Audrey Mestre

Audrey Mestre
Bizitza
JaiotzaSaint-Denis, 1974ko abuztuaren 11
Herrialdea Frantzia
HeriotzaLa Romana (en) Itzuli, 2002ko urriaren 12a (28 urte)
Heriotza moduaistripuzko heriotza: itotzea
Familia
Ezkontidea(k)Francisco Ferreras (en) Itzuli  (1999 -  2002)
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
ingelesa
gaztelania
Jarduerak
Jarduerakfreediver (en) Itzuli eta itsas-biologoa
audreymestre.com
Find a Grave: 8067075 Edit the value on Wikidata

Audrey Mestre (Saint-Denis, Frantzia, 1974ko abuztuaren 11a - Dominikar Errepublika, 2002ko urriaren 12a) Frantziako itsas biologo eta urpekaria izan zen, eta urpekaritza librea edo apnea izan zen bere espezialitatea.[1]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurtzaroa eta prestakuntza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1974ko abuztuaren 11n jaio zen Saint-Denisen, Paristik gertu (Frantzia), urpekari-familia batean: aitona eta ama urpeko arrantzan aritzen ziren.[1] Txiki-txikitatik hasi zen uretako kiroletan, eta bere lehen urrezko domina irabazi zuen igeriketan, 3 urterekin. 13 urterekin urpekaritzan aritzen zen; hala ere, 16 urte bete arte, Frantziako legeen ondorioz, ez zuen aisialdiko urpekari-lizentzia jaso.[2] 90eko hamarkadan, bere familia Mexikora joan zen bizitzera, eta han Itsas Biologia ikasi zuen. 1995ean aurkeztutako doktore-tesian, "urpekaritzaren fisiologiari" buruzkoan, sakonera handietan (urpekaritza askean) gizakiaren birikak plasmaz betetzen zirela frogatzen saiatu zen.[1]

Urpekaritza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1996an, Francisco "Pipín" Ferreras apneista kubatarrak urpekaritza askeko murgilaldi bat antolatu zuen Mexikoko Cabo San Lucasen, Audrey bizi zen La Paz hiritik gertu. "Pipin"en miresle handia, Audrey San Lucasera joan zen eta ezagutu egin zuen, murgiltze horretan buza laguntzaile bat izatera iritsiz. Urte berean, Mestre Miamira joan zen bizitzera, Francisco Ferreras mutil-lagunarekin. Lekuz aldatu ondoren, Ferreras bere entrenatzaile bihurtu zen eta urpekaritza librean buru-belarri murgildu zen.[3]

1997ko maiatzaren 29an bere lehen errekorra hautsi zuen Gran Caimán uhartean, Kubatik gertu, 80 metrora apnean murgilduz. Urtebete geroago, 1998ko ekainaren 6an, bere errekorra hautsi zuen, 115 m urperatu baitzen Ferrerasekin batera. Marka hori, ordea, ez zuten aintzat hartu, ez baitzioten inongo erakunderi abisurik eman Frantziakoaren errekorra homologa zezan.[3]

Ez zuen amore eman, eta 2000ko maiatzaren 13an bere errekorra hautsi zuen, orain bai ofizialki, 125 metroko sakoneran La Palma uhartean (Espainia) murgilduz. 2001eko maiatzean, Audreyk eta "Pipinek" errekorra lortu zuten elkarrekin, apnean 100 metro murgildu baitziren. Oraingoan, errekorra, 1998an ez bezala, hedabideek onartu zuten.[3]

Audrey Mestrek beste urperatze bat egin zuen 2002an Fort Lauderdalen (Florida, AEB), arrakasta ikaragarriarekin. 130 metroko sakonerara iritsi zen minutu 1 eta 56 segundutan, eta murgiltze azkarrena egin zuen munduko bosgarren pertsona izan zen.[3]

2001ean, Miamin (Florida, Estatu Batuak), Karoline Dal Toerekin batera, munduko errekor berria lortu zuen Emakumeen Tandem No Limits kategorian, -91 metro/300 ft sakonerara iritsiz.

Hurrengo urtean, apirilean, munduko azken-aurreko errekorra egin zuen La Romanan (Dominikar Errepublika), Pipín Ferreras senarrarekin batera, eta Tandem No Limits Misto kategorian murgildu zen, -103 metro/338 ft sakoneran.

Bere azken urperatzea, 2002ko urriaren 12an, Dominikar Errepublikan burutu zen, non apneistak Tanya Streeterrek ezarritako 160 metroko sakonerako emakumezkoen errekorra hausten saiatu zen.[1] 171 metroko sakoneran arazorik gabe murgiltzea lortu zuen, urperatzea akats tekniko baten ondorioz korapilatzen hasi zenean, giza akats baten ondorioz, globo jasotzailean, eta, ondorioz, ezinezkoa izan zen azalera garaiz itzultzea. Audrey saiakera honetan hil zen.[4][5][6]

Hurrengo urtean, senarrak urperatze bera egin zuen bere emazte zenaren omenez, sakontasun berean, sinbolikoki lore-sorta bat emateko. James Cameron zinematografo ospetsuak grabatu zuen urperaketa.[7]

Gaur egun, Audreyren gurasoak Mexikon bizi dira, bere ametsa herrialde horretan bizitzea zelako. Herrialde horrek liluratu egiten zuen, eta bertan ezagutu zuen Pipin senarra.

Sariak eta aintzatespenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Audrey Mestre erraustu zuten, eta haren errautsak itsaso zabalean sakabanatu zituen senarrak, Audreyren gurasoek lagunduta.
  • 1997an Ferreras-ek sortu zuen nazioarteko urpekaritza libreko federazioak (International Association of Freedivers - IAFD) hil baino egun batzuk lehenago entrenamenduetan lortutako errekorra aitortu zuen.[8] AIDAk ez du erregistro hau balioztatu.[9]
  • 2002an "Women Divers Hall of Fame" izenekoan sartu zuten, emakume urpekarien ohorezko koadroan.[3][10]
  • 2004ko abuztuan haren senarrak liburu bat argitaratu zuen bere istorioa kontatuz, The Dive: A Story of Love and Obsession (ISBN 0-06-056416-4) izenburupean.[3]
  • 2006an, Carlos Serrak, Ferrerasen bazkide ohiak eta Mestreren errekor saiakeraren antolatzailea zenak, beste liburu bat argitaratu zuen, The Last Attempt izenburuarekin. Liburu honetan, Serrak Ferrerasen errua nabarmentzen du Mestreren heriotzan. Bikotea dibortziatzeko zorian zegoela azaltzen du, Ferrerasen desleialtasun arazoak zirela medio. Bere emaztea hiltzeko asmorik izan gabe ere, Ferrerasen ekintza arduragabeak heriotzara eraman izana ondorioztatzen du Serrak.[7]
  • Lou Wamp blues artista batek Audrey 's Last Dive izeneko omenaldi instrumentala egin zuen 2005ean.[3]
  • Audreyri buruzko beste artikulu asko argitaratu ziren, baita itsaspeko dokumentalak ere.
  • James Cameron kanadarra The Dive izeneko filma prestatzen hasi zen Francisco “Pipín” Ferreras eta Audrey Mestreren istorioari buruz. Filma hasiera batean 2012an estreinatzekoa zen, baina Ferrerasen paperaren inguruko eztabaidak geldiarazi zuen proiektua.[11] 2015eko urtarrilean, James Cameronek Francis Lawrencek zuzenduko zuen filma ekoiztuko zuela iragarri zen. Audrey Mestreren papera Jennifer Lawrencek interpretatzea aurreikusten zen.[12]
  • David M. Rosenthalen Sous emprise (No Limit ingelesezko bertsioan eta Sin aliento gaztelaniaz) filmak Audrey Mestre eta bere kirol ibilbidea omentzen ditu. Filma Netflix plataforman estreinatu zen 2022ko irailaren 9an.[13]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b c d (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2019-08-11). «Audrey Mestre, bióloga marina» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  2. ↑ «Audrey Mestre - World Champion Freediver» audreymestre.com (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  3. ↑ a b c d e f g (Gaztelaniaz) Donaire, Sandra. (2022-09-14). «¿Quién es Audrey Mestre, la deportista de élite que inspira el último éxito romántico de Netflix?» Vogue España (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  4. ↑ Psicosicollettiva. (2007-06-12). Audrey's last dive. (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  5. ↑ (Ingelesez) «IAFD/McCoy Report On Audrey Mestre's Death - DeeperBlue.com» www.deeperblue.com 2003-02-08 (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  6. ↑ (Ingelesez) «The Last Attempt - DeeperBlue.com» www.deeperblue.com 2007-03-16 (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  7. ↑ a b (Gaztelaniaz) Cinemanía. (2022-09-15). «La historia real detrás de ‘Sin aliento’, la tragedia de la buceadora Audrey Mestre» Cinemanía (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  8. ↑ «La Fédération internationale de plongée libre reconnaît le record d'Audrey Mestre dans un hommage à titre posthume» archive.wikiwix.com (Dépêche Associated Press,) (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  9. ↑ «History of records» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  10. ↑ «Members» www.wdhof.org (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  11. ↑ The Dive - IMDb. (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  12. ↑ (Frantsesez) «Jennifer Lawrence retrouve Francis Lawrence pour le biopic « The Dive » | Filmosphere : cinéma, blu-ray, série, TV, VOD» Filmopshere : cinéma, blu-ray, série, TV, VOD 2015-01-17 (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).
  13. ↑ (Gaztelaniaz) Página|12. (2022-09-19). «La trágica historia de Audrey Mestre: la apneísta que inspiró la película "Sin aliento" de Netflix | El filme se ubica en el top 10 de reproducciones de la plataforma» PAGINA12 (Noiz kontsultatua: 2024-08-25).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]