Курт Швітэрс

Курт Швітэрс
ням.: Kurt Schwitters
Фатаграфія
Імя пры нараджэнні ням.: Kurt Hermann Eduard Karl Julius Schwitters
Дата нараджэння 20 чэрвеня 1887(1887-06-20)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 8 студзеня 1948(1948-01-08)[1][2][…] (60 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Eduard Hermann Schwitters[d]
Жонка Helma Schwitters[d][6]
Дзеці Ernst Schwitters[d]
Род дзейнасці мастак, скульптар, графічны дызайнер, пісьменнік, паэт, дызайнер, фатограф, дзеяч выяўленчага мастацтва, графік, музыкант, кампазітар, дзеяч мастацтваў
Жанр абстракцыянізм
Мастацкі кірунак Дадаізм
Уплыў Carl Ludwig Noah Bantzer[d][7] і Emanuel Hegenbarth[d][7]
Партыя
Член у
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Курт Швітэрс (ням.: Kurt Schwitters; 20 чэрвеня 1887, Гановер — 8 студзеня 1948, Кендал, Вялікабрытанія) — нямецкі мастак і пісьменнік.

Жыццё і творчасць

[правіць | правіць зыходнік]

У 1909—1914 гг. вучыўся жывапісу ў Дрэздэнскай акадэміі мастацтваў. Удзельнічаў у берлінскім авангардысцкіх часопісе «Штурм». Быў блізкі да дадаізму, канструктывізму, сюррэалізму, экспрэсіянізму, сябраваў з Хансам Арпам, Эль Лісіцкім. Найбольш вядомы нечаканымі, алагічным, наўмысна адштурхальнымі кампазіцыямі са «знойдзеных прадметаў», якім ён даў назву «Мерц» (скарачэнне ад «Камерцыя унд Прыватбанк»). У 1923—1932 гг. выдаваў часопіс пад такой назвай, выйшаў 21 нумар.

Швітэрсу належыць паэма-калаж «Прысвячаецца Ганне Блюме» (1919), а таксама ўзоры мудрагелістай «гукавой паэзіі» («Прасаната» (ням.: Ursonate) 1922—1932); абедзве рэчы ў выкананні аўтара запісаны ў 1932 г. на грампласцінцы. У 1937 г. Швітэрс пакінуў Германію, жыў у Осла, а з 1940 г, пасля прыходу туды нацыстаў -. У Вялікабрытаніі. Яго творы фігуравалі на вядомай мюнхенскай выставе «Дэгенератыўнае мастацтва» (1937), арганізаванай нацыстамі.

Літаратурныя творы Швітэрса

[правіць | правіць зыходнік]
  • Poems, performance pieces, proses, plays, poetics. Philadelphia: Temple UP, 1993.
  • Das literarische Werk. Hrsg. von Friedhelm Lach. 5 Bände. Köln: DuMont, 1974—1981.

Зноскі

  1. ↑ а б Kurt Schwitters
  2. ↑ а б Kurt Schwitters // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ а б в The Other Interface Праверана 20 мая 2024.
  4. ↑ а б в г Catalog of the German National Library Праверана 8 жніўня 2024.
  5. ↑ Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.
  6. ↑ Deutsche Biographie — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.
  7. ↑ а б http://www.schwitters-stiftung.de/bio-ks.html

Літаратура пра мастака

[правіць | правіць зыходнік]
  • Traumann Steinitz K. Kurt Schwitters; a portrait from life. With Collision, a science-fiction opera libretto in banalities. Berkeley: University of California Press, 1968
  • Kurt Schwitters. München: Edition Text + Kritik, 1972
  • Scheffer B. Anfänge experimenteller Literatur: d. literar. Werk von Kurt Schwitters. Bonn: Bouvier, 1978
  • Kurt Schwitters in Nederland: Merz, De Stijl & Holland Dada. Zwolle: Waanders Uitgevers, 1997
  • Merz: in the beginning was Merz: from Kurt Schwitters to the present day. Ostfildern: Hatje Cantz, 2000
  • Burns Gamard E. Kurt Schwitters' Merzbau: the Cathedral of erotic misery. New York: Princeton Architectural Press, 2000.
  • Kurt Schwitters: collages, dipinti e sculture 1914—1947. Milano: Mazzotta, 2001
  • Martakies R. Kurt Schwitters: free spirit. Victoria: Trafford, 2006