Сколе

Сколе
укр. Сколе
Народны дом Сколаўшчыны «Бяскід» (былы раённы дом культуры)
Герб Сколе Сьцяг Сколе
Першыя згадкі:	X стагодзьдзе
Горад з:	1660
Краіна:	Украіна
Вобласьць:	Львоўская
Раён:	Сколеўскі
Мескі галава:	Уладзімер Маскаль
Плошча:	4,59 км²
Вышыня:	436 м н. у. м.
Насельніцтва (2011)
колькасьць:	6269 чал.
шчыльнасьць:	1365,8 чал./км²
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Тэлефонны код:	+380-3251
Паштовы індэкс:	82600
КОАТУУ:	4624510100
Геаграфічныя каардынаты:	49°2′16″ пн. ш. 23°30′50″ у. д. / 49.03778° пн. ш. 23.51389° у. д. / 49.03778; 23.51389Каардынаты: 49°2′16″ пн. ш. 23°30′50″ у. д. / 49.03778° пн. ш. 23.51389° у. д. / 49.03778; 23.51389
Сколе на мапе Ўкраіны ± Сколе Сколе
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
https://skole-rada.gov.ua

Сколе (па-ўкраінску: Сколе) — горад, разьмешчаны ў даліне ракі Опір ва Ўкраінскіх Карпатах, раённы цэнтар Львоўскай вобласьці, адзін з гістарычных цэнтраў Бойкаўшчыны, занесены ў Сьпіс гістарычных населеных месцаў Украіны. У Сколе праходзяць стратэгічныя агульнадзяржаўныя і эўрапейскія транспартныя камунікацыі: Аўтадарога М 06 (Кіеў — Чоп), чыгунка Кіеў — Чоп, паўднёвая галіна нафтаправода «Дружба».

Назва

Адносна паходжаньня назвы гораду Сколе існуюць чатыры розныя вэрсіі:

• ад слова «скала», паколькі даліна, у якой разьмешчаны горад, акружаная скаламі. Вэрсія малаверагодна, бо ўласна скалаў у раёне амаль няма.
• ад племя скалотаў, якія нібыта засялялі ў старажытнасьці гэтыя землі. Вэрсія таксама здаецца непраўдападобнай, бо асноўны жыцьцёвы ляндшафт скіфскай цывілізацыі — гэта стэпы.
• ад дзеяслова «скалоці» — існуе легенда, заснаваная на Лаўрэнцеўскім летапісе^[1], што тут у 1015 годзе ад рукі брата Сьвятаполка загінуў князь Тураўскі Сьвятаслаў Уладзімеравіч, сын Уладзімера Вялікага, з жонкай Праскоўяй і дружыньнікамі. Падчас нападу Сьвятаполк, празваны ў народзе «пракляты», усклікаў: «скаліце іх усіх!» Гэтая вэрсія зьяўляецца найбольш распаўсюджанай і мае некалькі літаратурных варыянтаў, што з часам абрасьлі так званымі народнымі паданьнямі.
• ад прыметніка «сколаты» — так горцы сталі называць месца, дзе адбыўся крывавы гвалт над мірным насельніцтвам манголамі Батыя пасьля разгрому імі маленькага, але адважнага атраду абаронцаў перавалу Тухольскія вароты. Гэтая вэрсія новая і патрабуе далейшага ўдакладненьня і распрацоўкі.

Што да скланеньня назвы гораду, то існуюць дзьве розныя тэндэнцыі — адна падтрымліваецца дзейсным правапісам, іншая зьяўляецца пашыранай у размоўнай практыцы сярод мясцовых жыхароў. Гэтак, артаграфічны слоўнік і Ўкраінскі Лінгвістычны партал^[2] выразна адзначаюць, што: «Сколе (горад ва Ўкраіне) — назоўнік сярэдняга роду, не скланяецца». Аднак жыхары самога Сколе і прылеглых месцаў дужа часта і ў размоўнай мове, і нават на пісьме скланяюць назву месца: Сколе, але: (да) Скольяга, (у) Сколім, (у) Скольяму. Гэта, верагодна, зьвязаны з тым, што назва гораду польскай мовай «Skole», скланяецца згодна з правіламі польскай мовы, Skole, (do, ze) Skolego.

Геаграфія і клімат

Па геамарфалягічным раянаваньні Сколе разьмешчаны ў монаклінальна-глыбавых нізкагор’ях — Сколеўскіх Бяскідах (Скібовая зона, Зьнешнія Карпаты), у межах Сколеўскай катлавіны. Горад з усіх бакоў акружаны гарамі: з захаду — г. Корчанка (1180 м), з поўначы — Дабрана (824 м), з усходу — Кліва (670 м), з паўночнага ўсходу — Чудзілава (650 м), на поўдні — Зелямінь (1177 м), далей на поўдні бачны хрыбет Кіеўца (1064 м) і гара Крам’яна (1137 м). Усе горы пакрытыя букава-яловым лесам. Частка гэтага горнага масіву належыць Нацыянальнаму парку «Сколеўскія Бяскіды». Абсалютныя вышыні Сколеўскай катлавіны — 432—438 м над узроўнем мора.

Крыніцы

1. 'Ст҃ополкъ же сь ѡканьнъıи и злъıи. оуби Стослава пославъ в горѣ Оугорьстѣи. бѣжащю єму въ Оугръı ПСРЛ. — Т. 1. Лаврентьевская летопись. — Л., 1926. — Стлб. 127—149.
2. Український Лінгвістичний Портал

Вонкавыя спасылкі

Сколе — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў