Ёсеф Чапек

Ёсеф Чапек
чэшск.: Josef Čapek
Фатаграфія
Дата нараджэння 23 сакавіка 1887(1887-03-23)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці не раней за 4 красавіка 1945
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Антанін Чапек[d]
Жонка Jarmila Čapková[d]
Дзеці Alena Dostálová[d]
Род дзейнасці перакладчык, мастак, фатограф, драматург, журналіст, пісьменнік, ілюстратар, мастацкі крытык, тэарэтык мастацтва, сцэнограф, графік
Вучоба
Мастацкі кірунак экспрэсіянізм і кубізм
Член у
Узнагароды
Order of Tomáš Garrigue Masaryk, 1st class
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з імем Ёсеф.
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Чапек.

Ёсеф Ча́пек (чэшск.: Josef Čapek, 23 сакавіка 1887, Гронаў, Кралавеградзецкі край, — паміж 13 і 15 красавіка 1945 года, канцлагер Берген-Бельзен) — чэшскі мастак, графік, фатограф, кніжны ілюстратар, эсэіст.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]
Браты Ёсеф і Карал Чапекі

Нарадзіўся 23 сакавіка 1887 года ў горным чэшскім горадзе Гронаве. Старэйшы брат пісьменніка Карала Чапека. Вучыўся пачатковай і сярэдняй школе, затым два гады вучыўся ў Германіі ў школе ткачоў. Пасля яе заканчэння ў 1903 на працягу года ён працаваў на заводзе Úpická FM Оберлендэр.

Увосень 1904 года Ёсеф пераехаў у Прагу, дзе вучыўся ў Мастацка-прамысловай школе. Друкаваўся з 1907 разам з братам К. Чапекам. У 1910—1920-я гг. супрацоўнічаў з газетамі і часопісамі. У 1912 годзе ў Празе адбылася яго першая выстаўка. Разам з братам Каралам правёў некалькі гадоў у Парыжы.

У 1930-я гг. Чапек стварыў шэраг твораў сацыяльна-палітычнай скіраванасці, пратэстуючы супраць вайны і фашызму. Адразу пасля пачатку Другой сусветнай вайны Ёсефа арыштавалі нацысты. Пасля некалькіх гадоў, праведзеных у розных канцлагерах, мастак памёр ад тыфу паміж 13 і 15 красавіка 1945 года ў канцлагеры Берген-Бельзен.

Імёны братоў Чапекаў цяпер носяць вуліцы ў Празе і многіх іншых гарадах.

Творчасць

[правіць | правіць зыходнік]

У выяўленчым мастацтве звяртаўся да прыёмаў кубізму, фавізму і прымітывізму. Аўтар жывапісных работ («Чалавек з мяшком», 1926; цыклы «Агонь», «Мара», абодва 1938—1939), ілюстрацый да твораў чэшскіх пісьменнікаў, у т.л. да раманаў К. Чапека «Фабрыка Абсалюту» (1922), «Кракаціт» (1924) і уласных твораў («Аповесць пра сабачку і кошачку», 1929), антыфашысцкіх карыкатур і інш.

Публікацыі

[правіць | правіць зыходнік]
  • Lelio, 1917
  • Аповесць пра сабачку і кошачку, 1929
  • Stín kapradiny, 1930, раман
  • Kulhavý poutník, эсэ, 1936
  • Land of Many Names
  • Básně z koncentračního tabora, апублікавана ў 1946
  • Adam Stvořitel (Adam the Creator) — з Каралам Чапекам
  • Dášeňka, čili život štěněte — з Каралам Чапекам, ілюстрацыі Ёсефа
  • Ze života hmyzu 1921 — з Каралам Чапекам

Зноскі

  1. ↑ vital record
  2. ↑ Josef Čapek — 2017. Праверана 23 кастрычніка 2019.
  3. ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  4. ↑ regional database of the Research Library in Hradec Králové Праверана 2 мая 2024.
  5. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118518941 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 14 жніўня 2015.
  6. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2019. Праверана 23 кастрычніка 2019.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]