Ευρωπαϊκή Ναυτική Δύναμη

Το έμβλημα της EUROMARFOR
Θηρεός

Η Ευρωπαϊκή Ναυτική Δύναμη (Euromarfor ή EMF) είναι μια Πολυεθνική Ναυτική Δύναμη[1], ικανή να εκτελεί αεροναυτικές και αμφίβιες επιχειρήσεις, η δε σύνθεσή της εξαρτάται από την ανατεθείσα αποστολή.

Η Euromarfor δημιουργήθηκε το 1995 όταν η Γαλλία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία συμφώνησαν να δημιουργηθεί μια δύναμη, με την οποία θα εκπληρώσουν τις αποστολές που ορίζονταν στη διακήρυξη του Πήτερσμπεργκ (Petersberg tasks), όπως ο θαλάσσιος έλεγχος, οι ανθρωπιστικές αποστολές, οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις αντίδρασης σε κρίσεις (προληπτική ανάπτυξη , θαλάσσιες περιπολίες, εκκαθάριση ναρκοπεδίων, κλπ) καθώς και οι επιχειρήσεις επιβολής της ειρήνης.

Αφιερωμένη κατά προτεραιότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (η δύναμη συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των δυνάμεων της ΕΕ στο ελάχιστο επίπεδο της Ομάδας Επιχειρήσεων (task group) με την ικανότητα να παρέχει ένα αναπτυσσόμενο Ναυτικό Στρατηγείο υψηλής ετοιμότητας ως Στοιχείο Ναυτικής Διοίκησης (Maritime Component Command MCC)), η Euromarfor μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε σε ένα περιβάλλον ΝΑΤΟ, ενεργώντας ως τμήμα του ευρωπαϊκού τομέα του ΝΑΤΟ, ή να ενεργεί κατόπιν εντολής άλλων διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ, ο ΟΑΣΕ ή οποιαδήποτε άλλη πολυεθνική συμμαχία.

Η δομή της διοίκησης της EMF αντικατοπτρίζει το μη μόνιμο χαρακτήρα της δύναμης. Η πολιτική-στρατιωτική αρχή της EUROMARFOR είναι η Ανώτατη Διυπουργική Επιτροπή (High Level Inter-Ministerial Committee (CIMIN)), στο ανώτατο επίπεδο της οργάνωσης των EUROFORCES, επικουρούμενη από την Πολιτικοστρατιωτική ομάδα εργασίας (POLMIL WG) ως εκτελετικό της όργανο. Η CIMIN εξασφαλίζει την πολιτικο-στρατιωτική κατεύθυνση των συμμετεχόντων κρατών, καθορίζει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της δύναμης και εκδίδει οδηγίες για τον COMEUROMARFOR.

Κάτω από το POLMIL WG, μεταξύ άλλων ομάδων εργασίας, υπάρχει η ομάδα EMF Subworking Group (EMF SWG), η οποία αποτελείται από εκπροσώπους από κάθε ένα από τα Εθνικά Γενικά Επιτελεία Ναυτικού. Αυτή η ομάδα EMF SWG έχει συμβουλευτικό ρόλο προς το POLMIL WG για συγκεκριμένα θέματα Ναυτικών Επιχειρήσεων και εκφράζει τις απόψεις των Εθνικών Γενικών Επιτελείων Ναυτικού για συγκεκριμένα θέματα δικής τους αρμοδιότητας, όπως τις τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας και οργανικά θέματα.

Ο Επιχειρησιακός διοικητής της δύναμης είναι ο COMEUROMARFOR (CEMF), ο οποίος ορίζεται κάθε δύο χρόνια εκ περιτροπής μεταξύ των Εθνικών Ναυτικών Αρχών (National Naval Authorities- NNAs) των 4 χώρων, και συγκεκριμένα των:

Το Επιχειρησιακό Στρατηγείο (Operational Headquarter (OHQ)) του CEMF βρίσκεται στο εκάστοτε Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων που διατίθεται ανάλογα με τη διοικούσα χώρα, και στελεχώνεται από το προσωπικό του, ο δε CEMF, στηρίζεται τόσο στο δικό του Εθνικό Επιτελείο όσο και στο προσωπικό τού μόνιμου κέντρου της EMF (EMF Permanent Cell (EMFPC)), για την εκπλήρωση των καθηκόντων που του έχουν ανατεθεί.

Το Permanent Cell αποτελείται από τον Διευθυντή (βαθμού Πλοιάρχου) προερχόμενο από την ίδια χώρα με τον CEMF, 4 αξιωματικούς του Ναυτικού ως εθνικούς αντιπρόσωπους από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, 2 αξιωματικούς του Ναυτικού ως παρατηρητές από την Ελλάδα και την Τουρκία και μια γραμματεία για την υποστήριξή του.

Όταν η Δύναμη ενεργοποιείται, υπάρχουν τρία επίπεδα διοίκησης:

  • Η Ανώτατη Διυπουργική Επιτροπή (CIMIN) – που απαρτίζεται από τους τέσσερις Αρχηγούς των Γενικών Επιτελείων Εθνικής Άμυνας και τους αντίστοιχους πολιτικούς Διευθυντές των Υπουργείων Εξωτερικών – στο Στρατηγικό επίπεδο.
  • Ο Διοικητής της EUROMARFOR(COMEUROMARFOR - CEMF) στο Επιχειρησιακό επίπεδο.
  • Ο Διοικητής του EUROMARFOR Task Group (COMGRUEUROMARFOR) σε Τακτικό επίπεδο, υφιστάμενος του COMEUROMARFOR. Ο COMGRUEUROMARFOR καθορίζεται από την CIMIN ταυτόχρονα με την ενεργοποίηση της Δύναμης.

Πώς ενεργοποιείται η EUROMARFOR

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η EUROMARFOR είναι μια μη μόνιμου χαρακτήρα πολυεθνική ναυτική δύναμη, η οποία, αν και αποτελείται από τέσσερα έθνη, είναι ανοικτή σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Ανάλογα με τη φύση της επιχείρησης, το μέγεθος της δύναμης μπορεί να κυμαίνεται από μια μικρή Ομάδα Επιχειρήσεων (task group), που δημιουργείται από λίγα πλοία, έως μια ευρέος φάσματος Δύναμη Επιχειρήσεων, αποτελούμενη από αεροπλανοφόρα, σκάφη συνοδείας και υποστήριξης, καθώς και ένα αμφίβιο στοιχείο, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης. Για κάθε έργο, η απαιτούμενη δύναμη και η οργάνωση, συμφωνείται από κοινού από τα συμμετέχοντα κράτη. Εξάλλου, η δύναμη μπορεί να ενσωματώσει μονάδες από μη κράτη - μέλη, για εκπαιδευτικούς σκοπούς ή πραγματικές επιχειρήσεις (Real World Operations (RWO)).

Η EUROMARFOR είναι Δύναμη αντίδρασης, στο μέτρο και το πλαίσιο της εκάστοτε αποστολής, η οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί εντός 5 ημερών από τη στιγμή που λάβει τη διαταγή ενεργοποίησης.

Η ιδέα για την ίδρυση της EUROMARFOR ξεκινά τον Ιούνιο του 1992, όταν υπεγράφη από τους υπουργούς εξωτερικών της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης (Western European Union - WEU) η διακήρυξη του Πήτερσμπεργκ.

Μετά τη διαδικασία της διαβούλευσης που άρχισε το 1993, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, επέδειξαν τη βούλησή τους να συμβάλλουν στην εκπλήρωση των αποστολών που απορρέουν από την ανωτέρω διακήρυξη, με την υπογραφή στις 15 Μαΐου 1995 της δήλωσης της Λισσαβόνας, που δημιούργησε επίσημα τις EUROFORCES (που περιελάμβαναν τη Ναυτική EUROMARFOR και την Επίγεια / Στρατιωτική Δύναμη EUROFOR).

Μετά τη δημιουργία της το 1995, η EMF μεγάλωσε και αποδείχτηκε γρήγορα μια επιτυχημένη πρωτοβουλία.

Το 2001, αξιωματικοί από την Ελλάδα και την Τουρκία εντάχθησαν στο Euromarfor Permanent Cell ως παρατηρητές.

Τα χρονικά διαστήματα στη θάλασσα σε επιχειρήσεις και ασκήσεις, σημείωναν αύξηση κάθε χρόνο και ανάμεσα στις πολλές σημαντικές αποστολές που αναλήφθηκαν, η EMF (παρά το γεγονός ότι ήταν μια πρόσφατη οργάνωση) αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σε τρεις (3) πραγματικές επιχειρήσεις Real World Operations (RWO).

Η πρώτη, ήταν η Operation Coherent Behaviour στην Ανατολική Μεσόγειο. Η επιχείρηση αυτή, η πρώτη αυτόνομη επιχείρηση στην ιστορία της EMF, έγινε στο πλαίσιο εντολής από τα 4 Έθνη της EUROMARFOR. Στην επιχείρηση Coherent Behaviour, η EMF ήταν σε στενή συνεργασία με τις αρχές του ΝΑΤΟ, στην ίδια περιοχή Επιχείρησης Active Endeavor και για τον ίδιο σκοπό (την εκτέλεση μιας επιχείρησης Συλλογής Πληροφοριών, Παρακολούθησης και Αναγνώρισης) από τον Οκτώβριο έως το Νοέμβριο του 2002.

Με την ολοκλήρωση της πρώτης αυτής RWO, άλλη μια πρόκληση έγινε αποδεκτή από την EMF και η δύναμη διατέθηκε για άλλη μια φορά σε μια νέα RWO, την υποστήριξη του Διεθνούς Συνασπισμού στον Ινδικό Ωκεανό στην Επιχείρηση Enduring Freedom.

Στο πλαίσιο της Operation Resolute Behaviour, η EMF ενσωματάθηκε στην Επιχείρηση Enduring Freedom μεταξύ Ιανουαρίου 2003 και Δεκεμβρίου 2005 και ανέλαβε τη διοίκηση της επιχείρησης, σε διάφορες περιόδους, εκτελώντας συνολικά ένα (1) χρόνο διοίκησης. Η αποστολή αυτή, για τη διάρκειά της και την έκταση των επιχειρήσεων, ήταν μια σημαντική προσπάθεια και μια επίδειξη της ισχυρής δέσμευσης των κρατών της EMF να αγωνιστούν μαζί με τη διεθνή κοινότητα στον παγκόσμιο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Ταυτόχρονα, η επιχείρηση αυτή ήταν το τελικό βήμα για να καταστεί η EMF μια πολύ γνωστή και ώριμη δύναμη και να αποδείξει την ικανότητά της να εκτελεί και διοικεί επιχειρήσεις οπουδήποτε στον κόσμο.

Κατά τη διάρκεια αυτής της αρχικής περιόδου, όχι μόνο μέσω της συμμετοχής της σε πραγματικές επιχειρήσεις, αλλά και μέσω ενός απαιτητικού προγράμματος ασκήσεων συνεργασίας με τις χώρες της Νότιας Μεσογείου, η προβολή και η διεθνή αναγνώριση της EMF αυξήθηκαν σημαντικά.

Η EUROMARFOR αναπτύχθηκε επίσης, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, ως Διοικητής (CTF 448) της Δύναμης Επιχειρήσεων (Task Force) της επιχείρησης UNIFIL για χρονική περίοδο ενός έτους, από τον Μάρτιο του 2008 έως τον Φεβρουάριο του 2009. Αυτή η ανάπτυξη της EMF για εκτέλεση RWO, έδειξε για μια ακόμη φορά την ευελιξία και ικανότητα δράσης της, υπό την αιγίδα διαφορετικού οργανισμού. Αυτή θεωρείται σαν μια ιστορική ανάπτυξη, διότι ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που εκτελέστηκε μια Ναυτική Επιχείρηση από τα Ηνωμένα Έθνη, καθώς επίσης γιατί για πρώτη φορά η EMF αναπτύχθηκε υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.

Η πιο πρόσφατη ενεργοποίηση της EUROMARFOR, προκειμένου να συμμετάσχει σε πραγματική επιχείρηση, έγινε την 6 Δεκμβρίου 2011, στο πλαίσιο της διευθυνόμενης από την Ευρωπαϊκή Ένωση Επιχείρησης ATALANTA, στην περιοχή του Ινδικού Ωκεανού. Η συμμετοχή της δύναμης στην εν λόγω επιχείρηση ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2013. Στις 6 Δεκεμβρίου 2013 ενεργοποιήθηκε εκ νέου για να συμμετάσχει στην ίδια Επιχείρηση.

Από την ίδρυση της, η Euromarfor έχει ενεργοποιηθεί για ένα σύνολο 62 μηνών για πραγματικές επιχειρήσεις.

Ιστορικό χρονοδιάγραμμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
19 Ιουνίου 1992 Διακήρυξη του Πήτερσμπεργκ. Ανακοίνωση της ιδέας ενεργείας των δυνάμεων της Δυτικής Ευρώπης
7 Σεπτεμβρίου 1992 Οι Υπουργοί Άμυνας της Γαλλίας, Ιταλίας και Ισπανίας αναπτύσσουν την έννοια της προ-δομημένης Ευρωπαϊκής Ναυτικής Δύναμης.
15 Μαΐου 1995 Οι Υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Γαλλίας, Ιταλίας, Πορτογαλίας και Ισπανίας υπέγραψαν στη Λισσαβόνα τη θεμελιώδη πράξη δύο Ευρωπαϊκών δομών Δυνάμεων (EUROMARFOR και EUROFOR).
2 Οκτωβρίου 1995 Ο Ισπανός Ναύαρχος ACEDO MANTEOLA καθορίστηκε σαν ο πρώτος Διοικητής της EUROMARFOR.
23 Απριλίου 1996 Πρώτη ενεργοποίηση της EUROMARFOR για τη συμμετοχή της στην άσκηση EOLO ’96.
1 Οκτωβρίου - 30 Νοεμβρίου 2002 (σύνολο: 2 μήνες) Πρώτη ενεργοποίηση της EUROMARFOR για τη συμμετοχή της σε Real World Operations. Επιχείρηση της EMF «Coherent Behaviour» (Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου).
14 Ιανουαρίου 2003 - 12 Δεκεμβρίου 2005 (σύνολο: 28 μήνες) Δεύτερη ενεργοποίηση της EUROMARFOR για τη συμμετοχή της στην Επιχείρηση της EMF «Resolute Behaviour» (Στον Ινδικό Ωκεανό).
2630 Νοεμβρίου 2007 Ενεργοποίηση του EUROMARFOR Task Group για τη συμμετοχή του στην άσκηση MULTICOOPERATIVE Exercise 2007 με την Αλγερία
29 Φεβρουαρίου 2008 - 28 Φεβρουαρίου 2009 (12 μήνες) Ενεργοποίηση της EUROMARFOR για τη συμμετοχή της σε Real World Operation «Impartial Behaviour» (Ανατολική Μεσόγειος Θάλασσα–Ακτές Λιβάνου).
23 Σεπτεμβρίου 2010 - 27 Σεπτεμβρίου 2010 Ενεργοποίηση του EUROMARFOR Task Group για τη συμμετοχή του στην άσκηση MULTICOOPERATIVE Exercise 2010 με το Μαρόκο
6 Δεκεμβρίου 2011 - 6 Αυγούστου 2013 Ενεργοποίηση της EUROMARFOR για τη συμμετοχή της στην Επιχείρηση ATALANTA στον Ινδικό Ωκεανό
6 Δεκεμβρίου 2013 - σε εξέλιξη Ενεργοποίηση της EUROMARFOR για την εκ νέου συμμετοχή της στην Επιχείρηση ATALANTA στον Ινδικό Ωκεανό

Διοικητές - COMEUROMARFOR

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
02 Οκτωβρίου 1995 Αντιναύαρχος ACEDO MANTEOLA (SP)
07 Οκτωβρίου 1996 Αντιναύαρχος l PHILIPPE DURTESTE (FR)
22 Οκτωβρίου 1997 Αντιναύαρχος UMBERTO GUARNIERI (IT)
14 Φεβρουαρίου 1998 Αντιναύαρχος PAOLO GIARDINI (IT)
09 Οκτωβρίου 1998 Αντιναύαρχος REIS RODRIGUES (PT)
14 Οκτωβρίου 1999 Αντιναύαρχος FRANCISCO RAPALLO (SP)
14 Σεπτεμβρίου 2001 Αντιναύαρχος QUINTO GRAMELLINI (IT)
16 Σεπτεμβρίου 2003 Αντιναύαρχος ALAIN DUMONTET (FR)
20 Σεπτεμβρίου 2005 Αντιναύαρχος ANGEL TELLO VALERO (SP)
31 Αυγούστου 2006 Αντιναύαρχος FERNANDO ARMADA (SP)
17 Σεπτεμβρίου 2007 Αντιναύαρχος GIUSEPPE LERTORA (IT)
29 Απριλίου 2009 Αντιναύαρχος LUIGI BINELLI MANTELLI (IT)
15 Σεπτεμβρίου 2009 Αντιναύαρχος JOSÉ SALDANHA LOPES (PT)
28 Νοεμβρίου 2010 Αντιναύαρχος JOSÉ MONTEIRO MONTENEGRO (PT)
15 Σεπτεμβρίου 2011 Ναύαρχος XAVIER MAGNE (FR)
18 Σεπτεμβρίου 2013 Ναύαρχος SANTIAGO BOLIBAR PIÑEIRO (SP)
  1. Biscop, Sven (2003). Euro-Mediterranean security: a search for partnership. Ashgate Publishing. σελ. 53. ISBN 9780754634874. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]