Pskov

Pskov
Псков
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]
57°49′ şm. e. 28°20′ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 903
İlk məlumat 903
Sahəsi
  • 96 km²
Mərkəzin hündürlüyü 45 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 189.315 nəf. (1 yanvar 2023)[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +7 8112
Poçt indeksi 180000–180999
Digər
pskovgorod.ru
Xəritəni göstər/gizlə
Pskov xəritədə
Pskov
Pskov
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Pskov (rus. Псков) — Rusiya Federasiyasının şimal-qərbində şəhər.

Ümumi məlumat

[redaktə | vikimətni redaktə et]
Troitsa kilsəsi

Pskov şəhəri mühüm sənaye mərkəzidir. Maşınqayırma (elektrik avadanlığı, radio detalları, süni və sintetik lif istehsalı üçün maşınlar və s.), yüngül (xüsusilə kətan emalı) sənaye inkişaf etmişdir. Pskovun mərkəzi hissəsində Kreml (Troitsa kilsəsi ilə) yerləşir. Miroj (təqribən 1156), İvan (1243), Snetoqor (1310) ən qədim tikililərindəndir. 1941-1944-cü illərdə şəhər demək olar ki, tamamilə dağıdılmış, müharibədən sonra bərpa, yenidənqurma işləri aparılmış, yaşayış evləri və ictimai binalar tikilmişdir[2].

Rusiya Bankının 10 rubl xatirə pulu (2012)

Pskov şəhərinin salnamələrdə ilk dəfə adı 903-cü ildə çəkilib. 1348-1510-cu illərdə müstəqil Pskov respublikasının paytaxtı olub. 1510-cu ildə Böyük Moskva knyazlığına birləşdirilmişdir. Livoniya ordeninəBöyük Litva knyazlığına qarşı fəal mübarizə aparmışdır. Sinfi zidiyyətlərin kəskinləşməsi nəticəsində 1608-1611 və 1650-ci illərdə Pskovda üsyanlar baş vermişdi. XIII-XVI əsrlərdə böyük ticarət, iqtisadiyyat və mədəniyyət mərkəzi olan Pskov XVII-XVIII əsrlərdə öz əhəmiyyətini itirdi.

Pskov üsyanı (1650)

[redaktə | vikimətni redaktə et]

1650-ci ildə Rusiyada baş vermiş bu üsyan antifodal səciyyəsi daşmışdır. 1949-1950-ci illərdəki qıtlıqla əlaqədar taxılın qiymətinin artması və möhtəkirlik üsyana bəhanə olmuşdur. Lakin üsyan məğlub olmuş, üsyan rəhbərləri sürgün olunmuşdur.

Pskov XX əsrdə

[redaktə | vikimətni redaktə et]
Pskov quberniyasının planı (1913)

1900-cü il fevralın 26-dan mayın 9-dək V.İ. Lenin Pskovda yaşamışdır. 1912-ci ildə Pskovda tramvay yolu açımışdır. Böyük Vətən Müharibəsinin başlanmasından 3 il sonra şəhər Almaniya tərəfindən işğal olunmuş, 3,5 min dinc sakin həlak olmuşdur. 1944-cü il, iyulun 23-də şəhər azad olunmuşdur.

2016-cı ilin siyahıyaalmasına görə Pskov şəhərinin əhalisi — 208 145 nəfərdir. Əhalinin sıxlığı isə hər 1 kvadrat kilometrə 2177 nəfərdir. Pskov vilayətinin 2 ən böyük şəhərindən birincisidir (İkincisi Velikiye Lüki şəhəridir).

Əhali dinamikası (illər üzrə)

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • 1825 — 8685 nəfər
  • 1840 — 10 269 nəfər
  • 1870 — 18 831 nəfər
  • 1910 — 32 856 nəfər
  • 1920 — 29 004 nəfər
  • 1944 — 143 nəfər
  • 1959 — 81 270 nəfər
  • 1970 — 127 000 nəfər
  • 1985 — 194 000 nəfər
  • 1990 — 205 000 nəfər
  • 1995 — 207 000 nəfər
  • 2000 — 201 500 nəfər
  • 2010 — 203 279 nəfər
  • 2013 — 206 154 nəfər
  • 2016 — 208 145 nəfər

Əhalinin tərkibi (2010-cu il)

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Pskov şəhərindən digər şəhərlərə qədər məsafə

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Qardaşlaşmış şəhərlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. Arles,  Fransa
  2. Belostok,  Polşa
  3. Gera,  Almaniya
  4. Kuopio,  Finlandiya
  5. Myanyan,  ÇXR
  6. Nijmegen,  Niderland
  7. Neuss,  Almaniya
  8. Norrtelye,  İsveç
  9. Pert,  Böyük Britaniya
  10. Roanok, ABŞ ABŞ
  11. Vitebsk,  Belarus
  12. Tartu,  Estoniya
  13. Dauqavpils,  Latviya
  14. Valmiera,  Latviya

Pskov dövlət tarix-memarlıq və rəssamlıq muzeyinə daxildir:

  • Rəsm qalereyası
  • Miroj monastırı
  • Poqankin otağı
  • Muzeyin mərkəzi binası
  • Fərmanlar otağı
  • V.İ.Leninin kirayə yaşadığı ev-muzeyi
  • "Qığılcım" ("Искра") ev muzeyi
  • Yuri Sneqalskinin kirayə-muzeyi

Pskov kinemotoqrafiyada

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Pskov musiqidə

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • A.S. Puşkin adına Pskov akademik dram teatrı
  • Pskov kukla teatrı
  • Pskov filarmoniyası
  • Pskov filarmoniyasının simfonik orkestrı
  • "Qələbə" kinoteatrı
  • "Oktyabr" kinoteatrı
  • "Miraj Sinema" kinoteatrı
  1. https://pskovstat.gks.ru/storage/mediabank/NAS230403_1.htm.
  2. Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VIII ҹилд: ПрадоСпринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. 606 с.