Amfiseliya

Amfiseliya
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Amfiseliya
Beynəlxalq elmi adı

Amfiseliya (lat. Amphicoelias yunancadan. amphi — "iki tərəfdən" və koilos — "boş") — Ot yeyən dinozavrlar olmuşlar. Cins özündə iki növü birləşdirir: A. altus и A. fragillimus.

Məlumat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

A. fragillimus növü yalnız bir onurğa sümüyünə əsasən adlandırılmışdır. Təmizlik zamanı tapıntı məhv olmuşdur. Onun haqqında yalnız mülahizə vaxtı ilə çəkilmiş şəkilə əsasən aparılır. Bu səbəbdən bu dinozavrın mövcudluğu mübahisə doğurur[1].

Əgər Amfiseliya doğru təsvir edilibsə onda hesablamalara onlar 40–62 metr uzunluğa malik imişlər[2], çəkiləri 155 ton olub. Onda onlar nəinki ən böyük dinozavr həm də ən iri canlı olmuşdur (ola bilsin ki, Seismosaurus ən iri canlı olmuşdur). Amfiseliya demək olar ki iki dəfə Göy balinadan və 10 m Seismosaurusdan uzun olmuşdur. Belə fəziyələr vardır ki çəki baxımından ondan böyük olan dinozavrlar vardır (məsələn, Bruhathkayosaurus).

Müqayisə: Amphicoelias (tünd-qırmızı), Mamenchisaurus (yaşıl), Argentinosaurus (bənövşəyi), Sauroposeidon (açıq-göy), Supersaurus (narıncı)

A. altus növü 25 uzunluğa malik imiş.

2010-cu ildə Henry Galiano və Raimund Albersdörfer tərəfindən yeni növ təsvir edildi Amphicoelias "brontodiplodocus". Tapıntılar Morrison fomasiyasında Biqxorn çayı hövzəsində aşkarlanır. Yeni tapıntılar alimlərin fikirincə onu göstərir ki, Diplodocus və Barosaurus sinonim olaraq Amphicoelias deməkdir. Üstəlik digər araşdırmalar göstərir ki, Apatosaurus və Supersauruslarda Amfiseliyanın sinonimləridir[3].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Carpenter, K. (2006). "Biggest of the big: a critical re-evaluation of the mega-sauropod Amphicoelias fragillimus." In Foster, J. R. and Lucas, S. G., eds., 2006, Paleontology and Geology of the Upper Jurassic Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 36: 131–138.
  2. ↑ Paul, G. S. (1994a). "Big sauropods — really, really big sauropods." The Dinosaur Report, The Dinosaur Society, Fall, p. 12–13.
  3. ↑ Henry Galiano and Raimund Albersdörfer, 2010. Amphicoelias "brontodiplodocus" A New Sauropod, from The Morrison Formation, Big Horn Basin, Wyoming, with Taxonomic Reevaluation of Diplodocus, Apatosaurus, Barosaurus and Other Genera.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Cope, E. D. (1878a). "On the Vertebrata of the Dakota Epoch of Colorado." Proceedings of the American Philosophical Society, 17: 233–247.
  • Cope, E. D. (1878b). "A new species of Amphicoelias." American Naturalist, 12: 563–564. (отсканированная копия статьи)

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]