Αμερικανικός κινηματογράφος

Αμερικανικός κινηματογράφος
Η επιγραφή στους λόφους του Χόλυγουντ, συχνά θεωρείται σύμβολο της αμερικανικής κινηματογραφικής βιομηχανίας.
 • Αίθουσες κατά κεφαλήν14 ανά 100,000 (2017)[1]
Κύριοι διανομείς
Παραγωγή ταινιών[2]
Μυθοπλασία646 (98.5%)
Κινούμενα σχέδια10 (1.5%)
Αριθμός καταχωρημένων  (2017)[3]
Συνολικά1,239,742,550
 • Κατά κεφαλήν3.9 (2010)[4]

Ο Αμερικανικός κινηματογράφος ή Κινηματογράφος των Ηνωμένων Πολιτειών (αγγλικά: Cinema of United States‎‎) είχε μεγάλη επίδραση στην κινηματογραφική βιομηχανία γενικά από τις αρχές του 20ού αιώνα. Το κυρίαρχο στιλ του αμερικανικού κινηματογράφου είναι ο κλασικός κινηματογράφος του Χόλυγουντ, ο οποίος αναπτύχθηκε από το 1913 έως το 1969 και εξακολουθεί να είναι χαρακτηριστικός των περισσότερων ταινιών που γίνονται εκεί μέχρι σήμερα. Ενώ οι Γάλλοι αδελφοί Λυμιέρ πιστώνονται γενικά με τη γέννηση του σύγχρονου κινηματογράφου, [5]ο αμερικανικός κινηματογράφος σύντομα έγινε κυρίαρχη δύναμη στην αναδυόμενη βιομηχανία. Σήμερα παράγει τον μεγαλύτερο αριθμό ταινιών οποιουδήποτε εθνικού κινηματογράφου μιας γλώσσας, με περισσότερες από 700 αγγλόφωνες ταινίες να κυκλοφορούν κατά μέσο όρο κάθε χρόνο.[6] Ενώ οι εθνικοί κινηματογράφοι του Ηνωμένου Βασιλείου (299), του Καναδά (206), της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας παράγουν επίσης ταινίες στην ίδια γλώσσα, δεν θεωρούνται μέρος του συστήματος του Χόλυγουντ. Ω εκ τούτου, το Χόλυγουντ έχει επίσης θεωρηθεί διεθνικός κινηματογράφος [7]καθώς δημιούργησε πολλές γλωσσικές εκδόσεις ορισμένων τίτλων, συχνά στα ισπανικά ή στα γαλλικά. Το σύγχρονο Χόλυγουντ αναθέτει συχνά την παραγωγή ταινών στον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Το Χόλυγουντ θεωρείται η παλαιότερη κινηματογραφική βιομηχανία, με την έννοια ότι είναι ο τόπος όπου εμφανίστηκαν τα πρώτα κινηματογραφικά στούντιο και εταιρείες παραγωγής. Είναι επίσης η γενέτειρα διαφόρων ειδών του κινηματογράφου - μεταξύ των οποίων η κωμωδία, το δράμα, τα γουέστερν, το μιούζικαλ, τα ρομάντζα, ο τρόμος, η επιστημονική φαντασία και τα πολεμικά έπη - και έχει δώσει το παράδειγμα σε άλλες εθνικές κινηματογραφικές βιομηχανίες.

Το 1878, ο Ίντγουιρντ Μάιμπριτζ επέδειξε τη δύναμη της φωτογραφίας να συλλάβει την κίνηση. Το 1894, η πρώτη εμπορική έκθεση κινηματογραφικών ταινιών στον κόσμο πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, χρησιμοποιώντας το κινητοσκόπιο του Τόμας Έντισον. Τις επόμενες δεκαετίες, η παραγωγή βουβών ταινιών επεκτάθηκε πολύ, δημιουργήθηκαν τα στούντιο και μετανάστευσαν στην Καλιφόρνια και οι ταινίες και οι ιστορίες έγιναν πολύ περισσότερες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρήγαγαν την πρώτη ταινία σύγχρονης μουσικής στον κόσμο, The Jazz Singer, το 1927 [8]και ήταν στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης του ήχου στις ταινίες τις επόμενες δεκαετίες. Από τις αρχές του 20ού αιώνα, η κινηματογραφική βιομηχανία των ΗΠΑ βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη ζώνη των τριάντα μιλίων και γύρω στο Χόλυγουντ, στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Ο σκηνοθέτης Ντ. Γ. Γκρίφιθ ήταν ο κεντρικός πρωταγωνιστής στην ανάπτυξη μιας παραγωγής ταινιών, ενώ η ταινία Πολίτης Κέιν (1941) του Όρσον Γουέλς αναφέρεται συχνά σε δημοσκοπήσεις κριτικών ως η καλύτερη ταινία όλων των εποχών.[9]

Τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο του Χόλυγουντ είναι η κύρια πηγή των πιο επιτυχημένων εμπορικών ταινιών και των περισσότερων ταινιών που πωλούν εισιτήρια παγκοσμίως.[10] Επιπλέον, πολλές από τις ταινίες με τα υψηλότερα κέρδη του Χόλυγουντ έχουν δημιουργήσει περισσότερα έσοδα στο box office και τις πωλήσεις εισιτηρίων εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών από τις ταινίες που γίνονται σε άλλες χώρες.

Σήμερα, τα αμερικανικά κινηματογραφικά στούντιο παράγουν συλλογικά αρκετές εκατοντάδες ταινίες κάθε χρόνο, καθιστώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες από τιςς πιο παραγωγικές παραγωγούς ταινιών στον κόσμο και πρωτοπόρους στον τομέα της μηχανικής και της τεχνολογίας κινηματογραφικών ταινιών.

Προέλευση και Φορτ Λι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Τζάστους Ντ. Μπερνς ως Μπρόνκο Μπίλι Άντερσον στη Μεγάλη ληστεία του τραίνου (1903), το πρώτο γουέστερν.

Το πρώτο ηχογραφημένο στιγμιότυπο εικόνας που κατέγραφε και αναπαρήγαγε κίνηση ήταν μια σειρά φωτογραφιών ενός αλόγου του ιπποδρόμου από τον Ίντγουιρντ Μάιμπριτζ, τις οποίες δημιούργησε στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνιας χρησιμοποιώντας ένα σύνολο στημένων φωτογραφικών μηχανών τοποθετημένων στη σειρά. Το επίτευγμα του Μάιμπριτζ οδήγησε τους εφευρέτες απανταχού να προσπαθήσουν να κάνουν παρόμοιες συσκευές. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Τόμας Έντισον ήταν από τους πρώτους που παρήγαγαν μια τέτοια συσκευή, το κινοσκόπιο.

Ο Χάρολντ Λόιντ στη σκηνή του ρολογιού στην ταινία Safety Last! (1923)

Η ιστορία του κινηματογράφου στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να εντοπίσει τις ρίζες της στην Ανατολική Ακτή όπου, κάποτε, το Φορτ Λι, του Νιου Τζέρσεϋ ήταν η πρωτεύουσα της Αμερικής. Η βιομηχανία ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα με την κατασκευή του "Black Maria" του Τόμας Έντισον, του πρώτου κινηματογραφικού στούντιο στο Γουέστ Όραντζ του Νιου Τζέρσεϋ. Οι πόλεις και οι κωμοπόλεις του ποταμού Χάντσον προσέφεραν γη με κόστος πολύ λιγότερο από την πόλη της Νέας Υόρκης απέναντι από τον ποταμό και επωφελήθηκαν πολύ ως αποτέλεσμα της φαινομενικής ανάπτυξης της κινηματογραφικής βιομηχανίας στις αρχές του 20ου αιώνα.[11][12][13]

Η βιομηχανία άρχισε να προσελκύει τόσο κεφάλαια όσο και ένα καινοτόμο εργατικό δυναμικό. Το 1907, όταν η εταιρεία Κάλεμ άρχισε να χρησιμοποιεί το Φορτ Λι ως τοποθεσία για κινηματογράφηση στην περιοχή, ακολούθησαν γρήγορα άλλοι σκηνοθέτες. Το 1909, ο πρόδρομος των Universal Studios, η Champion Film Company, δημιούργησε το πρώτο στούντιο. [14] Άλλοι ακολούθησαν γρήγορα και είτε έχτισαν νέα στούντιο ή μισθωμένες εγκαταστάσεις στο Φορτ Λι. Τη δεκαετία του 1910 και του 1920, κινηματογραφικές εταιρείες όπως η Independent Moving Pictures Company, τα Peerless Studios, η The Solax Company, τα Éclair Studios, η Goldwyn Picture Corporation, η American Méliès (Star Films), η The World Film Company, η Biograph Studios, η Fox Film Corporation, η Pathé Frères, η Metro Pictures Corporation, η Victor Film Company και η Selznick Pictures Corporation έκαναν ταινίες στο Φορτ Λι. Τέτοιοι αξιοσημείωτοι παραγωγοί όπως η Μαίρη Πίκφορντ ξεκίνησαν στα Biograph Studios.[15][16][17]

Στη Νέα Υόρκη, το Kaufman Astoria Studios στο Κουίνς, χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βουβής εποχής του κινηματογράφου και χρησιμοποιήθηκε από τους Αδελφούς Μαρξ και τον ΒΣ Φιλντς. Τα Edison Studios βρίσκονταν στο Μπρονξ, στο Τσέλσι και το Μανχάταν. Άλλες ανατολικές πόλεις, κυρίως το Σικάγο και το Κλίβελαντ, επίσης χρησίμευαν ως πρώιμα κέντρα παραγωγής ταινιών.[18][19] Στη Δύση, η Καλιφόρνια αναδύθηκε ήδη γρήγορα ως σημαντικό κέντρο παραγωγής ταινιών. Στο Κολοράντο, το Ντένβερ ήταν η έδρα της εταιρείας Art-O-Graf και το πρώτο στούντιο κινουμένων σχεδίων του Γουόλτ Ντίσνεϊ να εδρεύει στο Κάνσας Σίτι του Μιζούρι. Το Picture City της Φλόριντα ήταν ένας προγραμματισμένος τόπος για ένα κέντρο παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών τη δεκαετία του 1920, αλλά λόγω του τυφώνα Οκιτσόμπε του 1928, η ιδέα κατέρρευσε και η Picture City επέστρεψε στο αρχικό της μορφή. Μια προσπάθεια ίδρυσης ενός κέντρου παραγωγής ταινιών στο Ντιτρόιτ αποδείχθηκε επίσης ανεπιτυχής.[20]

Οι ταινίες κατοχυρώνονταν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις αρχές του 20ού αιώνα και βοήθησε στη διευκόλυνση της διάδοσης των κινηματογραφικών εταιρειών σε άλλα μέρη των ΗΠΑ, εκτός της Νέας Υόρκης. Πολλοί δημιουργοί συνεργάστηκαν με εταιρείες εξοπλισμού, καθώς δεν είχαν τα δικαιώματα χρήσης. Μέχρι το 1912, οι περισσότερες μεγάλες κινηματογραφικές εταιρείες είχαν δημιουργήσει εγκαταστάσεις παραγωγής στη Νότια Καλιφόρνια κοντά ή στο Λος Άντζελες λόγω του ευνοϊκων καιρικών συνθηκών.[21]

Άνοδος του Χόλυγουντ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλασικός κινηματογράφος του Χόλιγουντ και Χρυσή Εποχή του Χόλιγουντ (1913-1969)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αστέρια της εποχής του κλασσικού κινηματογράφου του Χόλιγουντ (περ. 1913-1969). Πρώτη σειρά, (Αριστερά-δεξιά): Γκρέτα Γκάρμπο, Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Λορίν Μπακόλ, Κλαρκ Γκέιμπλ, Κάθριν Χέπμπορν, Φρεντ Ασταίρ, Τζίντζερ Ρότζερς, Μάρλον Μπράντο, οι Αδελφοί Μαρξ, Τζόαν Κρόφορντ. Δεύτερη σειρά, Αρ-δε: Τζον Γουέιν, Τζέιμς Στιούαρτ, Μπάστερ Κίτον, Κλοντέτ Κολμπέρ, Τζιν Κέλι, Μπαρτ Λάνκαστερ, Τζούντι Γκάρλαντ, Γκρέγκορι Πεκ, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Κερκ Ντάγκλας. Τρίτη σειρά, Αρ-δε: Μπέτι Ντέιβις, Όντρεϊ Χέπμπορν, Τζιν Χάρλοου, Άλφρεντ Χίτσκοκ, Τζον Φορντ, Χάουαρντ Χοκς, Γκρέις Κέλι, Λόρενς Ολίβιε, Μάρλεν Ντίτριχ, Τζέιμς Κάγκνεϊ. Τέταρτη σειρά, (Αρ-δε): Άβα Γκάρντνερ, Κάρι Γκραντ, Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Χένρι Φόντα, Μέριλιν Μονρόε, Τζέιμς Ντιν, Όρσον Γουέλς, Μέι Γουέστ, Γουίλιαμ Χόλντεν, Σοφία Λόρεν. Κάτω σειρά, (Αρ-δε): Βίβιαν Λι, Τζόαν Φοντέιν και Γκάρι Κούπερ, Σπένσερ Τρέισι, Μπάρμπαρα Στάνγουικ, Λίλιαν Γκις, Τάιρον Πάουερ, Σίρλεϊ Τεμπλ, Τζάνετ Λι με τον Τσάρλτον Ίστον, Ρίτα Χέιγουορθ, Μαίρη Πίκφορντ.

Ο κλασικός κινηματογράφος του Χόλυγουντ, ή «Χρυσή Εποχή του Χόλυγουντ», ορίζεται ως ένα τεχνικό και αφηγηματικό χαρακτηριστικό του αμερικανικού κινηματογράφου από το 1913 έως το 1969, κατά τη διάρκεια του οποίου παρήχθησαν χιλιάδες ταινίες από τα στούντιο του Χόλυγουντ. Το κλασικό στιλ άρχισε να αναδύεται το 1913, επιταχύνθηκε το 1917 μετά την είσοδο των ΗΠΑ στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και τελικά σταθεροποιήθηκε όταν κυκλοφόρησε η ταινία The Jazz Singer το 1927, τερματίζοντας την εποχή των βουβών ταινιών και αυξάνοντας τα κέρδη του box-office για την κινηματογραφική βιομηχανία κατά την εισαγωγή ήχου σε ταινίες μεγάλου μήκους.

Οι περισσότερες ταινίες του Χόλυγουντ ακολουθούσαν στενά έναν τύπο (Γουέστερν, Κωμωδία, Μιούζικαλ, Κινούμενα Σχέδια) - και οι ίδιες δημιουργικές ομάδες δούλευαν συχνά σε ταινίες που παραγόνταν από το ίδιο στούντιο. Για παράδειγμα, οι Σέντρικ Γκίμπονς και Χέρμπερτ Στόθαρτ δούλευαν πάντα σε ταινίες της MGM, ο Άλφρεντ Νιούμαν δούλευε στην 20th Century Fox για είκοσι χρόνια, ενώ οι ταινίες του Σέσιλ ντε Μιλ δημιουργήθηκαν σχεδόν όλες στην Paramount και οι ταινίες του σκηνοθέτη Χένρι Κινγκ ήταν κυρίως για την 20th Century Fox.

Ταυτόχρονα, συνήθως θα μπορούσε κανείς να μαντέψει ποιο στούντιο έφτιαξε ποια ταινία, κυρίως λόγω των ηθοποιών που εμφανίστηκαν σε αυτήν. Η MGM, για παράδειγμα, ισχυρίζονταν ότι διέθετε «περισσότερα αστέρια από ότι υπάρχουν στον ουρανό». Κάθε στούντιο είχε το δικό του στιλ και τις χαρακτηριστικές πινελιές που του έδιναν τη δυνατότητα να το γνωρίζουμε - ένα χαρακτηριστικό που σπάνια υπάρχει σήμερα.

Για παράδειγμα, Η σειρήνα της Μαρτινίκα (To Have and Have Not) (1944) είναι διάσημη όχι μόνο για το πρώτο ζεύγος των ηθοποιών Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ (1899–1957) και Λορίν Μπακόλ (1924–2014), αλλά επειδή γράφτηκε από δύο μελλοντικούς νικητές του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας: τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ (1899–1961), ο οποίος ήταν ο συγγραφέας του μυθιστορήματος στο οποίο βασίστηκε το σενάριο και ο Γουίλιαμ Φώκνερ (1897–1962), ο οποίος εργάστηκε στην προσαρμογή του σεναρίου για την ταινία.

Μετά την κυκλοφορία του The Jazz Singer το 1927, η Warner Bros. απέκτησε τεράστια επιτυχία και κατάφερε να αποκτήσουν τη δική της αλυσίδα από κινηματογραφικές αίθουσες, αφού αγόρασε το Stanley Theaters και τις First National Productions το 1928. Η MGM είχε επίσης ιδιοκτησία των Teater Loews από τη δημιουργία του το 1924 και η Fox Film Corporation ανήκε επίσης στο Fox Theatre. Η RKO (μια συγχώνευση του 1928 μεταξύ των Keith-Orpheum Theatres και της Radio Corporation of America[22]) απάντησε επίσης στο μονοπώλιο της Western Electric / ERPI για την εισαγωγή του ήχου σε ταινίες και ανέπτυξε τη δική τους μέθοδο, γνωστή ως Photophone, για να βάλει τον ήχο σε δικές της ταινίες.[23]

Η Paramount, η οποία είχε ήδη αποκτήσει τους κινηματογράφους Balaban και Katz το 1926, θα απαντούσε στην επιτυχία των Warner Bros. και RKO και θα αγόραζε επίσης πολλές αίθουσες στα τέλη της δεκαετίας του 1920, και θα είχε μονοπώλιο στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν.[24] Μέχρι τη δεκαετία του 1930, σχεδόν όλα τα μητροπολιτικά θέατρα της πρώτης διοίκησης στις Ηνωμένες Πολιτείες ανήκαν στα στούντιο των «Πέντε Μεγάλων» - MGM, Paramount Pictures, RKO, Warner Bros. και 20th Century Fox.[25]

Το Σύστημα στούντιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κινηματογραφικό Στούντιο του Χόλυγουντ, 1922

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της χρυσής εποχής, η MGM κυριάρχησε στον Αμερικανικό κινηματογράφο καθώς διέθεται τα κορυφαία αστέρια του Χόλυγουντ, και επίσης πιστώθηκε για τη δημιουργία του συστήματος αστεριών του Χόλυγουντ.[26] Μερικά αστέρια της MGM περιλάμβαναν τον «Βασιλιά του Χόλυγουντ» Κλαρκ Γκέιμπλ, τον Λάιονελ Μπάριμορ, την Τζιν Χάρλοου, την Νόρμα Σίρερ, την Γκρέτα Γκάρμπο, την Τζόαν Κρόφορντ, την Ζανέτ Μακντόναλντ, τον Σπένσερ Τρέισι, την Τζούντι Γκάρλαντ και τον Τζιν Κέλι.[26]

Ένα άλλο μεγάλο επίτευγμα του αμερικανικού κινηματογράφου κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής ήρθε μέσω της εταιρείας κινουμένων σχεδίων της Walt Disney. Το 1937, η Disney δημιούργησε την πιο επιτυχημένη ταινία της εποχής της, την Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι.[27] Αυτή η διάκριση κορυφώθηκε αμέσως το 1939 όταν η Selznick International δημιούργησε αυτη που είναι ακόμα μέχρι σήμερα, με προσαρμόζεται στον πληθωρισμό, η πιο επιτυχημένη ταινία όλων των εποχών το Όσα Παίρνει ο Άνεμος.[28]

Πολλοί ιστορικοί κινηματογράφου έχουν σχολιάσει τα πολλά μεγάλα έργα του κινηματογράφου που προέκυψαν από αυτήν την περίοδο υψηλής δημιουργικότητας ταινιών. Ένας λόγος για αυτό ήταν δυνατό είναι ότι, με την παραγωγή πολλών ταινιών, δεν έπρεπε όλες να γίνουν μεγάλη επιτυχία. Ένα στούντιο θα μπορούσε να στοιχηματίσει σε μια μεσαία προϋπολογισμού χαρακτηριστική ταινία με ένα καλό σενάριο και σχετικά άγνωστους ηθοποιούς, όπως ο Πολίτης Κέιν, σε σκηνοθεσία του Όρσον Γουέλς (1915–1985) που συχνά θεωρείται ως η μεγαλύτερη ταινία όλων των εποχών, ταιριάζει σε αυτήν την περιγραφή. Σε άλλες περιπτώσεις, ισχυροί σκηνοθέτες όπως ο Χάουαρντ Χοκς (1896–1977), ο Άλφρεντ Χίτσκοκ (1899–1980) και ο Φρανκ Κάπρα (1897–1991) αντιμάχονταν τα στούντιο προκειμένου να επιτύχουν τα καλλιτεχνικά τους οράματα.

Το απόγειο του συστήματος στούντιο μπορεί να ήταν το 1939, το οποίο είδε την κυκλοφορία κλασικών ταινιών όπως Ο Μάγος του Οζ, το Όσα Παίρνει ο Άνεμος, Ο κ. Σμιθ πάει στην Ουάσινγκτον και τα Ο Πύργος των Καταιγίδων. Μεταξύ των άλλων ταινιών από την περίοδο της Χρυσής Εποχής που τώρα θεωρούνται κλασικές είναι η Καζαμπλάνκα, το Συνέβη μια Νύχτα, ο Κινγκ Κονγκ, Η Ανταρσία του Μπάουντι, Η Κυρία από τη Σαγκάη, Το λιμάνι της αγωνίας, ο Επαναστάτης Χωρίς Αιτία, το Μερικοί το προτιμούν καυτό, και Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας.

Παρακμή του συστήματος στούντιο (τέλη 1940)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ποσοστό του πληθυσμού των ΗΠΑ που πήγαινε στον κινηματογράφο κατά μέσο όρο, εβδομαδιαίως, 1930-2000
Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ παρουσιάζει κάθε έναν από τους επτά νάνους σε μια σκηνή από το αρχικό κινηματογραφικό τρέιλερ της Χιονάτης και των Επτά Νάνων του 1937.

Το σύστημα στούντιο και η Χρυσή Εποχή του Χόλυγουντ υπέκυψαν σε δύο δυνάμεις που αναπτύχθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1940: Σε μια ομοσπονδιακή αντιμονοπωλιακή νομοθεσία που διαχωρίσε την παραγωγή ταινιών από την προβολή τους, και την έλευση της τηλεόρασης.

Το 1938, η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι της Walt Disney κυκλοφόρησαν κατά τη διάρκεια μιας σειράς φιλόδοξων ταινιών από τα μεγάλα στούντιο, και γρήγορα έγινε η ταινία με τα υψηλότερα κέρδη που κυκλοφόρησε μέχρι εκείνη την στιγμή. Δυστυχώς για τα στούντιο, η ταινία ήταν μια ανεξάρτητη παραγωγή κινουμένων σχεδίων που δεν είχε κανένα αστέρι που εργαζόταν στο στούντιο.[29] Αυτό προκάλεσε μια ήδη διαδεδομένη απογοήτευση για την πρακτική της ομαδικής προκράτησης, όπου τα στούντιο θα πουλούσαν μόνο ένα πρόγραμμα ταινιών ολόκληρου του χρόνου κάθε φορά στις αίθουσες και θα χρησιμοποιούσαν την ομαδική προκράτηση για να καλύψουν τις ταινίες που οι κυκλοφορίες τους ήταν μέτριας ποιότητας.

Ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας Θέρμαν Άρνολντ της κυβέρνησης Ρούσβελτ, εκμεταλλεύτηκε αυτήν την ευκαιρία για να κινήσει διαδικασία εναντίον των οκτώ μεγαλύτερων στούντιο του Χόλυγουντ τον Ιούλιο του 1938 για παραβιάσεις του αντιμονοπωλιακού νόμου Σέρμαν (Sherman Antitrust Act).[30][31] Η ομοσπονδιακή αγωγή είχε ως αποτέλεσμα πέντε από τα οκτώ στούντιο (τα "Πέντε Μεγάλα": Warner Bros. , MGM, Fox, RKO και Paramount) να καταλήξουν σε συμβιβασμό με τον Άρνολντ τον Οκτώβριο του 1940 και να υπογράψουν διάταγμα συναίνεσης που θα συμφωνούσε, εντός τριών ετών:

  • Να εξαλειφθεί η ομαδική κράτηση θεμάτων ταινιών μικρού μήκους.
  • Να εξαλειφθεί η ομαδική κράτηση για περισσότερες από πέντε προβολές στις αίθουσες τους.
  • Να μην συμμετέχουν πλέον στην τυφλή αγορά (ή στην αγορά ταινιών από κινηματογραφικές περιοχές χωρίς να βλέπουν ταινίες εκ των προτέρων) και αντ 'αυτού να έχουν εμπορική προβολή, στην οποία και οι 31 κινηματογραφικές περιοχές στις ΗΠΑ θα βλέπουν ταινίες κάθε δύο εβδομάδες πριν αυτές προβάλλουν ταινίες σε κινηματογράφους.
  • Να δημιουργηθεί ένα διοικητικό συμβούλιο σε κάθε κινηματογραφική περιοχή για να επιβληθούν αυτές οι απαιτήσεις.[30]

Τα «Τρία Μικρά Στούντιο» (Universal Studios, United Artists και Columbia Pictures), που δεν διέθεταν αίθουσες, αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στο διάταγμα συναίνεσης. [30][31]Ορισμένοι ανεξάρτητοι παραγωγοί ταινιών ήταν επίσης δυσαρεστημένοι με τον συμβιβασμό και δημιούργησαν μια ένωση γνωστή ως Εταιρεία Ανεξάρτητων Παραγωγών Κινηματογράφου και μήνυσαν την Paramount για το μονοπώλιο που είχε ακόμη στις αίθουσες του Ντιτρόιτ - καθώς η Paramount κέρδισε επίσης την κυριαρχία μέσω δημοφιλών ηθοποιών όπως ο Μπομπ Χόουπ, η Πωλέτ Γκοντάρ, η Βερόνικα Λέικ, η Μπέτι Χάτον, ο τραγουδιστής Μπιγκ Κρόσμπι, ο Άλαν Λαντ και ο Γκάρι Κούπερ επίσης μέχρι το 1942. Τα Πέντε Μεγάλα στούντιο δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις της συγκατάθεσης του διατάγματος κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, χωρίς σημαντικές συνέπειες, αλλά μετά το τέλος του πολέμου εντάχθηκαν στην Paramount ως κατηγορούμενοι στην υπόθεση αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας του Χόλυγουντ, όπως και τα στούντιο των Τριών Μικρών.[32]

Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε τελικά ότι η κυριότητα των μεγάλων στούντιο για αίθουσες και διανομή ταινιών ήταν παραβίαση του νόμου περί αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας Σέρμαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, τα στούντιο άρχισαν να απελευθερώνουν ηθοποιούς και τεχνικό προσωπικό από τις συμβάσεις τους με τα στούντιο και οδήγησε σε αλλαγές της δημιουργίας ταινιών από τα μεγάλα στούντιο του Χόλιγουντ, καθώς το καθένα από αυτά θα μπορούσε να έχει μια εντελώς διαφορετική ομάδα καστ και δημιουργικό επιτελείο. Η απόφαση είχε ως αποτέλεσμα τη σταδιακή απώλεια των χαρακτηριστικών που ήταν ταυτότητα των στούντιο Metro-Goldwyn-Mayer, Paramount Pictures, Universal Studios, Columbia Pictures, RKO Pictures και 20th Century Fox. Ορισμένοι κινηματογραφιστές, όπως ο Σέσιλ ντε Μιλ, είτε παρέμειναν συμβασιούχοι μέχρι το τέλος της καριέρας τους είτε χρησιμοποίησαν τις ίδιες δημιουργικές ομάδες στις ταινίες τους, έτσι ώστε μια ταινία του Ντε Μιλ να μοιάζει με μία που είχε δημιουργηθεί το 1932 ή το 1956.

Νέο Χόλυγουντ και μετακλασικός κινηματογράφος (1960-1980)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Νέο Χόλυγουντ
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους της εποχής του Νέου Χόλυγουντ και ένας από τους πιο δημοφιλείς σκηνοθέτες και παραγωγούς στην ιστορία του κινηματογράφου. Είναι επίσης ένας από τους συνιδρυτές της DreamWorks Studios.

Στο Νέο Χόλυγουντ εμφανίστηκε μια νέα γενιά σκηνοθετών του Αμερικανικού κινηματογράφου που είχαν απορροφήσει τις τεχνικές που αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1960 ως αποτέλεσμα του Γαλλικού Νέου Κύματος. Η ταινία Μπόνι και Κλάιντ του 1967 σηματοδότησε την αρχή του αμερικανικού κινηματογράφου και την ανάκαμψη του επίσης, καθώς μια νέα γενιά ταινιών θα είχε μεγάλη επιτυχία στο box office.[33]Σκηνοθέτες όπως ο Φράνσις Φορντ Κόπολα, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο Τζορτζ Λούκας, ο Μπράιαν Ντε Πάλμα, ο Στάνλεϊ Κούμπρικ, ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Ρόμαν Πολάνσκι και ο Γουίλιαμ Φρίντκιν έκαναν τεράστιες επιτυχίες, οι οποίοι εξέλιξαν τα υπάρχοντα είδη και τις τεχνικές.

Τη δεκαετία του 1970, οι ταινίες των δημιουργών τους συχνά αναγνωρίστηκαν κριτικά και ήταν εμπορικά επιτυχημένες. Ενώ οι πρώτες ταινίες του Νέου Χόλυγουντ, όπως η Μπόνι και Κλάιντ και ο Ξένοιαστος Καβαλάρης (Easy Rider), είχαν σχετικά χαμηλό προϋπολογισμό, με ηθικούς ήρωες και αυξημένη σεξουαλικότητα και βία, την τεράστια επιτυχία ωστόσο την απόλαυσαν ο Φρίντκιν με τον Εξορκιστή, ο Σπίλμπεργκ με τα Σαγόνια του Καρχαρία, ο Κόπολα με τον Νονό και την Αποκάλυψη Τώρα, ο Σκορσέζε με τον Ταξιτζή, ο Κούμπρικ με το 2001: A Space Odyssey, ο Πολάνσκι με την Chinatown και ο Λούκας με το American Graffiti και το Star Wars, συμβάλλοντας στη δημιουργία του σύγχρονου «blockbuster» και ώθησαν τα στούντιο να επικεντρωθούν όλο και περισσότερο στην προσπάθεια παραγωγής τεράστιων επιτυχιών.[34]

Η αυξανόμενη αναγνώριση αυτών των νέων σκηνοθετών δεν βοήθησε. Συχνά, θα έκαναν υπερβολικά χρονοδιάγραμματα και προυπολογισμούς, χρεοκοπώντας με αυτό τον τρόπο είτε τον εαυτό τους ή τα στούντιο. Τα πιο διάσημα παραδείγματα είναι η Αποκάλυψη Τώρα του Κόπολα και ιδιαίτερα Η Πύλη της Κολάσεως του Μάικλ Τσιμίνο, η οποία χρεοκόπησε μεμονωμένα την United Artists. Ωστόσο, η ταινία του Κόπολα τελικά κέρδισε τα χρήματά της και έτυχε ευρείας αναγνώρισης ως ένα αριστούργημα, κερδίζοντας τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.[35]

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Hallett, Hilary A. Go West, Young Women! The Rise of Early Hollywood. Berkeley, CA: University of California Press, 2013.
  • Ragan, David. Who's Who in Hollywood, 1900–1976. New Rochelle, NY: Arlington House, 1976.
  1. «Table 8: Cinema Infrastructure – Capacity». UNESCO Institute for Statistics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2013. 
  2. «Table 1: Feature Film Production – Genre/Method of Shooting». UNESCO Institute for Statistics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  3. «Table 11: Exhibition – Admissions & Gross Box Office (GBO)». UNESCO Institute for Statistics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  4. «Cinema – Admissions per capita». Screen Australia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις Νοεμβρίου 9, 2013. Ανακτήθηκε στις Νοεμβρίου 9, 2013. 
  5. «The Lumière Brothers, Pioneers of Cinema». History Channel. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2017. 
  6. UIS. «UIS Statistics». data.uis.unesco.org. 
  7. Hudson, Dale. Vampires, Race, and Transnational Hollywoods. Edinburgh University Press, 2017. Website Αρχειοθετήθηκε 2019-12-22 στο Wayback Machine.
  8. «Why Contemporary Commentators Missed the Point With 'The Jazz Singer'». Time. 
  9. Village Voice: 100 Best Films of the 20th century (2001) Αρχειοθετήθηκε March 31, 2014, στο Wayback Machine.. Filmsite.org; «Sight and Sound Top Ten Poll 2002». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις Μαΐου 15, 2012. . BFI. Retrieved June 19, 2007.
  10. Davis, Glyn· Dickinson, Kay· Patti, Lisa· Villarejo, Amy (2015). Film Studies: A Global Introduction. Abingdon: Routledge. σελ. 299. ISBN 9781317623380. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. 
  11. Kannapell, Andrea. "Getting the Big Picture; The Film Industry Started Here and Left. Now It's Back, and the State Says the Sequel Is Huge.", The New York Times, October 4, 1998. Accessed December 7, 2013.
  12. Amith, Dennis. "Before Hollywood There Was Fort Lee, N.J.: Early Movie Making in New Jersey (a J!-ENT DVD Review)", J!-ENTonline.com, January 1, 2011. Accessed December 7, 2013. "When Hollywood, California, was mostly orange groves, Fort Lee, New Jersey, was a center of American film production."
  13. Rose, Lisa."100 years ago, Fort Lee was the first town to bask in movie magic", The Star-Ledger, April 29, 2012. Accessed December 7, 2013. "Back in 1912, when Hollywood had more cattle than cameras, Fort Lee was the center of the cinematic universe. Icons from the silent era like Mary Pickford, Lionel Barrymore and Lillian Gish crossed the Hudson River via ferry to emote on Fort Lee back lots."
  14. Before Hollywood, There Was Fort Lee Αρχειοθετήθηκε July 12, 2009, στο Wayback Machine., Fort Lee Film Commission. Accessed April 16, 2011.
  15. Koszarski, Richard. "Fort Lee: The Film Town, Indiana University Press, 2004. (ISBN 978-0-86196-652-3). Accessed May 27, 2015.
  16. Studios and Films Αρχειοθετήθηκε October 6, 2014, στο Wayback Machine., Fort Lee Film Commission. Accessed December 7, 2013.
  17. Fort Lee Film Commission (2006), Fort Lee Birthplace of the Motion Picture Industry, Arcadia Publishing, ISBN 0-7385-4501-5, https://books.google.com/books?id=ViR3b72xkK0C 
  18. Liebenson, Donald (19 Φεβρουαρίου 2015). «'Flickering Empire' details Chicago's early dominance of film industry». Chicago Tribune. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2021. 
  19. «Cleveland on Film». The Encyclopedia of Cleveland History. Case Western Reserve University. https://case.edu/ech/articles/c/cleveland-film. Ανακτήθηκε στις February 8, 2021. 
  20. Abel, Richard (2020). Motor City Movie Culture, 1916-1925. Bloomington, IN: Indiana University Press. σελίδες 136–139. ISBN 978-0253046468. 
  21. Jacobs, Lewis; Rise of the American film, The; Harcourt Brace, New York, 1930; p. 85
  22. «Thumbnail History of RKO Radio Pictures». earthlink.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2007. 
  23. «History of the motion picture». Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/eb/article-52148/history-of-the-motion-picture#508075.hook. Ανακτήθηκε στις June 14, 2013. 
  24. «The Paramount Theater Monopoly». Cobbles.com. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2013. 
  25. «Film History of the 1920s». Filmsite.org. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2013. 
  26. 26,0 26,1 [1] Αρχειοθετήθηκε June 21, 2007, στο Wayback Machine.
  27. «Disney Insider». go.com. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2013. 
  28. [2] Αρχειοθετήθηκε May 14, 2007, στο Wayback Machine.
  29. Aberdeen, J A (6 Σεπτεμβρίου 2005). «Part 1: The Hollywood Slump of 1938». Hollywood Renegades Archive. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  30. 31,0 31,1 Aberdeen, J A (6 Σεπτεμβρίου 2005). «Part 3: The Consent Decree of 1940». Hollywood Renegades Archive. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  31. «The Hollywood Studios in Federal Court – The Paramount case». Cobbles.com. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2013. 
  32. Scott, A. O. (August 12, 2007). «Two Outlaws, Blasting Holes in the Screen». The New York Times. https://www.nytimes.com/2007/08/12/movies/12scot.html. 
  33. Belton, John (10 Νοεμβρίου 2008). American cinema/American culture. McGraw-Hill. σελ. 384. ISBN 978-0-07-338615-7. 
  34. Sight & Sound. Modern Times Αρχειοθετήθηκε March 7, 2012, στο Wayback Machine. Sight & Sound British Film Institute, Dec. 2002. Web. October 16, 2010