Hendrik Lorens

Hendrik Lorens
nid. Hendrik Antoon Lorentz
Doğum adı Hendrik Antoon Lorentz
Doğum tarixi 18 iyul 1853(1853-07-18)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 4 fevral 1928(1928-02-04)[3][1][…] (74 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahəsi nəzəri fizika
Elmi dərəcəsi
İş yerləri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları Knight of the Order of the Netherlands Lion "Fəxri legion" ordeni kavaleri Commander of the Order of Orange-Nassau Fizika üzrə Nobel mükafatı İncəsənət və elm sahəsində Pour le Mérite ordeni
"Kopli" medalı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hendrik Anton Lorentz (nider. Hendrik Antoon Lorentz, 18 iyul 1853[1][2][…], Arnem[3][4][…] – 4 fevral 1928[3][1][…], Harlem[d][3][6]) — görkəmli niderland fiziki, Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı.

Fəaliyyəti

[redaktə | vikimətni redaktə et]
Xüsusi nisbilik nəzəriyyəsi
The world line: a diagrammatic representation of spacetime
Əsasları
Nəticələri
Fəza-zaman
Dinamika
Şəxslər

1902-ci ildə Piter Zimanla birgə Ziman effektinin kəşfi və nəzəri izahına görə fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Lorentz həmçinin Eynşteynin fikrincə məkan və zamanın əsl təbiətini təsvir edən Lorentz transformasiyalarını da işləmişdir.

Leyden universitetində təhsil almış, 1878-ci ildə isə bu universitetin riyazi fizika üzrə professoru adını almışdır. O işığın elektromaqnit nəzəriyyəsi və materiyanın elektron nəzəriyyələrini inkişaf etdirmiş, həmçinin bir-birini tamamlayan elektrik, maqnit və işıq hadisələri nəzəriyyəsini işləmişdir. Orta məktəb dərsliklərində tədris olunan Lorentz qüvvələri anlayışı da bu alimin adı ilə bağlıdır. Lorentz qüvvəsi maqnit sahəsində hərəkət edən yükə təsir edən qüvvədir. İrəliləmə hərəkətində cismin uzunluğunun azlamasını təsvir edən Lorentz –Fitsjerald azalması adlanan hadisənin nəticələrindən biri olan hərəkət edən cisimlərin vəziyyətinin çevrilmələri nəzəriyyəsini işləyib hazırlamışdır. Bu nəzəriyyə çərçivəsində alınmış Lorents çevrilmələri nisbilik nəzəriyyəsin verilmiş ən byük töhfələrdən biri sayılır.

Ziman effektinin izahına görə 1902-ci ildə digər niderland fiziki Piter Zimanla birgə fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.

İstinadlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 Лоренц Хендрик Антон // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Onze Hoogleeraren (nid.). Rotterdam: Nijgh & Van Ditmar, 1898. S. 357. 363 s.
  5. ↑ 1 2 3 4 Leidse Hoogleraren (nid.).
  6. ↑ 1 2 www.accademiadellescienze.it (it.).