Горад
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Берат (алб.: Berati) — горад на поўдні Албаніі. Адміністрацыйны цэнтр вобласці Берат і акругі Берат. Насельніцтва — 60 тыс. жыхароў (2011). Размешчаны на рацэ Асумі ля падножжа горнага хрыбта Томары, за 70 км на поўдзень ад Тыраны.
У 2008 годзе гістарычны цэнтр горада быў уключаны ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА як узор добра захаванай гарадской забудовы часоў Асманскай імперыі.
Гарадское паселішча на тэрыторыі сучаснага Берата існуе з IV стагоддзя да н.э. З пачатку III стагоддзя да н.э. вядомы як Антыпатрэя (грэч. Αντιπατρια). Назва была дадзена македонскім царом Касандрам у гонар свайго бацькі Антыпатра. Ва II стагоддзі да н.э. горад быў заваяваны рымлянамі.
У візантыйскі перыяд горад вядомы як Пульхерыяпаліс (грэч. Πουλχεριοπολις).
У IX стагоддзі балгарскі цар Сімяон I захапіў горад і прысвоіў яму імя Беліград (літар. Белы град[1]), ад якой паходзіць і сучасная назва горада. Горад знаходзіўся ў складзе Балгарскага царства да XI стагоддзя, пазней уваходзіў у Эпірскі дэспатат. У XIII стагоддзі горад ізноў у складзе Візантыйскай імперыі. У 1345 годзе горад увайшоў у склад Сербскага каралеўства пры Стэфане Душане.
У XV стагоддзі Берат быў сталіцай княствы Музакі, у 1432—1444 гг. — сталіцай княствы Арыяніці.
Горад быў заваяваны асманамі ў 1431 г. У 1450 годзе горад быў уключаны ў склад Асманскай імперыі і знаходзіўся ў яе складзе да 1912 года.
Пра час заснавання Беліградскай мітраполіі дакладных сведчанняў не захавалася. Згадваюцца 20 імёнаў архірэяў Беліградскай мітраполіі ў юрысдыкцыі Охрыдскай архіепархіі, з якіх найбольш вядомымі з'яўляюцца Ігнацій (1691—1693; пасля архібіскуп Охрыдскі) і Іаасаф I (1752—1760 і 1765—1801). Пры Іаасафе Беліградская мітраполія з прычыны скасавання Охрыдскай архіепархіі перайшла ў юрысдыкцыю Канстанцінопальскага Патрыярхата. Берат быў месцам мучаніцкай смерці ў 1779 годзе грэчаскага прапаведніка-асветніка Казьмы Эталійскага (грэч. Κωσμας о Αιτωλος).