llogró un GED.[12]

Carrera nel patinaxe

[editar | editar la fonte]

Harding empezó la so esguilada nel patinaxe de competición a mediaos de los 80. Asitiar nel sestu llugar nel Campeonatu d'Estaos Xuníos de 1986, quinta en 1987 y 1988, y tercera en 1989. Dempués de ganar el Skate America en 1989, foi considerada una contendiente fuerte nel Campeonatu d'Estaos Xuníos de 1990, pero desempeño un probe programa llibre de resultes de carecer gripe y asma. Harding cayó dende'l segundu llugar al séptimu na xeneral. Anque yera una bona patinadora nel programa llibre, de normal les sos puntuaciones nes figures obligatories yera inferiores.

L'añu decisivu de Harding foi 1991, al llograr el so primer triple axel nel Campeonatu d'Estaos Xuníos.[5] Esto dexó-y ganar el títulu con una puntuación de 6.0, finxu enxamás llográu por un patinador femenín en méritos téunicos. Nel Campeonatos Mundial de 1991, volvió completar el triple axel (convirtiéndose na primer muyer americana en llevalo a cabu nun eventu internacional), pero na xeneral terminó en segundu puestu por detrás de Kristi Yamaguchi. A pesar de bater récores, Harding nunca foi capaz de realizar con ésitu otru triple axel nuna competencia posterior a 1991, y les sos resultancies competitives empezaron a tornar. En 1992, ocupó'l tercer llugar nel Campeonatu d'Estaos Xuníos dempués de torcese'l todíu na práutica. Terminó cuarta nos Xuegos Olímpicos d'Iviernu de 1992, ente que nel Campeonatu Mundial de 1992 quedaría sesta. Na temporada de 1993, patinó mal nel Campeonatu d'Estaos Xuníos y nun calificó pal equipu del Campeonatu Mundial.

El 6 de xineru de 1994 tuvo envolubrada nel escándalu[13] desamarráu al afayase que'l so ex-home, Jeff Gillooly, conspirara con Shawn Eckhardt y Shane Stant p'atacar al so principal rival nel Campeonatu d'Estaos Xuníos de patinaxe artísticu sobre xelu de 1994,[14] la competidora Nancy Kerrigan.[15] Stant cutir na zanca, unes pulgaes percima de la rodía, con un ASP del cayáu d'un telescópicu.[16][17][18]

A pesar de les acusaciones y, so la presión d'una demanda per parte de Harding, dexóse-y siguir siendo miembru del equipu de patinaxe de EE. XX. nos Xuegos Olímpicos d'Iviernu de 1994 en Lillehammer, Noruega.[19] Harding terminó nel octavu llugar, bien por detrás d'Oksana Bayul (oru) y Kerrigan (plata). En xunu de 1994, los miembros de l'Asociación de Patinaxe Artísticu d'Estaos Xuníos votaron pa desaposiar a Harding del so títulu olímpicu ganáu esi añu. Sicasí, los resultaos de la competencia nun fueron camudaron y el títulu dexóse vacíu en llugar de mover a tolos demás competidores una posición enriba.[20]

Aspeutos competitivos

[editar | editar la fonte]
Internacional
Eventu 1985–86 1986–87 1987–88 1988–89 1989–90 1990–91 1991–92 1992–93 1993–94
Xuegos d'Iviernu 4ª 8ª
Campeonatu Mundial 2ª 6ª
Skate America 2ª 1ª 1ª 3ª
Skate Canada 4ª
Copa Bofrost 1ª
Troféu NHK 3ª 2ª 4ª
U.S. Olympic Festival 2ª
Premiu de Moscow News 1ª
Nacionales
Campeonatu d'Estaos Xuníos 6ª 5ª 5ª 3ª 7ª 1ª 3ª 4ª 1ª

Ataque a Nancy Kerrigan y repercusiones

[editar | editar la fonte]
Harding nuna de les sos sesiones de práutica nel Clackamas Town Center, preparar pa los Xuegos Olímpicos d'Iviernu. Asistieron miles d'espectadores y docenes de reporteros y equipos de filmación.

El 6 de xineru de 1994, la principal rival de Harding, Nancy Kerrigan, foi atacada por un agresor que darréu foi identificáu como Shane Stant, al salir d'una sesión de práutica en Detroit. L'ex-home de Harding, Jeff Gillooly, y el so guardaespaldes, Shawn Eckhardt,[21] contrataron a Stant pa quebra-y la pierna derecha a Kerrigan y asina evitar que compitiera nos Xuegos Olímpicos d'Iviernu de 1994 en Lillehammer. Dempués de nun atopar a Kerrigan na so pista d'entrenamientu en Massachusetts, Stant siguir a Detroit. Al salir d'una sesión de práutica en Cobo Arena, Stant cutió la pierna de Kerrigan unos centímetros percima de la rodía con un cayáu telescópicu.[22] La so pierna nun foi rota, sinón que solo quedó magullada, pero la mancadura obligar a retirase del campeonatu nacional. Harding ganó esi eventu, y tanto ella y Kerrigan fueron escoyíes pal equipu olímpicu de 1994. Harding terminó octava en Lillehammer, ente que Kerrigan, aquel día dafechu recuperada de la mancadura, ganó la medaya de plata detrás d'Oksana Bayul.

L'ataque a Kerrigan y la noticia de la supuesta participación de Harding conducieron a un frenesí mediáticu. Kerrigan apaeció en portaes de revistes célebres como Time y Newsweek en xineru de 1994. Reporteros y equipos de noticies asistieron a les práutiques de Harding en Portland y acamparon frente a la casa de Kerrigan. CBS asignó a la periodista Connie Chung pa siguir cada unu de los sos movimientos en Lillehammer, con cuatrocientos miembros de la prensa na pista de práutiques de Lillehammer. El patinador Scott Hamilton quexar de que "la prensa mundial taba convirtiendo los Xuegos Olímpicos n'otru eventu sensacionalista".[23] La retresmisión del programa curtiu de los Xuegos Olímpicos sigue siendo una de les tresmisiones más vistes na historia d'Estaos Xuníos.[24]

El 1 de febreru de 1994, Gillooly aceptó declarar la so culpabilidá en cuenta de una rebaxa de la so condena, amás de testificar contra Harding. Tolos arreyaos; Gillooly, Stant, Eckhardt y el conductor del coche nel cual diéronse a la fuga, Derrick Smith, cumplieron condena en prisión pol ataque.[25] Eckhardt foi condergáu a 18 meses de prisión per estorsión, pero foi lliberáu cuatro meses antes, en setiembre de 1995.

Harding al momentu d'aportar nel Aeropuertu Internacional de Portland dempués de los Xuegos Olímpicos, siendo arrodiada por reporteros.

El 16 de marzu, Harding safó más repercusiones y una posible sentencia al declarase culpable de conspirar p'atrabancar l'enxuiciamientu de los atacantes.[26] Recibió trés años de llibertá condicional, 500 hores de serviciu comuñal y una multa de $ 160.000. Como parte de les negociaciones, tamién se vio obligada a retirase del Campeonatu Mundial de 1994 y a arrenunciar a l'Asociación de Patinaxe Artísticu de los Estaos Xuníos.[27] El 30 de xunu de 1994, dempués de realizar la so propia investigación del ataque, l'asociación quitó-y el so títulu del Campeonatu d'EE.XX. de 1994 y foi vetada pa tola vida de participar n'eventos alministraos pola asociación, yá sía como patinadora o entrenadora. La USFSA concluyó que Harding sabía del ataque primero qu'asocediera y amosó "una clara indiferencia pola xusticia, el bon espíritu deportivu y el comportamientu éticu". A pesar de que la USFSA nun tien control sobre los eventos de patinaxe profesional non competitivos, Harding tamién foi clasificada como persona non prestosa nel circuitu profesional porque pocu patinadores y promotores trabayaríen con ella. Arriendes d'ello, Harding nun llogró nengún beneficiu del boom mediáticu que siguió dempués del escándalu.

Carrera nel boxéu

[editar | editar la fonte]

En 2002, participa nel programa de la cadena de televisión FOX, Celebrity Boxing, onde llucha con Paula Jones, resultando ganadora.

El 22 de febreru de 2003, fixo les sos participaciones oficiales de debú nel boxéu profesional femenín; que perdió por decisión en cuatro asaltos na cartelera del Mike Tyson-Clifford Etienne, metanes rumores de qu'ella taba teniendo dificultaes financieres y precisaba ganar dineru. Ella fixo otru partíu de boxéu de celebridaes, en The Man Show, y ganó contra'l co-anfitrión Doug Stanhope. Ella ganó la so tercer engarradiella profesional contra Alejandra López nel Centru de Xuegos d'Azar Naciones Creek.

El 23 de marzu de 2004, informóse qu'atayó un combate de boxéu previstu contra Tracy Carlton en Oakland, California, por causa de una supuesta amenaza de muerte na so contra. El 24 de xunu de 2004, foi cutida nun combate en Edmonton, Alberta, pola boxeadora Amy Johnson. Los aficionaos ullar al entrar nel ring y aplaudieron xabazmente a Johnson cuando ganó na tercer ronda. Anque Harding protestó más tarde la resultancia.

La so carrera nel boxéu foi bastante curtia, una brevedá que Harding atribúi al asma. El so récor global foi 4-3-0.

Otres participaciones

[editar | editar la fonte]

Harding apaeció nun espectáculu de llucha llibre profesional de la AAA el 22 de xunu de 1994, en Portland, Oregon, como la encargada de la llucha llibre estable Los Gringos Llocos, qu'esa nueche incluyó a Art Barr, Eddie Guerrero y Brian Cox.

Ella tien un papel nuna escena d'un crime nel filme de 1996 tituláu;Breakaway, onde interpreta a la novia d'un presu.

En marzu de 2008, convertir en comentarista habitual de TruTV, The Smoking Gun Presents: Los videos más tontos del mundu, más tarde re tituláu TruTV Presenta: Los videos más tontos del mundu, dempués terminó la so asociación cola producción de TruTV a partir de 2013.

Vida privada

[editar | editar la fonte]

Harding casóse con Jeff Gillooly n'abril de 1990, cuando tenía apenes 19 años d'edá. El so aturbolináu matrimoniu terminó en divorciu en 1993, cuando tenía 22 años.[28] Divorciar del so segundu maríu, Michael Smith, en 1995.[28] Casar por tercer vegada a los 39 años d'edá con Joseph Jens Price de 42,[29] el 23 de xunu de 2010.[30] El 11 de febreru de 2011, Harding anunció que taba embarazada del so primer fíu.[31] Harding dio a lluz a un neñu, Gordon, el 19 de febreru 2011.[32]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ Afirmao en: Internet Movie Database. Identificador IMDb: nm0002125. Data de consulta: 18 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: inglés.
  2. ↑ URL de la referencia: https://vault.si.com/vault/1994/02/14/anatomy-of-a-plot-even-in-their-version-of-events-which-differs-from-tonya-hardings-the-confessed-conspirators-in-the-nancy-kerrigan-assault-were-at-once-goons-and-buffoons.
  3. ↑ Janofsky, Michael (7 de febreru de 1994). «"Winter Olympics; Always Tonya: As Cool as Ice But Troubled"».
  4. ↑ «Tonya Harding (1970–)». Consultáu'l 12 de setiembre de 2017.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Janofsky, Michael (12 de marzu de 1991). «"A Triple Axel With Rippling Effects"».
  6. ↑ Marshall, Sarah (Xineru de 2013). «"Tonya Harding, Nancy Kerrigan, and the Spectacles of Female Power and Pain"».
  7. ↑ https://www.tillamookheadlightherald.com/obituaries/albert-gordon-harding/article_fbf7f286-1y22-5y3d-8d4b-3c27f9952c35.html
  8. ↑ 8,0 8,1 Marshall, Sarah (13 de xineru de 1992). «"Not Your Average Ice Queen"».
  9. ↑ Smith, Lissa (1999). Nike is a Goddess: The History of Women in Sports. Atlantic Monthly Press, páx. 172–3.
  10. ↑ 10,0 10,1 «"Tonya Harding's Skating Scandal"». Consultáu'l 28 de payares de 2016.
  11. ↑ Mike Celizic (15 de marzu de 2008). «"Tonya Harding reveals her side of roller-coaster life"».
  12. ↑ Saari, Peggy (1998). Great Misadventures: Bad Idees That Led to Big Disasters. Thomson Gale, páx. 697.
  13. ↑ «Tonya Harding empieza a esnidiar» (2 de febreru de 1994). Consultáu'l 25 de setiembre de 2015.
  14. ↑ «Harding declárase culpable d'apexar a la xusticia nel casu Kerrigan» (17 de marzu de 1994). Consultáu'l 25 de setiembre de 2015.
  15. ↑ Player in attack on Kerrigan dies at 40 - Yahoo! News as archived by the Wayback Machine.
  16. ↑ «Tonya Harding, la bestia» del patinaxe artísticu - Historicas». Consultáu'l 25 de setiembre de 2015.
  17. ↑ Brown, Gerry. «Winter Olympics Memorable Moments: Tonya and Nancy». Consultáu'l 25 d'ochobre de 2015.
  18. ↑ «Qué foi de… Nancy Kerrigan y Tonya Harding». Consultáu'l 25 d'ochobre de 2015.
  19. ↑ «Skater Nancy Kerrigan Assaulted». Consultáu'l 14 d'abril de 2009.
  20. ↑ «U.S. Title Is Taken Back From Harding» (1 de xunetu de 1994). Consultáu'l 28 de setiembre de 2010.
  21. ↑ «"Player in attack on Kerrigan dies at 40"». Yahoo News (15 d'avientu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2007-12-18. Consultáu'l 18 d'avientu de 2007.
  22. ↑ Swift, Y. M. (14 de febreru de 1994). «Anatomy of a Plot». Sports Illustrated. Consultáu'l 28 de payares de 2016.
  23. ↑ Scott Hamilton (1999). Landing It: My life on and off the ice. New York: Kensington Books..
  24. ↑ Nielsen Media Research (6 d'agostu de 2000). . Variety. Consultáu'l 9 d'abril de 2009.
  25. ↑ «"Kerrigan Attacker and Accomplice Sent to Jail"». The New York Times (17 de mayu de 1994).
  26. ↑ Longman, Jere (6 de xineru de 1994). «Jealousy on Ice».
  27. ↑ «The Tonya Harding–Nancy Kerrigan Saga» (1998).
  28. ↑ 28,0 28,1 Tonya Harding biography at tonyaharding.com Archiváu 2008-05-09 en Wayback Machine, accessed July 16, 2006.
  29. ↑ «Tonya Harding Weds – Nancy Kerrigan Nemesis Marries Again» (4 de xunetu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 7 de xunetu de 2010. Consultáu'l 8 de xunetu de 2010.
  30. ↑ «Copia archivada». Archiváu dende l'orixinal, el 19 de xineru de 2013. Consultáu'l 3 de xunetu de 2010.
  31. ↑ Sarah Michaud (14 de febreru de 2011). «Tonya Harding is pregnant». Consultáu'l 27 de febreru de 2011.
  32. ↑ Mike Fleeman (23 de febreru de 2011). «Tonya Harding welcomes a son». Consultáu'l 27 de febreru de 2011.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]