Compsognathus

Compsognathus
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaChordata
KlaseaReptilia
OrdenaSaurischia
FamiliaCompsognathidae
Generoa Compsognathus
Wagner, 1859
Datu orokorrak
Elikadura iturri nagusiaharagijalea
Luzera0,65 m

Compsognathus (grezieraz kompsos/κομψός; "elegante", "errefinatu", eta gnathos/γνάθος; "baraila") dinosauro teropodo haragijaleen genero bat da. Animalia txikiak ziren eta hanka biren gainean ibiltzen ziren. Orain dela 150 milioi urte bizi ziren, Titoniarrean, Jurasikoaren amaieran, gaur egungo Europan. Paleontologoek ondo kontserbatutako bi fosil aurkitu dituzte, bata 1850ko hamarkadan Alemanian eta, bestea, mende bat beranduago, Frantzian[1]. Gaur egun C. longipes da onartutako espezie bakarra, baina Frantzian 1970eko hamarkadan aurkitutakoa hasiera batean C. corallestris izenarekin deskribatu zuten.

Maiz esaten da Compsognatus oilo baten tamainakoa zela, baina gaur egun Alemaniako espezimena gaztea zela kontsideratzen da. Compsognatus longipes da dieta zehaztasunez ezagutzen den dinosauro bakarrenetakoa, bere fosilaren barnean musker txikiak aurkitu baitziren[2]. Portugalen aurkitutako hortz fosilak ere izan litezke genero honetakoak.

Garaian horrela onartu ez bazen ere, Compsognatus da ia osorik aurkitutako lehenengo dinosauro teropodo fosila. 1990eko hamarkadara arte, ezagutzen zen dinosauro ez-hegaztirik txikiena zen[3][4]. Maiz esaten zen ere, oker, Archaeopteryxen arbasorik gertukoena zela.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Paul, Gregory S.. (1988). Predatory dinosaurs of the world: a complete illustrated guide. Simon and Schuster ISBN 978-0-671-61946-6. (Noiz kontsultatua: 2024-01-02).
  2. ↑ (Ingelesez) Chen, Pei-ji; Dong, Zhi-ming; Zhen, Shuo-nan. (1998-01). «An exceptionally well-preserved theropod dinosaur from the Yixian Formation of China» Nature 391 (6663): 147–152.  doi:10.1038/34356. ISSN 1476-4687. (Noiz kontsultatua: 2024-01-02).
  3. ↑ Ostrom, John H.; Ostrom, John H.. (1978). «The Osteology of Compsognathus longipes WAGNER» Zitteliana 4: 73––118. (Noiz kontsultatua: 2024-01-02).
  4. ↑ (Ingelesez) Campione, Nicolás E.; Evans, David C.; Brown, Caleb M.; Carrano, Matthew T.. (2014-09). Revell, Liam ed. «Body mass estimation in non‐avian bipeds using a theoretical conversion to quadruped stylopodial proportions» Methods in Ecology and Evolution 5 (9): 913–923.  doi:10.1111/2041-210X.12226. ISSN 2041-210X. (Noiz kontsultatua: 2024-01-02).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]