Франсіска дэ Кеведа

Франсіска дэ Кеведа
Francisco Gómez de Quevedo y Santibáñez Villegas
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 14 (24) верасня 1584[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 8 верасня 1645(1645-09-08)[2][3][…] (60 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Маці María Gómez de Santibáñez[d]
Жонка Esperanza de Mendoza[d]
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменнік, паэт, раманіст
Кірунак барока
Жанр сатыра, круцельскі раман
Мова твораў іспанская
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Франсі́ска Го́мес дэ Кеведа-і-Сантыба́нес Вільле́гас (ісп.: Francisco Gómez de Quevedo y Santibáñez Villegas, 14 верасня 1580, Мадрыд8 верасня 1645, Вільянуэва-дэ-лос-Інфантэс, Габсбургская Іспанія) — празаік і паэт, буйнейшы іспанскі сатырык XVII.

Пасля заканчэння ўніверсітэта ў Вальядалідзе знаходзіўся пры двары, дзе праславіўся дасціпансцю, вучонасцю і з’едлівымі сатырычнымі вершамі. У 1611 годзе пасля дуэлі вымушаны быў пакінуць радзіму, удзельнічаў у італьянскіх паходах. У Іспанію ён вярнуўся толькі пасля смерці Філіпа ІІІ, у 1621 годзе, а праз два гады атрымаў ганаровую пасаду каралеўскага сакратара, але ў 1639 г. быў абвінавачаны ў сачыненні памфлета супраць караля і яго ўлюбёнцаў, быў арыштаваны і правёў у турме чатыры гады. Ён выйшаў адтуль хворым і хутка сканаў.

Кеведа трагічна ўспрыняў заняпад краіны, усеагульнае разлажэнне нораваў, пануючыя ў грамадстве карысталюбства і эгаізм. Яго летрыльі, рамансы, сатырычныя санеты аздобленыя рэзкім пачуццём смутку і агіды. Толькі любоўныя санеты з’яўляюцца выключэннем: ў іх Кеведа не бязлітасны, а поўны прыкрасці. Аднак і ў яго любоўнай лірыцы вобраз смерці і разлажэння сустракаецца вельмі часта.

Аўтар круцельскага раману «Гісторыя жыцця прайдзісвета па імені дон Паблас» (1626), цыклу сацыяльна-палітычных памфлетаў «Сны» (1627), зборніка вершаў «Час адплаты, ці Свядомая Фартуна» (1638, выд. 1650).

Беларускія пераклады

[правіць | правіць зыходнік]

Асобныя творы на беларускую пераклаў М. Шчур.

Зноскі

  • Lázaro Carreter F. Estilo barroco y personalidad creadora: Góngora, Quevedo, Lope de Vega. — Salamanca: Ediciones Anaya, 1966.
  • Ayala F. Cervantes y Quevedo. — Barcelona: Editorial Seix Barral, 1974.
  • Garciasol R. de. Quevedo. — Madrid: Espasa-Calpe, 1976.
  • Quevedo in perspective. / James Iffland, ed. — Newark: Juan de la Cuesta, 1982.
  • Arellano I. a.o. Rostros y máscaras: personajes y temas de Quevedo. — Pamplona: Ediciones Universidad de Navarra, 1999.
  • García Marruz F. Quevedo. — México: Fondo de Cultura Económica, 2003.
  • Gutiérrez C. M. La espada, el rayo y la pluma: Quevedo y los campos literario y de poder. — West Lafayette: Purdue UP, 2005.
  • González Quintás E. La metáfora en la poesía de Quevedo: la naturaleza y la mujer. Barañáin: Ediciones Universidad de Navarra, 2006.
  • Борхес Х. Л. Кеведо. // Собрание сочинений. — СПб.: Амфора, 2005. — Т. 2. — С. 358—365.
  • Сергиевская Г. Е. Консептизм как основа схождения двух философских языков: Грасиан и Кеведо //Когнитивные стили коммуникации. Теория и прикладные модели. — Симферополь, 2004. — C. 154—156.